BhG 3.8

analiza syntaktyczna

tvam (ty) niyatam (uregulowany) karma (czyn) kuru (czyń),
akarmaṇaḥ hi (od bezczynu) karma (czyn) jyāyaḥ (lepszy),
akarmaṇaḥ ca (i z bezczynu) te (twoja) śarīra-yātrā api (nawet podróż ciała) na prasidhyet (nie odniesie sukcesu).

analiza gramatyczna

niyatam	–	niyata (ni- √ yam – zatrzymywać, regulować) PP 2i.1 n. – uregulowany, stały; lub av. – stale, zawsze, zdecydowanie;
kuru	–	√ kṛ (robić) Imperat. P 2c.1 – czyń;
karma	–	karman 2i.1 n. – czyn, działanie (od: √ kṛ – robić);
tvam	–	yuṣmat sn. 1i.1 – ty;
karma	–	karman 1i.1 n. – czyn, działanie (od: √ kṛ – robić);
jyāyaḥ	–	jyāyaḥ 1i.1 n. – lepszy, wyższy (stopień wyższy od √ ji – zwyciężać, jaya: jyāyas, jyeṣṭha);
hi	–	av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością;
akarmaṇaḥ	–	a-karman 5i.1 n. – od bezczynu (od: √ kṛ – robić);
śarīra-yātrā	–	śarīra-yātrā 1i.1 f. ; TP : śarīrasya / śarīre yātrā – podróż ciała / w ciele (od: √ śṝ – łamać, niszczyć, śarīra – łatwe do zniszczenia, ciało; √ yā – iść, yātrā – podróż, droga, środki utrzymania);
api	–	av. – jak również, także, co więcej, nawet;
ca	–	av. – i;
te	–	yuṣmat sn. 6i.1 – twoja (skrócona forma od: tava);
na	–	av. – nie;
prasidhyet	–	pra- √ sidh (osiągać sukces) Pot. P 1c.1 – odniosłaby sukces;
akarmaṇaḥ	–	a-karman 5i.1 n. – od bezczynu (od: √ kṛ – robić);

Śāṃkara

Legenda:
fragmenty komentowanego wersetu
cytaty z różnych pism
wprowadzenie polemiki

Jeśli tak jest, to:		yataḥ evam ataḥ –
Uregulowany czyn spełniaj, albowiem czyn lepszy jest od bezczynu. Bez czynu nawet twoja podróż w ciele nie odniesie sukcesu.		niyataṃ kuru karma tvaṃ karma jyāyo hy akarmaṇaḥ | śarīrayātrāpi ca te na prasidhyed akarmaṇaḥ ||3.8||
Uregulowany, czyli codzienny, zalecany w pismach. Ten czyn jest uregulowany, choć nie [należy] do Objawienia, a do którego jest się naznaczonym (adhikṛta) i który spełniany jest dla owocu. Ten właśnie czyn spełniaj, o Ardźuno. Albowiem czyn lepszy jest, czyli przedniejszy ze względu na rezultat, od bezczynu – od braku działania, od niepodejmowania czynu.		niyataṃ nityaṃ śāstropadiṣṭam | yo yasmin karmaṇy adhikṛtaḥ phalāya cāśrutaṃ tan niyataṃ karma, tat kuru tvaṃ he arjuna! yataḥ karma jyāyo ’dhikataraṃ phalataḥ | hi yasmād akarmaṇo ’karaṇāt anārambhāt |
Dlaczego? Nawet twoja podróż w ciele, czyli przebywanie w ciele, nie odniesie sukcesu, nie zakończy się sukcesem – nie osiągniesz bezczynu, bierności. Takie rozróżnienie czynu i bezczynu widzi się w świecie.		kathaṃ? śarīra-yātrā śarīra-sthitir api ca te tava na prasidhyet prasiddhiṃ na gacchet akarmaṇo ’karaṇāt | ato dṛṣṭaḥ karmākarmaṇor viśeṣo loke ||3.8||

Rāmānuja

niyataṃ vyāptam; prakṛtisaṃsṛṣṭena hi vyāptaṃ karma, anādivāsanayā prakṛtisaṃsṛṣṭas tvaṃ niyatatvena suśakatvād asaṃbhāvitapramādatvāc ca karmaṇaḥ, karmaiva kuru; akarmaṇaḥ jñānaniṣṭhāyā api karmaiva jyāyaḥ / „naiṣkarmyaṃ puruṣo 'śunute” iti prakramād akarmaśabdena jñānaniṣṭhaivocyate / jñānaniṣṭhādhikāriṇo 'py anabhyastapūrvatayā hy aniyatatvena duḥśakatvāt sapramādatvāc ca jñānaniṣṭhāyāḥ, karmaniṣṭhaiva jyāyasī; karmaṇi kriyamāṇe ca ātmayāthātmyajñānenātmano 'kartṛtvānusandhānam anantaram eva vakṣyate / ata ātmajñānasyāpi karmayogāntargatatvāt sa eva jyāyān ityarthaḥ / karmaṇo jñānaniṣṭhāyā jyāyastvavacanaṃ jñānaniṣṭhāyām adhikāre saty evopapadyate /
yadi sarvaṃ karma parityajya kevalaṃ jñānaniṣṭhāyām adhikāro 'pi, tarhi akarmaṇaḥ jñānaniṣṭhasya jñānaniṣṭhopakāriṇī śarīrayātrāpi na setsyati / yāvat sādhanasamāpti śarīradhāraṇaṃ cāvaśyaṃ kāryam / nyāyārjitadhanena mahāyajñādikaṃ kṛtvā tacchiṣṭāśanenaiva śarīradhāraṇaṃ kāryam, „āhāraśuddhau sattvaśuddhiḥ sattvaśuddhau dhrutvā smṛtiḥ” ityādiśruteḥ / „te tv aghaṃ bhuñjate pāpā ye pacanty ātmakāraṇāt” iti vakṣyate / ato jñānaniṣṭhasyāpi karmākurvato dehayātrāpi na setsyati / yato jñānaniṣṭhasyāpi dhriyamāṇaśarīrasya yāvatsādhanasamāpti mahāyajñādi nityanaimittikaṃ karma avaśyaṃ kartavyam, yataś ca karmayoge 'py ātmano 'kartṛtvabhāvanayātmayāthātmyānusandhānam antarbhūtam, yataś ca prakṛtisaṃsṛṣṭasya karmayogaḥ suśako 'pramādaś ca, ato jñānaniṣṭhāyogyasyāpi jñānayogāt karmayogo jyāyān / tasmāt tvaṃ karmayogam eva kurv ityabhiprāya

