BhG 4.10

analiza syntaktyczna

vīta-rāga-bhaya-krodhāḥ (których namiętności, strach i złości odeszły) man-mayāḥ (pełni mnie) mām upāśritāḥ (do mnie przylegli) jñāna-tapasā (przez wiedzę i ascezę) pūtāḥ (oczyszczeni) bahavaḥ (liczni) mad-bhāvam (do mojego stanu) āgatāḥ (przybyli).

analiza gramatyczna

vīta-rāga-bhaya-krodhāḥ	–	vīta-rāga-bhaya-krodha 1i.3 m. ; DV / BV : yeṣāṃ rāgaś ca bhayaṃ ca krodhaś ca vitāḥ santi te – ci, których namiętności, strach i złość odeszły (od: vi- √ i – odchodzić, PP vīta – odeszły; √ rañj – być pokolorowanym, podnieconym, zachwyconym, rāga – kolor, namiętności, podniecenie, miłość, piękno; √ bhī – straszyć, bhaya – strach; √ krudh – gniewać się, krodha – złość, gniew);
man-mayāḥ	–	mat-maya 1i.3 m. – pełni mnie, uczynieni ze mnie (od: mat – forma podstawowa zaimka osobowego ’ja’ w l.poj. używana głównie na początku złożeń; –maya – w złożeniach: uczyniony z, składający się z);
mām	–	asmat sn. 2i.1 – we mnie;
upāśritāḥ	–	upāśrita (upa-ā- √ śri – przylegać, spoczywać na, wspierać się na, polegać na) PP 1i.3 m. – wsparci, schronieni; przybyli – do kogo? – łączy się z accusativusem);
bahavaḥ	–	bahu 1i.3 m. – liczni;
jñāna-tapasā	–	jñāna-tapas 3i.1 n. ; DV : jñānena ca tapasā ceti – przez wiedzę i ascezę (od: √ jñā – wiedzieć, rozumieć, jñāna – wiedza, mądrość, inteligencja; √ tap – topić, palić, tapas – gorąco, asceza);
pūtāḥ	–	pūta ( √ pū – oczyszczać) PP 1i.3 m. – oczyszczeni;
mad-bhāvam	–	mad-bhāva 2i.1 m. – do mojego stanu (od: mat – forma pierwszej osoby l. pojedynczej używana głównie na początku złożeń; √ bhū – być, bhāva – bycie, istnienie, stan, charakter, uczucie, miłość);
āgatāḥ	–	āgata (ā- √ gam – przychodzić) PP 1i.3 m. – przybyli;

warianty tekstu

mām upāśritāḥ → mad-vyapāśrayāḥ / mām apāśritāḥ (ci dla, których jestem schronienie / spoczywający na mnie);

Śāṃkara

naiṣa mokṣa-mārga idānīṃ pravṛttaḥ | kiṃ tarhi ? pūrvam api —

vīta-rāga-bhaya-krodhāḥ—rāgaś ca bhayaṃ ca krodhaś ca rāga-bhaya-krodhāḥ, vītā vigatā rāga-bhaya-krodhā yebhyas te vīta-rāga-bhaya-krodhāḥ | man-mayā brahma-vida īśvarābheda-darśinaḥ | mām eva parameśvaram upāśritāḥ | kevala-jñāna-niṣṭhā ity arthaḥ | bahavo’neke jñāna-tapasā jñānam eva ca paramātma-viṣayaṃ tapaḥ | tena jñāna-tapasā | pūtāḥ parāṃ śuddhiṃ gatāḥ santaḥ | mad-bhāvam īśvara-bhāvaṃ mokṣam āgatāḥ samanuprāptāḥ | itara-tapo-nirapekṣā jñāna-niṣṭhā ity asya liṅgaṃ jñāna-tapaseti viśeṣaṇam

Rāmānuja

tad āha

madīyajanmakarmatattvajñānākhyena tapasā pūtā bahava evaṃ saṃvṛttāḥ / tathā ca śrutiḥ, „tasya dhīrāḥ parijānanti yonim” iti / dhīrāḥ dhīmatām agresarā evaṃ tasya janmaprakāraṃ jānantītyarthaḥ

Śrīdhara

kathaṃ janma-karma-jñānena tvat-prāptiḥ syād iti ? ata āha vīta-rāgeti | ahaṃ śuddha-sattvāvatāraiḥ dharma-pālanaṃ karomīti madīyaṃ parama-kāruṇikatvaṃ jñātvā | mām evopāśritāḥ santaḥ | mat-prasāda-labdhaṃ yadātma-jñānaṃ ca tapaś ca | tat-paripāka-hetuḥ sva-dharmaḥ | tayor dvandvaikavad bhāvaḥ | tena jñāna-tapasā pūtāḥ śuddhā nirastājñāna-tat-kārya-malāḥ | mad-bhāvaṃ mat-sāyujyaṃ prāptā bahavaḥ | na tv adhunaiva pravṛtto 'yaṃ mad-bhakti-mārga ity arthaḥ | tad evaṃ tāny ahaṃ veda sarvāṇīty ādinā vidyāvidyopādhibhyāṃ tat-tvaṃ-padārthāv īśvara-jīvau pradarśyeśvarasya cāvidyābhāvena nitya-śuddhatvāj jīvasya ceśvara-prasāda-labdha-jñānenājñāna-nivṛtteḥ śuddhasya sataś cid-aṃśena tadaikyam uktam iti draṣṭavyam

