yoginām api sarveṣāṃ mad-gatenāntar-ātmanā
śraddhā-vān bhajate yo māṃ sa me yuktatamo mataḥ
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
yaḥ (kto) śraddhā-vān (mający wiarę) mad-gatena (przez znajdującą się we mnie) antar-ātmanā (przez wewnętrzną jaźń) mām (mnie) bhajate (wielbi),
saḥ (on) sarveṣām (pośród wszystkich) yoginām api (nawet pośród joginów) yukta-tamaḥ [iti] (najlepiej zaprzężony) me mataḥ (przeze mnie uważany).
yoginām |
– |
yogin 6i.3 m. – pośród joginów ( √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yoga – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, jedna ze szkół filozofii indyjskiej); |
api |
– |
av. – jak również, także, co więcej, nawet; |
sarveṣām |
– |
sarva sn. 6i.3 m. – pośród wszystkich; |
mad-gatena |
– |
mad-gata 3i.1 m. ; TP : mayi gateneti – przez znajdujący się we mnie (od: mat – forma podstawowa zaimka osobowego ’ja’ w l.poj. używana głównie na początku złożeń; √ gam – iść, PP gata – poszły); |
antar-ātmanā |
– |
antar-ātman 3i.1 m. ; KD : antarenātmaneti – przez wewnętrzną jaźń (od: anta – koniec, limit, granica, konkluzja, wnętrze, natura, av. antaḥ – wewnątrz, pomiędzy; ātman – jaźń); |
śraddhā-vān |
– |
śraddhā-vant 1i.1 m. – mający wiarę (od: śrat – w złożeniach: wiara; √ dhā – pokładać [wiarę]; śraddhā – wiara, przekonanie; -mant / -vant – sufiks oznaczający posiadacza); |
bhajate |
– |
√ bhaj (dzielić, czcić, kochać, radować się) Praes. Ā 1c.1 – wielbi; |
yaḥ |
– |
yat sn. 1i.1 m. – kto; |
mām |
– |
asmat sn. 2i.1 – mnie; |
saḥ |
– |
tat sn. 1i.1 m. – on; |
me |
– |
asmat sn. 6i.1 – mój (skrócona forma od: mama); |
yuktatamaḥ |
– |
yukta-tama 1i.1 m. – najlepiej zaprzężony (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć; stopień najwyższy od: PP yukta – połączony, zaprzęgnięty); |
mataḥ |
– |
mata ( √ man – myśleć) PP 1i.1 n. – myślany, uważany, szanowany; myśl, opinia, punkt widzenia, wola; |
yoginām → yogīnām;
api → mama (mój);
-ātmanā → -ātmanaḥ (jaźni);
bhajate → labhate (osiąga);
yoginām api sarveṣāṃ rūdrādityādi-dhyāna-parāṇāṃ madhye mad-gatena mayi vāsudeve samāhitenāntarātmanāntaḥ-karaṇena śraddhāvān śraddadhānaḥ san bhajate sevate yo mām, sa me mama yuktatamo’tiśayena yukto mato’bhipreta iti
tad evaṃ paravidyāṅgabhūtaṃ prajāpativākyoditaṃ pratyagātmadarśanam uktam; atha paravidyāṃ prastauti
