BhG 6.19

analiza syntaktyczna

yathā (jak) nivāta-sthaḥ (znajdująca się w bezwietrznym miejscu) dīpaḥ (lampa) na iṅgate (nie drży),
[tathā](tak) ātmanaḥ (jaźni) yogam yuñjataḥ (zaprzęgającego się do jogi) yata-cittasya (który okiełznał umysł) yoginaḥ (jogina).
sā upamā (to porównanie) smṛtā (jest znane).

analiza gramatyczna

yathā	–	av. – tak jak (korelatyw do: tathā);
dīpaḥ	–	dīpa 1i.1 m. – lampa (od: √ dīp – jaśnieć, palić się);
nivāta-sthaḥ	–	nivāta-stha 1i.1 m. ; yo nivāte tiṣṭhati saḥ – ten, który znajduje się w bezwietrznym miejscu (od: ni = niḥ – wolny od, bez; √ vā – wiać, PP ni-vāta – bez powiewu; √ sthā – stać, stha – na końcu złożeń: znajdujący się w);
na	–	av. – nie;
iṅgate	–	√ iṅg (poruszać się) Praes. Ā 1c.1 – drży;
sā	–	tat sn. 1i.1 f. – ona;
upamā	–	upamā 1i.1 f. – porównanie, podobieństwo (od: upa- √ mā – odmierzać, porównywać);
smṛtā	–	smṛtā ( √ smṛ – myśleć, pamiętać) PP 1i.1 f. – pamiętane, zachowane [w tradycji];
yoginaḥ	–	yogin 6i.1 m. – jogina, połączonego ( √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yoga  – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, jedna ze szkół filozofii indyjskiej);
yata-cittasya	–	yata-citta 6i.1 m. ; BV : yasya cittaṃ yato ‘sti tasya – tego, którego umysł jest powściągnięty (od: √ yam – zatrzymywać, powściągać, PP yata – zatrzymany, powściągnięty; √ cit – myśleć, poznawać, PP citta – pomyślany; myśl, umysł, serce, świadomość; ātman – jaźń);
yuñjataḥ	–	yuñjant ( √ yuj – zaprzęgać, łączyć) PPr 6i.1 – zaprzęgającego;
yogam	–	yoga 2i.1 m. – do przyłączania, do zaprzęgnięcia, do zastosowanie, do środków, do jogi (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć);
ātmanaḥ	–	ātman 6i.1 m. – jaźni, swoje;

warianty tekstu

yathā → yadā (kiedy);
yata-cittasya → jita-cittasya (tego, kogo umysł jest pokonany);
yuñjato → yuṃjate (w zaprzężonym);
ātmanaḥ → ātmani (w jaźni);

Śāṃkara

tasya yoginaḥ samāhitaṃ yat cittaṃ tasyopamocyate—

yathā dīpaḥ pradīpo nivāta-stho nivāte vāta-varjite deśe sthito neṅgate na calati, sopamā upamīyate’nayety upamā yogajñaiś citta-pracāra-darśibhiḥ smṛtā cintitā yogino yata-cittasya saṃyatāntaḥ-karaṇasya yuñjato yogam anutiṣṭhata ātmanaḥ samādhim anutiṣṭhata ity arthaḥ

Rāmānuja

nivātastho dīpo yathā neṅgate na calati; acalas saprabhas tiṣṭhati; yatacittasya nivṛttasakaletaramanovṛtteḥ yoginaḥ ātmani yogaṃ yuñjataḥ ātmasvarūpasya sopamā; nivātasthatayā niścalasaprabhadīpavan nivṛttasakalamanovṛttitayā niścalo jñānaprabha ātmā tiṣṭhaītyarthaḥ

Śrīdhara

ātmaikyākāratayāvasthitasya cittasyopamānam āha yatheti | vāta-śūnye deśe sthito dīpo yathā neṅgate na vicalati | sopamā dṛṣṭāntaḥ | kasya ? ātma-viṣayaṃ yogaṃ yuñjato 'bhyasyato yoginaḥ | yataṃ niyataṃ cittaṃ yasya tasya niṣkampatayā prakāśakatayā cācañcalaṃ tac cittaṃ tadvat tiṣṭhatīty arthaḥ