Śrīdhara

niyatam iti | yasmād evaṃ tasmān niyataṃ nityaṃ karma sandhyopāsanādi kuru | hi yasmāt | sarva-karmaṇo 'karaṇāt sakāśāt karma-karaṇaṃ jyāyo 'dhikataram | anyathākarmaṇaḥ sarva-karma-śūnyasya tava śarīra-yātrā śarīra-nirvāho 'pi na prasidhyen na bhavet

Madhusūdana

yasmād evaṃ tasmān manasā jñānendriyāṇi nigṛhya karmendriyais tvaṃ prāg ananuṣṭhita-śuddhi-hetu-karmā niyataṃ vidhy-uddeśe phala-sambandha-śūnyatayā niyata-nimittena vihitaṃ karma śrautaṃ smārtaṃ ca nityam iti prasiddhaṃ kuru | kurv iti madhyama-puruṣa-prayogeṇaiva tvam iti labdhe tvam iti padam arthāntare saṃkramitam |

kasmād aśuddhāntaḥ-karaṇena karmaiva kartavyaṃ hi yasmād akarmaṇo 'karaṇāt karmaiva jyāyaḥ praśasyataram | na kevalaṃ karmābhāve tavāntaḥ-karaṇa-śuddhir eva na sidhyet | kintu akarmaṇo yuddhādi-karma-rahitasya te tava śarīra-yātrā śarīra-sthitir api na prakarṣeṇa kṣātra-vṛtti-kṛtatva-lakṣaṇena sidhyet | tathā ca prāg uktam | api cety antaḥ-karaṇa-śuddhi-samuccayārthaḥ

Viśvanātha

tasmāt tvaṃ niyataṃ nityaṃ sandhyopāsanādi# akarmaṇaḥ karma-sannyāsāt sakāśāj jyāyaḥ śreṣṭham | sannyāsa-sarva-karmaṇas tava śarīra-nirvāho 'pi na sidhyet

Baladeva

niyatam iti tasmāt tvam aviśuddha-citto niyatam āvaśyaka-karam kuru citta-viśuddhaye niṣkāmatayā sva-vihitaṃ karmācarety arthaḥ | akarmaṇam autsukya-mātreṇa sarva-karma-saṃnyāsa-sakāśāt karmaiva jyāyaḥ praśastataraṃ krama-sopāna-nyāyena jñānotpādakatvāt | autsukya-mātreṇa karma tyajator maline hṛdi jñāna-prakāśāt | kiṃ cākarmaṇaḥ saṃnyasta-sarva-karmaṇas tava śarīra-yātrā deha-nirvāho 'pi na sidhyet | yāvat sādhana-pūrti-deha-dhāraṇasyāvaśyakatvāt tad-arthaṃ jñānī bhikṣāṭanādi-karmānutiṣṭhati | tac ca kṣatriyasya tavānucitam | tasmāt sva-vihitena yuddha-prajā-pālanādi-karmaṇā śulkāni vittāny upārjya tair nirvyūha-deha-yātraḥ svātmānam anusandhehīti

Michalski

Spełniaj dzieło, które jest konieczne, czyn bowiem wyższy jest od niedziałania. Jeśliś bezczynny, nawet ciała własnego nie utrzymasz przy życiu!

Olszewski

Spełnij więc czyn konieczny; czyn więcej wart niż bezczynność; nie działając, nie możesz nawet żywić swego ciała.

Dynowska

Pełń więc, Ardżuno, właściwy czyn, bowiem czyn od bezczynu jest lepszy; bezczynem nawet ciała swego nie utrzymasz przy życiu.

Sachse

Spełnij więc czyn należny,
bo czyn lepszy jest od bezczynności,
a przy tym, gdybyś był bezczynny,
nie dokonałoby się twe cielesne życie.

Kudelska

Spełń wiec, Ardżuno, czyn ci przeznaczony, czyn od bezczynu jest lepszy;
Bezczynem nawet swego ciała przy życiu nie utrzymasz.

Rucińska

Ty spełniaj czyn nakazany – czyn lepszy jest niż bezczynność,
Bo nawet ciała utrzymać nie uda ci się bez czynu!

Szuwalska

Dlatego rób, Ardżuno, to, co powinieneś.
Praca z pewnością lepsza jest od bezczynności.
Nawet przeżyć nie zdołasz, pozostając biernym.

Byrski

Ty czyń dzieło nieodzowne, dzieło lepsze od nie-dzieła.
Twa cielesna podróż właśnie nie zasłynie bez działania.

Babkiewicz

Nakazany czyn wypełniaj,
czyn wszak lepszy od bezczynu.
Nawet ciała utrzymanie
nie dokona się bez czynu.