yoginām iti pañcamyarthe ṣaṣṭhī / „sarvabhūtastham ātmānam” ityādinā caturvidhā yoginaḥ pratipāditāḥ / teṣv anantargatatvād vakṣyamāṇasya yoginaḥ na nirdhāraṇe ṣaṣṭhī saṃbhavati / api sarveṣām iti sarvaśabdanirdiṣṭās tapasviprabhṛtayaḥ / tatrāpy uktena nyāyena pañcamyartho grahītavyaḥ / yogibhyaḥ, api sarvebhyo vakṣyamāṇo yogī yuktatamaḥ / tadapekṣayā avaratve tapasviprabhṛtīnāṃ yogināṃ ca na kaścidviśeṣa ityarthaḥ; mervapekṣayā sarṣapāṇām iva / yady api sarṣapeṣu anyonyanyūnādhikabhāvo vidyate tathāpi mervapekṣayā avaratvanirdeśaḥ samānaḥ / matpriyatvātirekena ananyadhāraṇasvabhāvatayā madgatena antarātmanā manasā, śraddhāvān atyarthamatpriyatvena kṣaṇamātraviśleṣāsahatayā matprāptipravṛttau tvarāvān yo māṃ bhajate māṃ vicitrānantabhogyabhoktṛvargabhogopakaraṇabhogasthānaparipūrṇanikhilajagadudayavibhavalayalīlam, aspṛṣṭāśeṣadoṣānavadhikātiśayajñānabalāiśvaryavīryaśaktitejaḥprabhṛtyasaṅkhyeyakalyāṇaguṇagaṇanidhim, svābhimatānurūpaikarūpācintyadivyādbhutanityaniravadyaniratiśayāujjvalyasaundaryasaugandhyasaukumāryalāvaṇyayauvanādyanantaguṇanidhidivyarūpam, vāṅmanasāparicchedyasvarūpasvabhāvam, apārakāruṇyasauśīlyavātsalyodāryamahodadhim, anālocitaviśeṣāśeṣalokaśaraṇyam, praṇatārtiharam, āśritavātsalyaikajaladhim, akhilam anujanayanaviṣayatāṃ gatam, ajahatsvasvabhāvam, vasudevagṛhe 'vatīrṇam, anavadhikātiśayatejasā nikhilaṃ jagad bhāsayantam, ātmakāntyā viśvam āpyāyayantam, bhajate sevate, upāsta ityarthaḥ sa me yuktatamo mataḥ sa sarvebhyaś śreṣṭatamaḥ iti sarvaṃ sarvadā yathāvasthitaṃ svata eva sākṣātkurvan ahaṃ manye
yoginām api yama-niyamādi-parāṇāṃ madhye mad-bhaktaḥ śreṣṭha ity āha yoginām apīti | mad-gatena mayy āsaktena | antarātmanā manasā | yo māṃ parameśvaraṃ vāsudevam | śraddā-yuktaḥ san bhajate | sa yoga-yukteṣu śreṣṭho mama saṃmataḥ | ato mad-bhakto bhava iti bhāvaḥ
idānīṃ sarva-yogi-śreṣṭhaṃ yoginaṃ vadann adhyāyam upasaṃharati yoginām iti | yogināṃ vasu-rudrādityādi-kṣudra-devatā-bhaktānāṃ sarveṣām api madhye mayi bhagavati vāsudeve puṇya-paripāka-viśeṣād gatena prīti-vaśān niviṣṭena mad-gatenāntarātmanāntaḥ-karaṇena prāg-bhavīya-saṃskāra-pāṭavāt sādhu-saṅgāc ca mad-bhajana evaṃ śraddhāvān atiśayena śraddadhānaḥ sambhajante sevata satataṃ cintayati yo māṃ nārāyaṇam īśvareśvaraṃ sa-guṇaṃ nirguṇaṃ vā manuṣyo 'yam īśvarāntara-sādhāraṇo 'yam ity ādi-bhramaṃ hitvā sa eva mad-bhakto yogī yuktatamaḥ sarvebhyaḥ samāhita-cittebhyo yuktebhyaḥ śreṣṭho me mama parameśvarasya sarvajñasya mato niścitaḥ | samāne 'pi yogābhyāsa-kleśe samāne 'pi bhajanāyāse mad-bhakti-śūnyebhyo mad-bhaktasyaiva śreṣṭhatvāt tvaṃ mad-bhaktaḥ paramo yuktatamo 'nāyāsena bhavituṃ śakṣyasīti bhāvaḥ |