Madhusūdana

samādhau nivṛttikasya cittasyopamānam āha yatheti | dīpa-calana-hetunā vātena rahite deśe sthito dīpo yathā calana-hetv-abhāvān neṅgate na calati, sopamā smṛtā sa dṛṣṭāntaś cintito yogajñaiḥ | kasya ? yogina ekāgra-bhūmau samprajñāta-samādhi-mato 'bhyāsa-pāṭavād yata-cittasya niruddha-sarva-citta-vṛtter asamprajñāta-samādhi-rūpaṃ yogaṃ nirodha-bhūmau yuñjato 'nutiṣṭhato ya ātmāntaḥkaraṇaṃ tasya niścalatayā sattvodrekeṇa prakāśakatayā ca niścalo dīpo dṛṣṭānta ity arthaḥ|

ātmano yogaṃ yuñjata iti vyākhyāne dārṣṭāntikālābhaḥ sarvāvasthasyāpi cittasya sarvadātmākāratayātma-pada-vaiyarthyaṃ ca | na hi yogenātmākāratā cittasya sampādyate, kintu svata evātmākārasya sato 'nātmākāratā nivartyata iti | tasmād dārṣṭāntika-pratipādanārtham evātma-padam | yata-cittasyeti bhāva-paro nirdeśaḥ karma-dhārayo vā yatasya cittasyety arthaḥ

Viśvanātha

nivāta-stho nirvāta-deśa-sthito dīpo neṅgate na calati yaḥ sa eva dīpa upamā yathā yathāvad ity arthaḥ | so 'ci lope cet pāda-pūraṇam [Pāṇ 6.1.134] iti sandhiḥ | kasyopamā ity ata āha yogina iti

Baladeva

tadā yogī kīdṛśo bhavatīty apekṣāyām āha yatheti | nirvāta-deśa-stho dīpo neṅgate na calati niścalaḥ sa-prabhas tiṣṭhati sa dīpo yathā yathāvad upamā yogajñaiḥ smṛtā cintitā | sopamety atra so 'ci lope cet pāda-pūraṇam [Pāṇ 6.1.134] iti sūtrāt sandhiḥ | upamā-śabdenopamānaṃ bodhyam | kasyety āha yogina iti | yata-cittasya niruddha-sarva-citta-vṛtter ātmano yogaṃ dhyānaṃ yuñjato 'nutiṣṭhataḥ | nivṛtta-sakaletara-citta-vṛttir abhyudita-jñāna-yogī niścala-sa-pradīpa-sadṛśo bhavatīti

Michalski

„Jak łuczywo, osłonione od wiatru, nie miga” – to porównanie odpowiada joginowi, który swe myśli powściągnął i ćwiczy się w oddaniu samego siebie.

Olszewski

Yogin jest jako lampa, której płomień, zabezpieczony od wiatru, nie drga, jeżeli ujarzmiwszy myśl swoją, oddaje się Jedności mistycznej.

Dynowska

Nieruchoma jak płomień lampy w bezwietrznym powietrzu, jest niewzruszona świadomość Mędrca, który w Jodze pogrążony trwa.

Sachse

Panującego nad sobą, dostępującego jogi jogina
najlepiej porównać do płomienia
nieruchomego w miejscu bezwietrznym.

Kudelska

Lampa, która nawet nie drgnie w bezwietrznym powietrzu,
Podobna jest umysłowi jogina, którego myśl jest zharmonizowana i który pogrążony jest w jodze.

Rucińska

Jak płomień w miejscu bezwietrznym nie chwieje się, tak wygląda
Umysł jogina, co jogę uprawia opanowany.

Szuwalska

Tak jak płomień, co nie drży w bezwietrznym ustroniu,
Nieporuszony jogin skupia umysł w sobie.

Babkiewicz

Jak w bezwietrzu płomień nie drży –
porównanie to pasuje
do jogina, co myśl ściągnął
i się wprzęga w jogę w sobie.