BhG 4.38

analiza syntaktyczna

iha (tutaj) jñānena (do wiedzy) sadṛśam (podobna) pavitram (metoda oczyszczania) na hi vidyate (z pewnością nie istnieje).
kālena (z biegiem czasu) yoga-saṃsiddhaḥ (biegły w jodze) tat (to) ātmani (w jaźni) svayam (osobiście) vindati (odnajduje).

analiza gramatyczna

na	–	av. – nie;
hi	–	av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością;
jñānena	–	jñāna 3i.1 n. – jak wiedza, jak mądrość (od: √ jñā – wiedzieć, rozumieć);
sadṛśam	–	sa-dṛśa 1i.1 n. – przypominający, podobny do (od: sa = sama – jako prefiks: taki sam; √ dṛś – widzieć; wymaga instrumentalisu, genetivusu lub locativus);
pavitram	–	pavitra 1i.1 n. – środek oczyszczający, filtr, czystość, oczyszczenie (od: √ pū – oczyszczać);
iha	–	av. – tutaj (często w znaczeniu: w tym świecie);
vidyate	–	√ vid (być) Praes. Ā 1c.1 – jest; lub od: √ vid (znajdować) Praes. pass. 1c.1 – jest znajdowana; lub od: √ vid (wiedzieć) Praes. pass. 1c.1 – jest rozumiana;
tat	–	tat sn. 2i.1 n. – to;
svayam	–	av. – osobiście, sam, samemu;
yoga-saṃsiddhaḥ	–	yoga-saṃsiddha 1i.1 m. ; yoge saṃsiddha iti – biegły w jodze (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yoga  – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, jedna ze szkół filozofii indyjskiej; sam- √ sidh – odnosić sukces, osiągać doskonałość, PP saṃsiddha – osiągnięty, doskonały, gotowy do – wymaga genetivusu; biegły w – wymaga locativusu);
kālena	–	kāla 3i.1 m. – przez czas, z biegiem czasu;
ātmani	–	ātman 7i.1 m. – w jaźni, w sobie;
vindati	–	√ vid (znajdować) Praes. P 1c.1 – znajduje, osiąga;

warianty tekstu

jñānena sadṛśaṃ → sa-jñāna-sadṛśaṃ (mogącego równać się z wiedzą);
yoga-saṃsiddhaḥ → yoga-saṃsiddhaṃ / yoga-saṃsiddhiḥ (doskonałość w jodze / mający doskonałość w jodze);
vindati → viṃdate (znajduje);

Śāṃkara

yataḥ evam ataḥ—-

na hi jñānena sadṛśaṃ tulyaṃ pavitraṃ pāvanaṃ śuddhi-karam iha vidyate | taj jñānaṃ svayam eva yoga-saṃsiddho yogena karma-yogena samādhi-yogena ca saṃsiddhaḥ saṃskṛto yogyatām āpannaḥ san mumukṣuḥ kālena mahatā ātmani vindati labhate ity arthaḥ

Rāmānuja

yasmād ātmajñānena sadṛśaṃ pavitraṃ śuddhikaram iha jagati vastvantaraṃ na vidyate, tasmād ātmajñānaṃ sarvapāpaṃ nāśayatītyarthaḥ / tat tathāvidhaṃ jñānaṃ yathopadeśam aharaharanuṣṭhīyamānajñānākārakarmayogasaṃsiddhaḥ kālena svātmani svayam eva labhate

Śrīdhara

tatra hetum āha na hīti | pavitraṃ śuddhi-karam | iha tapo-yogādiṣu madhye jñāna-tulyaṃ nāsty eva | tarhi sarve 'pi kim ity ātma-jñānam eva nābhyasanta iti ? ata āha tat svayam iti sārdhena | tad ātmani viṣaye jñānaṃ kālena mahatā karma-yogena saṃsiddho yogyatāṃ prāptaḥ san svayam evānāyāsena labhate | na tu karma-yogaṃ vinety arthaḥ

Madhusūdana

yasmād evaṃ tasmāt na hīti | na hi jñānena sadṛśaṃ pavitram pāvanaṃ śuddhi-karam anyad iha vede loka-vyavahāre vā vidyate, jñāna-bhinnasya ajñānānivartakatvena samūla-pāpa-nivartakatvābhāvāt kāraṇa-sad-bhāvena punaḥ pāpodayāc ca | jñānena tv ajñāna-nivṛttyā samūla-pāpa-nivṛttir iti tat-samam anyac ca vidyate|

tad ātma-viṣayaṃ jñānaṃ sarveṣāṃ kim iti jhaṭiti notpadyate ? tatrāha taj jñānaṃ kālena mahatā yoga-saṃsiddho yogena pūrvokta-karma-yogena saṃsiddhaḥ saṃskṛto yogyatām āpannaḥ svayam ātmany antaḥ-karaṇe vindati labhate na tu yogayatām āpanno 'nya-dattaṃ sva-niṣṭhatayā na vā para-niṣṭhaṃ svīyatayā vindatīty arthaḥ

Viśvanātha

iha tapo-yogādi-yukteṣu madhye jñānena sadṛśaṃ pavitraṃ kim api nāsti | taj jñānaṃ na sarva-sulabham | kintu yogena niṣkāma-karma-yogena samyak siddha eva, na tv aparipakvaḥ | so 'pi kālenaiva, na tu sadyaḥ | ātmani svasmin svayaṃ prāptaṃ vindati | na tu sannyāsa-grahaṇa-mātreṇaiveti bhāvaḥ

Baladeva

na hīti | hi yato jñānena sadṛśaṃ pavitraṃ śuddhi-karaṃ tapas tīrthāṭanādikaṃ nāsti | atas tat sarva-pāpa-nāśakaṃ taj jñānaṃ na sarva-sulabhaṃ, kintu yogena niṣkāma-karmaṇā saṃsiddhaḥ paripakva eva kālenaiva, na tu sadyaḥ | ātmani svasmin svayaṃ labdhaṃ vindati | na tu pārivrājya-grahaṇa-mātreṇeti

Michalski

Tu na ziemi, bowiem, niema lepszej wody oczyszczenia niż wiedza i każdy, kto osiągnął doskonałość przez Jogę, znajdzie z czasem źródło tej wiedzy w samym sobie.

Olszewski

Albowiem niema takiej wody lustralnej, któraby nauce podobną była. Kto się udoskonalił przez Jedność mistyczną, z czasem znajduje wiedzę w samym sobie.

Dynowska

Zaprawdę nic tak nie oczyszcza jak mądrość, a odnajdzie ją, z czasem, w Duchu swym każdy, kto dąży do doskonałości w Jodze.

Sachse

Nic nie ma na ziemi takiej mocy oczyszczenia,
jak wiedza.
Ten, kto osiągnął doskonałość w jodze,
z czasem odnajduje ją w samym sobie.

Kudelska

Nie ma nic na tym świecie równie czystego jak mądrość;
Ten, kto dzięki sobie osiągnie doskonałość w jodze, z czasem odnajdzie tę mądrość w samym sobie.

Rucińska

Albowiem nic na tym świecie tak nie oczyszcza jak wiedza –
Po latach, kto spełnił jogę, sam w sobie ją odnajduje.

Szuwalska

Bądź pewien, że nad mądrość nie ma nic czystszego.
Każdy, kto do niej dąży, odnajdzie ją w sobie.

Babkiewicz

Nie ma wiedzy więc równego
filtra, który tu oczyszcza.
Kto jest biegły w jodze, z czasem,
sam ją w sobie snadź odnajdzie.