tad anenādhyāyena karma-yogasya buddhi-śuddhi-hetor maryādāṃ darśayatā tataś ca kṛta-sarva-karma-saṃnyāsasya sāṅgaṃ yogaṃ vivṛṇvatā mano-nigrahopāyaṃ cākṣepa-nirāsa-pūrvakam upadiśatā yoga-bhraṣṭasya puruṣārtha-śūnyatāśaṅkāṃ ca śithilatayā karma-kāṇḍaṃ bhajanīyaṃ ca bhagavantaṃ vāsudevaṃ tat-padārthaṃ nirūpayitum agrima-madhyāya-ṣaṭkam ārabhyata iti śivam
tarhi yoginaḥ sakāśān nāsty adhikaḥ ko 'pīty avasīyate | tatra maivaṃ vācyam ity āha yoginām api | pañcamy-arthe ṣaṣṭhī nirdhāraṇa-yogāt | tapasvibhyo jñānibhyo 'py adhika iti pañcamy-artha-kramāc ca yogibhyaḥ sakāśād apīty arthaḥ | na kevalaṃ yogibhya eka-vidhebhyaḥ sakāśāt | api tu yogibhyaḥ sarvebhyo nānā-vidhebhyo yogārūḍhebhyaḥ samprajñāta-samādhy-asamprajñāta-samādhimadbhyo 'pīti | yad vā yogā upāyāḥ karma-jñāna-tapo-yoga-bhakty-ādayas tadvatāṃ madhye yo māṃ bhajeta | mad-bhakto bhavati sa yuktatama upāyavattamaḥ | karmī tapasvī jñānī ca yogī mataḥ | aṣṭāṅga-yogī yogitaraḥ | śravaṇa-kīrtanādi-bhaktimāṃs tu yogitama ity arthaḥ | yad uktaṃ śrī-bhāgavate-
muktānām api siddhānāṃ nārāyaṇa-parāyaṇaḥ |
sudurlabhaḥ praśāntātmā koṭiṣv api mahāmune || iti
tad ittham ādyena ṣaṭkena saniṣṭhasya sādhanāni jñāna-garbhāni niṣkāma-karmāṇi yoga-śiraskāny abhidhāya madhyena pariniṣṭhitāder bhagavac-charaṇādīni sādhanāny abhidhāsyan tasmāt tasya śraiṣṭhyāvedakaṃ tat-sūtram abhidhatte yoginām iti | pañcamy-arthe ṣaṣṭhīyaṃ tapasvibhya iti pūrvopakramāt | na ca nirdhāraṇe ṣaṣṭhīyam astu vakṣyamāṇasya yoginas tapasvy-ādi-vilakṣaṇa-kriyatvena teṣv anantar-bhāvāt | yadyapi tapasvy-ādīnāṃ mitho nyūnādhikatābhāvo 'sti | tathāpy avaratvaṃ tasmāt samānam | svarṇa-girer iva tad anyeṣām uccāvacānāṃ girīṇām iti | yaḥ śraddhāvān mad-bhakti-nirūpakeṣu śruty-ādi-vākyeṣu dṛḍha-viśvāsaḥ san māṃ nīlotpala-śyāmalam ājānu-pīvara-bāhuṃ savitṛ-kara-vikasitāravindekṣaṇaṃ vidyud-ujjvala-vāsasaṃ kirīṭa-kuṇḍala-kaṭaka-keyūra-hāra-kaustubha-nūpuraiḥ vanamālayā ca vibhrājamānaṃ sva-prabhayā diśo vitamisrāḥ kurvāṇaṃ nitya-siddha-nṛsiṃha-raghu-varyādi-rūpaṃ sarveśvaraṃ svayaṃ bhagavantaṃ manuṣya-saṃniveśi-vibhu-vijñānanda-mayaṃ yaśodā-stanandhayaṃ kṛṣṇādi-śabdair abhidhīyamānaṃ sārvajña-sarvaiśvarya-satya-saṅkalpāśrita-vātsalyādibhiḥ saundarya-mādhurya-lāvaṇyādibhiś ca guṇa-ratnaiḥ pūrṇaṃ bhajate śravaṇādibhiḥ sevate | mad-gatena mad-ekāsaktenāntarātmanā manasā viśiṣṭas tila-mātram api mad-viyogāsahaḥ sann ity arthaḥ | mad-bhaktaḥ sarvebhyas tapasvy-ādibhyo yogibhyo mad-eka-bhakto yuktatama ity arthaḥ |
