BhG 5.4

analiza syntaktyczna

bālāḥ (niemądrzy) sāṅkhya-yogau (sankhję i jogę) pṛthak (oddzielnie) pravadanti (przedstawiają),
paṇḍitāḥ tu (ale mędrcy) na [vadanti] (nie opisują).
ekam api (nawet jedną) samyak (właściwie) āsthitaḥ (podejmujący) ubhayoḥ (obydwu) phalaṃ (owoc) vindate (znajduje).

analiza gramatyczna

sāṃkhya-yogau	–	sāṃkhya-yoga 2i.2 m. ; DV : sāṃkhyaś ca yogaś ceti – sankhję i jogę (od: sam- √ khyā – liczyć, sāmkhya – związany z liczbami, racjonalny, jedna ze szkół filozofii indyjskiej; √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yoga  – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, jedna ze szkół filozofii indyjskiej);
pṛthak	–	av. – oddzielnie, pojedynczo (od: √ pṛth – rozszerzać);
bālāḥ	–	bāla 1i.3 m. – dzieci, niedojrzali, niemądrzy;
pravadanti	–	pra- √ vad (mówić, ogłaszać) Praes. P 1c.3 – opisują, nazywają, ogłaszają;
na	–	av. – nie;
paṇḍitāḥ	–	paṇḍita 1i.3 m. – uczeni, mądrzy, inteligentni (paṇḍā – mądrość, wiedza);
ekam	–	eka sn. 2i.1 n. – jedno;
api	–	av. – jak również, także, co więcej, nawet;
āsthitaḥ	–	ā-sthita (ā- √ sthā – stać, podejmować) PP 1i.1 m. – podejmujący;
samyak	–	av. – właściwie, całkowicie, tak samo (od: √ añc – zginać, poruszać, iść, samy-añc – idące razem, połączone, całkowity, właściwy);
ubhayoḥ	–	ubha sn. 6i.2 m. – obydwu;
vindate	–	√ vid (znajdować) Praes. Ā 1c.1 – znajduje, osiąga;
phalam	–	phala  2i.1 n. – owoc, rezultat (od: √ phal – dojrzewać);

warianty tekstu

āsthitaḥ → āśritaḥ (wsparci);
ubhayor vindate phalam → ubhayoḥ phalam aśnute (kosztuje owocu obu);

Śāṃkara

saṃnyāsa-karma-yogayor bhinna-puruṣānuṣṭheyayor viruddhayoḥ phale’pi virodho yuktaḥ | na tūbhayor niḥśreyasa-karatvam eveti prāpta idam ucyate—

sāṃkhya-yogau pṛthag viruddha-bhinna-phalau bālāḥ pravadanti na paṇḍitāḥ | paṇḍitās tu jñānina ekaṃ phalam aviruddham icchanti | kathaṃ ? ekam api sāṃkhya-yogayoḥ samyag āsthitaḥ samyag anuṣṭhitavān ity arthaḥ, ubhayor vindate phalam | ubhayos tad eva hi niḥśreyasaṃ phalam | ato na phale virodho’sti |

nanu saṃnyāsa-karma-yoga-śabdena prastutya sāṃkhya-yogayoḥ phalaikatvaṃ katham ihāprakṛtaṃ bravīti ? naiṣa doṣaḥ—yadyapy arjunena saṃnyāsaṃ karma-yogaṃ ca kevalam abhipretya praśnaḥ kṛtaḥ | bhagavāṃs tu tad-aparityāgenaiva svābhipretaṃ ca viśeṣaṃ saṃyojya śabdāntara-vācyatayā prativacanaṃ dadau sāṃkhya-yogāv iti | tāv eva saṃnyāsa-karma-yogau jñāna-tad-upāya-sama-buddhitvādi-saṃyuktau sāṃkhya-yoga-śabda-vācyāv iti bhagavato matam | ato na aprakṛta-prakriyeti

Rāmānuja

jñānayogakarmayogayor ātmaprāptisādhanabhāve 'nyonyanairapekṣyam āha

jñānayogakarmayogau phalabhedāt pṛthag bhūtau ye pravadanti, te bālāḥ aniṣpannajñānāḥ na paṇḍitāḥ akṛtsnavidaḥ / karmayogo jñānayogam eva sādhayati; jñānayogas tv eka ātmāvalokanaṃ sādhayatīti tayoḥ phalabhedena pṛthaktvaṃ vadanto na paṇḍitā ityarthaḥ / ubhayor ātmāvalokanaikaphalayor ekaphalatvena ekam apy āsthitas tad eva phalaṃ labhate

