praśānta-manasaṃ hy enaṃ yoginaṃ sukham uttamam
upaiti śānta-rajasaṃ brahma-bhūtam akalmaṣam
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
uttamam (najwyższe) sukham (szczęście) enam (do tego) śānta-rajasam (którego radźas wyciszył się) praśānta-manasam (którego umysł jest spokojny) akalmaṣam (do bezgrzesznego) brahma-bhūtam (do będącego brahmanem) yoginam hi (zaiste do jogina) upaiti (przychodzi).
praśānta-manasam |
– |
praśānta-manas 1i.1 m. ; BV : yasya manaḥ praśāntam asti tam – tego, którego umysł jest wyciszony (od: pra-√śam – wyciszać, kończyć, niszczyć, PP praśānta – wyciszony, spokojny; √man – myśleć, manas – umysł); |
hi |
– |
av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością; |
enam |
– |
etat sn. 2i.1 m. – go; |
yoginam |
– |
yogin 2i.1 m. – jogina, połączonego (od: √yuj – zaprzęgać, łączyć, yoga – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, jedna ze szkół filozofii indyjskiej); |
sukham |
– |
sukha 1i.1 n. – szczęście, radość, komfort (od: su – prefiks: dobry, wspaniały, piękny, szlachetny; kha – zagłębienie, otwór, piasta; su-kha – radość, szczęście, dosłownie: dobre zagłębienie [przez które przechodzi oś rydwanu] stąd poruszanie się gładko;
lub od: su-√sthā; przeciwieństwo do: duḥkha – cierpienie, niedola); |
uttamam |
– |
uttama 1i.1 n. – najlepsze, najbardziej wyniesione, najwyższe (stopień najwyższy od: ud – do góry, ponad); |
upaiti |
– |
upa-√i (podchodzić, osiągać) Praes. P 1c.1 – przychodzi; |
śānta-rajasam |
– |
śānta-rajas 2i.1 m. ; BV : yasya rajaḥ śāntam asti tam – tego, kogo radźas wyciszył się (od: √xśam – wyciszać, kończyć, niszczyć, PPx śānta – spokojny, wyciszony; √rañj – być pokolorowanym, podnieconym, zachwyconym, rajas – pokolorowany, kurz, namiętność); |
brahma-bhūtam |
– |
brahma-bhūta 2i.1 m. ; TP : brahmaṇi bhūtam iti – będącego w brahmanie / będącego brahmanem (od: √bṛh – zwiększać, brahman – duch, Weda; √xbhū – być, PP bhūta – będący, prawdziwy, istota, byt); |
akalmaṣam |
– |
a-kalmaṣa 2i.1 m. – nie brudnego, bezgrzesznego (od: karma+so – niszczący dobre czyny); |
yoginaṃ sukham uttamam → yoginaṃ sukham uttaram / yasmād yoginam uttamaṃ (wyższe szczęście do jogina / z którego do jogina najwyższe);
upaiti → abhyeti (przychodzi);
śānta-rajasaṃ → śāṃti-rajasaṃ / śāṃta-manasam (mającego uspokojony radźas / mającego spokojny umysł);
praśāntamanasaṃ prakarṣeṇa śāntaṃ mano yasya saḥ praśāntamanās taṃ praśāntamanasaṃ hi enaṃ yoginaṃ sukham uttamaṃ nitiśayam upaiti upagacchati śānta-rajasaṃ prakṣīṇa-mohādi-kleśa-rajasam ity arthaḥ, brahma-bhūtaṃ jīvanmuktaṃ brahmaiva sarvam ity evaṃ niścayavantaṃ brahma-bhūtam akalmaṣaṃ dharmādharmādi-varjitam