atra vyācaṣṭe – nanu yoginaḥ sakāśān na ko 'py adhiko 'stīti cet tatrāha yoginām iti | yogāroha-tāratamyāt karma-yogino bahavas tebhyaḥ sarvebhyo 'pīti dhyānārūḍho yuktaḥ samādhy-ārūḍho yuktataraḥ śravaṇādi-bhaktimāṃs tu yuktatama iti | bhakti-śabdaḥ sevābhidhāyī |
bhaja ity eṣa vai dhātuḥ sevāyāṃ parikīrtitaḥ |
tasmāt sevā budhaiḥ proktā bhakti-śabdena bhūyasī || iti smṛteḥ |
etāṃ bhaktiṃ śrutir āha śraddhā-bhakti-dhyāna-yogād avehi iti |
yasya deve parā bhaktir yathā deve tathā gurau |
tasyaite kathitā hy arthāḥ prakāśante mahātmanaḥ || [ŚvetU 6.23] iti |
bhaktir asya bhajanaṃ tad-ihāmutropādhi-nairāsyenāmuṣmin manaḥ-kalpanam etad eva naiṣkarmyam [GTU 1.14] iti |
ātmānam eva lokam upāsīta [BAU 1.4.8] iti |
ātmā vā are draṣṭavyaḥ śrotavyo mantavyo nididhyāsitavyo maitreyi [BAU 2.4.5, 4.5.6] iti caivam ādyāḥ |
sā ca bhaktir bhagavat-svarūpa-śakti-vṛtti-bhūtā bodhyā-
vijñāna-ghanānanda-ghanā sac-cid-ānandaika-rase bhakti-yoge tiṣṭhati [GTU 2.79] iti śruteḥ |
tasyāḥ śravaṇādi-kriyā-rūpatvaṃ tu cit-sukha-mūrteḥ sarveśvarasya kuntalādi-pratīkatvavat pratyetavyam | śravaṇādi-rūpāyā bhakteś cid-ānandatvaṃ tv anuvṛttyānubhāvyaṃ sitānusevayā pitta-vināśe tan-mādhuryam iveti
Ale wiedz, że wśród wszystkich joginów ten jest mi najbardziej oddany, kto, złożywszy we mnie swego ducha, miłuje mnie, pełen wiary.
Albowiem między tymi wszystkimi, którzy uprawiają Jedność, ten, kto sercem przychodząc do mnie, z wiarą mię czci, ten jest uznany przezemnie za najlepiej zjednoczonego ze wszystkich.
A tego wśród Jogów najwyżej JA stawię, kto pełen wiary, Mnie wielbi i we Mnie Duchem przebywa; ten ci jest stały w Jodze, Ardżuno.
A za najdoskonalszego z wszystkich joginów
uważam tego,
kto — sercem złączony ze mną —
kocha mnie, pełen wiary.
A wśród wszystkich joginów ten, który swą wewnętrzną naturą we mnie przebywa,
Który czci mnie, pełen wiary, ten przeze mnie jest uważany za największego jogina.
A znów ze wszystkich joginów kto sercem we mnie złożonym
Wielbi mnie, pełen ufności, ten najgodniejszy jest dla mnie!
Wiedz jednak, że z joginów tego, który w sobie
Dostrzega Mą osobę i z wiarą Mnie wielbi,
Uważam za najbardziej świadomego prawdy.«
Pośród wszelkich zaś joginów,
kto ma wiarę i mnie wielbi
głębią jaźni, co trwa we mnie,
ten najlepiej zaprzężony –
takie oto jest me zdanie.