annād bhavanti bhūtāni parjanyād anna-saṃbhavaḥ
yajñād bhavati parjanyo yajñaḥ karma-samudbhavaḥ
bhūtāni (istoty) annāt (z jadła) bhavanti (powstają),
parjanyāt (z deszczu) anna-sambhavaḥ (powstanie jadła) [asti] (jest),
parjanyaḥ (deszcz) yajñāt (z ofiary) bhavati (powstaje),
yajñaḥ (ofiara) karma-samudbhavaḥ (powstająca z czynu) [asti] (jest).
annāt | – | anna ( √ ad – jeść) PP 5i.1 n. – z jadła; |
bhavanti | – | √ bhū (być) Praes. P 1c.3 – są, powstają; |
bhūtāni | – | bhūta ( √ bhū – być) PP 1i.3 n. – byty, istoty; |
parjanyāt | – | parjanya 5i.1 m. – z chmury deszczowej, z deszczu, od bóstwa deszczu (od: √ pṛc – mieszać); |
anna-saṃbhavaḥ | – | anna-saṃbhava 1i.1 m. ; TP : annasya saṃbhava iti – powstanie jadła (od: √ ad – jeść, PP anna – jadło; sam- √ bhū – powstawać, istnieć razem, saṃbhava – powstanie); |
yajñāt | – | yajña 5i.1 m. – z ofiary, z czczenia (od: √ yaj – poświęcać, składać w ofierze, czcić); |
bhavati | – | √ bhū (być) Praes. P 1c.1 – jest, staje się; |
parjanyaḥ | – | parjanya 1i.1 m. – chmura deszczowa, deszcz, bóstwo deszczu (od: √ pṛc – mieszać); |
yajñaḥ | – | yajña 1i.1 m. – ofiara, czczenie (od: √ yaj – poświęcać, składać w ofierze, czcić); |
karma-samudbhavaḥ | – | karma-samudbhava 1i.1 m. ; BV : yasya karmaṇaḥ samudbhavo ‘sti saḥ – ten, którego powstanie jest z czynu (od: √ kṛ – robić, karman – czyn, działanie i jego skutki; sam-ud-√bhū – powstawać, wyłaniać się, samudbhava – wyłonienie się, powstanie); |
yajñād → dharmād (z dharmy);
yajñaḥ karma-samudbhavaḥ → yajña-karma-samudbhavaḥ (powstanie z czynów ofiarnych);
Legenda:
fragmenty komentowanego wersetu
cytaty z różnych pism
wprowadzenie polemiki
I dlatego naznaczony powinien wykonywać czyny. Czyny są przyczyną wirowania koła świata. W jaki sposób? Odpowiada: |
itaś cādhikṛtena karma kartavyam | jagac-cakra-pravṛtti-hetur hi karma | kathaṃ? ity ucyate – | |
Istoty powstają z jadła, jadło z deszczu powstaje, |
annād bhavanti bhūtāni parjanyād anna-saṃbhavaḥ | |
|
Istoty powstają, czyli rodzą się, z jadła – bezpośrednio ze skonsumowanego jadła przemienionego w krew i nasienie. Z deszczu, czyli z opadów, powstaje jadło, a deszcz powstaje z ofiary. Jak mówi tradycja: |
annād bhuktāl lohita-retaḥ-pariṇatāt pratyakṣaṃ bhavanti jāyante bhūtāni | parjanyād vṛṣṭer annasya saṃbhavo ’nna-saṃbhavaḥ | yajñād bhavati parjanyaḥ | | |
W ogniu złożona obiata |
agnau prāstāhutiḥ samyag ādityam upatiṣṭhate | |
|
Ofiara to przyszłe rezultaty czynu [jak udanie się do niebios] (apūrva). Taka ofiara powstaje z czynu. Czyn to wypełnianie powinności kapłana i ofiarnika. Z niego powstaje ofiara, która skutkuje przyszłymi konsekwencjami. Ta właśnie ofiara z czynu powstaje. |
yajño ’pūrvam | sa ca yajñaḥ karma-samudbhavaḥ | ṛtvig-yajamānayoś ca vyāpāraḥ karma, tad-samudbhavo yasya yajñasyāpūrvasya sa yajñaḥ karma-samudbhavaḥ ||3.14|| |
agnau prāstāhutiḥ samyag ādityam upatiṣṭhate |
ādityāj jāyate vṛṣṭir vṛṣṭer annaṃ tataḥ prajāḥ
agnau prāstāhutiḥ samyag ādityam upatiṣṭhate |
ādityāj jāyate vṛṣtir vṛṣter annaṃ tataḥ prajāḥ ||[Manu 3.76] iti |
sa ca yajño dharmākhyaḥ sūkṣmaḥ karma-samudbhava ṛtvig-yajamāna-vyāpāra-sādhyaḥ | yajñasya hi apūrvasya vihitaṃ karma kāraṇam
agnau prāstāhutiḥ samyag ādityam upatiṣṭhate |
ādityāj jāyate vṛṣṭir vṛṣṭer annaṃ tataḥ prajāḥ || iti manu-smṛteḥ
Z jadła rodzą się stworzenia,
jadło z deszczu zaś powstaje,
deszcz znów rodzi się z ofiary,
źródło w czynie ma ofiara,