praśāntamanasam ātmani niścalamanasam, ātmanyastamanasaṃ tad eva hetor dagdhāśeṣakalmaṣam, tata eva śāntarajasaṃ vinaṣṭarajoguṇam, tata eva brahmabhūtaṃ svasvarūpeṇāvasthitam enaṃ yoginam ātmasvarūpānubhavarūpam uttamaṃ sukham upaiti / hīti hetau; uttamasukharūpatvād ātmasvarūpasyetyarthaḥ
evaṃ pratyāhārādibhiḥ punaḥ punar mano vaśīkurvan rajo-guṇa-kṣaye sati yoga-sukhaṃ prāpnotīty āha praśānteti | evam ukta-prakāreṇa śāntaṃ rajo yasya tam | ataeva praśāntaṃ mano yasya tam enaṃ niṣkalmaṣam brahmatvaṃ prāptaṃ yoginaṃ uttamam sukhaṃ samādhi-sukhaṃ svayam evopaiti prāpnoti
evaṃ yogābhyāsa-balād ātmany eva yoginaḥ praśāmyati manaḥ | tataś ca praśānteti | prakarṣeṇa śāntaṃ nirvṛttikatayā niruddhaṃ saṃskāra-mātra-śeṣaṃ mano yasya taṃ praśānta-manasaṃ vṛtti-śūnyatayā nirmanaskam | nirmanaskatve hetu-garbhaṃ viśeṣaṇa-dvayaṃ śānta-rajasaṃ akalmaṣam iti | śāntaṃ vikṣepakaṃ rajo yasya taṃ vikṣepa-śūnyam | tathā na vidyate kalmaṣam laya-hetus tamo yasya tam akalmaṣam laya-śūnyam | śānta-rajasam ity anenaiva tamo-guṇopalakṣaṇe ’ kalmaṣam saṃsāra-hetu-dharmādharmādi-varjitam iti vā | brahma-bhūtaṃ brahmaiva sarvam iti niścayena samaṃ brahma prāptaṃ jīvan-muktam enaṃ yoginam | evam uktena prakāreṇeti śrīdharaḥ | uttamaṃ niratiśayaṃ sukham upaity upagacchati | manas tad-vṛttyor abhāve suṣuptau svarūpa-sukhāvirbhāva-prasiddhiṃ dyotayati hi-śabdaḥ | tathā ca prāg-vyākhyātaṃ sukham ātyantikaṃ yat tad ity atra
tataś ca pūrvavad eva tasya samādhisukhaṃ syād ity āha praśānteti | sukhaṃ kartṛ yoginam upaiti prāpnoti
evaṃ prayatamānasya pūrvavad eva samādhi-sukhaṃ syād ity āha praśānteti | praśāntam ātmany acalaṃ mano yasya tam | ataevākalmaṣaṃ dagdha-prāktana-sūkṣma-doṣam | ataeva śānta-rajasam | brahma-bhūtaṃ sākṣāt-kṛta-viviktāvirbhāvitāṣṭa-guṇakātma-svarūpaṃ yoginaṃ praty uttamam ātmānubhava-rūpaṃ mahat sukhaṃ kartā svayam evopaiti
Szczęście najwyższe wstępuje w jogina, którego duch spokojny, w którym radżas zamarł i który, skaz wyzbyty, stał się Brahmanem.
Szczęśliwość najwyższa przenika dusze Yogina; namiętności jego są uspokojone, jestestwem swojem stał się on samym Bogiem; jest bez plamy.
Zaprawdę najwyższe szczęście staje się udziałem Joga, gdy wolny od grzechu, o niewzruszonej myśli, a namiętnościach na zawsze ucichłych, z Brahmanem się jednoczy.
Albowiem do jogina,
którego umysł i namiętności ucichły,
i który — nieskazitelny — stał się brahmanem,
przychodzi najwyższe szczęście.
Najwyższe szczęście jest udziałem tego jogina, którego umysł jest pełen spokoju, od namiętności wolny i nieskażony;
Taki właśnie jogin jednoczy się z brahmanem.
Bo tego jogina, który umysł uciszył i radżas,
I jest Brahmanem bez skazy, spotyka szczęście najwyższe!
by tak wyciszony
Największy rodzaj szczęścia pozwolił osiągnąć,
Pokonać siłę żądzy i wznieść się wysoko
Ku jedności z Najwyższym, w wolności od grzechu.
Gdy wyciszył jogin umysł,
stał bez skazy się brahmanem,
aktywności cechę stłumił –
zyskuje bez końca szczęście.