Śrīdhara

yasmād evam aṅga-pradhānatvenobhayor avasthā-bhedena krama-samuccayaḥ | ato vikalpam aṅgīkṛtyobhayoḥ kaḥ śreṣṭha iti praśno 'jñāninām evocitaḥ | na vivekinām ity āha sāṅkhya-yogāv iti | sāṅkhya-śabdena jñāna-niṣṭhā-vācinā tad-aṅgaṃ saṃnyāsaṃ lakṣayati | saṃnyāsa-karma-yogau eka-phalau santau pṛthak svatantrāv iti bālā ajñā eva pravadanti na tu paṇḍitāḥ | tatra hetuḥ – anayor ekam apy samyag āsthita āśritavān ubhayor api phalam āpnoti | tathā hi karma-yogaṃ samyag anutiṣṭhan śuddha-cittaḥ san jñāna-dvārā yad ubhayoḥ phalaṃ kaivalyaṃ tad vindati | saṃnyāsaṃ samyag āsthito 'pi pūrvam anuṣṭhitasya karma-yogasyāpi paramparayā jñāna-dvārā yad ubhayoḥ phalaṃ kaivalyaṃ tad vindatīti na pṛthak phalatvam anayor ity arthaḥ

Madhusūdana

nanu yaḥ karmaṇi pravṛttaḥ sa kathaṃ saṃnyāsīti jñātavyaḥ karma-tat-tyāgayoḥ svarūpa-virodhāt phalaikyāt tatheti cet, na | svarūpato viruddhayoḥ phale 'pi virodhasyaucityāt | tathā ca niḥśreyasa-karāv ubhāv ity anupapannam ity āśaṅkyāha sāṃkhya-yogāv iti | saṃkhyā samyag ātma-buddhis tāṃ vahatīti jñānāntaraṅga-sādhanatayā sāṅkhyaḥ saṃnyāsaḥ | yogaḥ pūrvokta-karma-yogaḥ | tau pṛthag viruddha-phalau bālāḥ śāstrārtha-viveka-jñāna-śūnyāḥ pravadanti, na paṇḍitāḥ | kiṃ tarhi paṇḍitānāṃ matam ? ucyate – ekam apy saṃnyāsa-karmaṇor madhye samyag āsthitaḥ svādhikārānurūpeṇa samyag yathā-śāstraṃ kṛtavān sann ubhayor vindate phalam jñānotpatti-dvāreṇa niḥśreyasam ekam eva

Viśvanātha

tasmād yac chreya evaitayor iti tvad-uktam api vastuto na ghaṭate | vivekibhir ubhayoḥ pārthakyābhāvasya dṛṣṭatvād ity āha sāṃkhya-yogāv iti | sāṃkhya-śabdena jñāna-niṣṭhā-vācinā tad-aṅgaḥ saṃnyāso lakṣyate | saṃnyāsa-karma-yogau pṛthak svatantrāv iti bālāḥ vadanti, na tu vijñāḥ jñeyaḥ sa nitya-saṃnyāsī iti pūrvokteḥ | ata ekam apīty ādi

Baladeva

yaḥ śreya etayor ekam iti tvad-vākyaṃ ca na ghaṭata ity āha sāṃkhyeti | jñāna-yoga-karma-yogau phala-bhedāt pṛthag-bhūtāv iti bālāḥ pravadanti, na tu paṇḍitāḥ | ataeva ekam ity ādi phalam ātmāvaloka-lakṣaṇam

Michalski

Tylko niedojrzali, tylko nieroztropni, mówią, że Rozwaga i Joga to różność. Kto całkowicie oddał się jednej, osiąga owoc obydwuch.

Olszewski

Dzieci mogą obdzielać wiedzę racyonalną od Jedności mistycznej, lecz nie mędrcy. Zaiste, ten kto się oddaje całkowicie jednej, otrzymuje owoce drugiej.

Dynowska

Joga Poznania i Joga Czynu tylko przez dzieci, lecz nie przez ludzi rozumnych, uważane być mogą za odrębne i wykluczające się wzajem; każdy kto rzetelnie oddaje się jednej, zdobywa plony obu.

Sachse

Nie światli mężowie, lecz dzieci powiadają,
że czym innym jest sankhja, a czym innym — joga.
Ten, kto zagłębił się w jednej z nich,
zbiera plon ich obu.

Kudelska

Niedojrzali oddzielają wyrzeczenie od jogi działania, lecz nie czynią tak mędrcy;
Ci, którzy stanęli pewnie na jednej drodze, zbierają owoce z nich obu.

Rucińska

Sankhję i jogę jak różne traktują głupcy – nie światli.
Kto jedną dobrze wypełni, owoc obydwu zdobywa!

Szuwalska

Mędrzec nie odróżnia
Rozwagi w dociekaniu od aktywnej jogi.
Tylko dziecko naiwne widzi w nich różnicę.
Poświęcając swe życie jednej tylko ścieżce,
Zdobywa się owoce obu.

Babkiewicz

Tylko dzieci, nie uczeni,
widzą jogę i teorię
jako różne. W jednej trwając,
owoc obu się zyskuje.