Madhusūdana

mām eti so 'rjunety uktaṃ tatra svasya sarva-mukta-prāpyatayā puruṣārthatvam asya mokṣa-mārgasyānādi-parasparāgatatvaṃ ca darśayati vīta-rāgeti | rāgas tat-tat-phala-tṛṣṇā | sarvān viṣayān parityajya jñāna-mārge kathaṃ jīvitavyam iti trāso bhayam | sarva-viṣayocchedako 'yaṃ jñāna-mārgaḥ kathaṃ hitaḥ syād iti dveṣaḥ krodhaḥ | ta ete rāga-bhaya-krodhā vītā vivekena vigatā yebhyas te vīta-rāga-bhaya-krodhāḥ śuddha-sattvāḥ | man-mayā māṃ paramātmānaṃ tat-padārthatvaṃ gatāḥ | bahavo 'neke jñāna-tapasā jñānam eva tapaḥ sarva-karma-kṣaya-hetutvāt | na hi jñānena sadṛśaṃ pavitram iha vidyate iti hi vakṣyati | tena pūtāḥ kṣīṇa-sarva-pāpāḥ santo nirastājñāna-tat-kārya-malāḥ | mad-bhāvaṃ mad-rūpatvaṃ viśuddha-sac-cid-ānanda-ghanaṃ mokṣam āgatā ajñāna-mātrāpanayena mokṣaṃ prāptāḥ |

jñāna-tapasā pūtā jīvan-muktāḥ santo mad-bhāvaṃ mad-viṣayaṃ bhāvaṃ raty-ākhyaṃ premāṇam āgatā iti vā | teṣāṃ jñānī nitya-yuktā eka-bhaktir viśiṣyate iti hi vakṣyati

Viśvanātha

na kevalam eka evādhunika eva, maj-janma-karma-tattva-jñāna-mātreṇaiva māṃ prāpnoty api tu prāktanā api pūrva-pūrva-kalpāvatīrṇasya mama janma-karma-tattva-jñānavanto mām āpur evety āha vīteti | jñānam ukta-lakṣaṇaṃ maj-janma-karmaṇos tattvato 'nubhava-rūpam eva tapas tena pūtāḥ iti śrī-rāmānujācārya-caraṇāḥ |

yad vā, jñāne maj-janma-karmaṇor nityatva-niścayānubhave yan-nānā-kumata-kutarka-yukti-sarpī-viṣa-dāha-sahana-rūpaṃ tapas tena pūtāḥ | tathā ca śrī-rāmānuja-dhṛta-śrutiḥ – tasya dhīrāḥ parijānanti yoniṃ iti dhīrā dhīmanta eva tasya yoniṃ janma-prakāraṃ jānantīty arthaḥ | vītās tyaktāḥ kumata-prajalpiteṣu janeṣu rāgādyā yais te na teṣu rāgaḥ prītir nāpi tebhyo bhayaṃ nāpi teṣu krodho mad-bhaktānām ity arthaḥ | kuto man-mayā maj-janma-karmānudhyāna-manana-śravaṇa-kīrtanādi-pracurāḥ | mad-bhāvaṃ mayi premāṇam

Baladeva

idānīm iva purāpi maj-janmādi-nityatā-jñānena bahūnāṃ vimuktir abhūd iti tan-nityatāṃ draḍhayitum āha vīteti | bahavo janā jñāna-tapasā pūtāḥ santaḥ purā mad-bhāvam āgatā ity anuṣaṅgaḥ | maj-janmādi-nityatva-viṣayakaṃ yaj jñānaṃ tad eva duradhigama-śruti-yukti-sampādyatvāt tapas tasmin jñāne vā yad vividha-kumata-kutarkādi-nivāraṇa-rūpaṃ tapas tena pūtā nirdhūtāvidyā ity arthaḥ | mayi bhāvaṃ premāṇaṃ vidyamānatāṃ vā mat-sākṣāt-kṛtim | kīdṛśās te ity āha vīteti | vītāḥ parityaktās tan-nityatva-virodhiṣu rāgādayo yais te, na teṣu rāgaṃ na bhayaṃ na ca krodhaṃ prakāśayantīty arthaḥ | tatra hetuḥ – man-mayā mad-eka-niṣṭhā upāśritāḥ saṃsevamānāḥ

Michalski

Wielu już połączyło się ze mną, oswobodzonych od ukochań, obawy i gniewu, oddanych mi całkiem, we mnie szukających opieki, oczyszczonych płomieniem poznania.

Olszewski

Wyzwoliwszy się z żądz bojaźni i namiętności, stawszy się moimi pobożnymi czcicielami, wierzącymi we Mnie, wielu oczyszczonych surowością nauki, połączyło się z mojem jestestwem.

Dynowska

Wolni od namiętności, strachu i gniewu, Mnie całkowicie oddani i we Mnie znajdujący ostoję, a oczyszczeni mądrości płomieniem, wewnętrznym zdobytej wysiłkiem, liczni są ci, co się pogrążyli w Mą Istność.

Sachse

[Wielu] wolnych od pożądliwości, gniewu i bojaźni,
podobnych do mnie i u mnie szukających opieki,
wielu oczyszczonych bólem poznania
przybyło już do mego stanu bytu.

Kudelska

Wolni od wszelkich namiętności, od strachu i od gniewu,
Całkowicie mnie oddani, oczyszczeni wielkim ogniem mądrości, tacy właśnie ludzie mój stan osiągają.

Rucińska

Wolnych od żądz, strachu, gniewu, mnie pełnych i mnie oddanych,
Żarem poznania obmytych wielu mój stan osiągnęło!

Szuwalska

Wolnych od namiętności, strachu oraz złości,
Oddanych Mnie jednemu i Mojej opiece,
Wiedzą i wyrzeczeniem oczyszczonych – wielu
Poznało Mą naturę.

Babkiewicz

Żądzy, strachu, złości zbyci,
pełni mnie, we mnie schronieni,
żarem wiedzy oczyszczeni,
liczni byt mój osiągnęli.