BhG 8.15

analiza syntaktyczna

mahātmānaḥ (ci, którzy maja wielką jaźń) mām (mnie) upetya (osiągnąwszy)
duḥkhālayam (siedzibę cierpienia) aśāśvatam (niestałe) punar-janma (kolejne narodziny) na āpnuvanti (nie osiągają),
[te] (oni) paramāṃ (do najwyższej) saṃsiddhiṃ (do doskonałości) gatāḥ (którzy doszli).

analiza gramatyczna

mām	–	asmat sn. 2i.1 – mnie;
upetya	–	upa- √ i (podchodzić, osiągać) absol. – osiągnąwszy, zbliżywszy się;
punar-janma	–	punar-janman 2i.1 n. – ponowne narodziny (od: √ jan – rodzić, janman – narodziny; av. punaḥ – ponownie, jeszcze raz, z powrotem);
duḥkhālayam	–	duḥkha-ālaya 2i.1 n. ; TP : duḥkhasyālayam iti – siedzibę cierpienia (od: dur / dus – prefiks: trudny, zły, twardy; kha – zagłębienie, otwór, piasta; duḥ-kha – ból, cierpienie; dosłownie: dobre i złe zagłębienie [przez które przechodzi oś rydwanu], stąd poruszanie się gładko i z oporem; ā- √ lī – podchodzić, osiedlać się, ālaya – siedziba, schronienie, mieszkanie);
aśāśvatam	–	a-śāśvata 2i.1 n. – nie wieczne, nie nieustanne, nie stałe;
na	–	av. – nie;
āpnuvanti	–	√ āp (osiągać) Praes. P 1c.3 – osiągają, zdobywają;
mahātmānaḥ	–	mahā-ātman 1i.3 m. ; BV : yeṣām ātmā mahān asti te – ci, których jaźń jest wielka (od: √ mah – powiększać, mahant – wielki; ātman – jaźń);
saṃsiddhim	–	sam-siddhi 2i.1 f. – sukcesu, doskonałość, osiągnięcie, spełnienie (od: √ sidh – odnosić sukces, osiągać doskonałość);
paramām	–	paramā  2i.1 f. – najwyższą (od: para – daleki, odległy, poza, wcześniejszy, późniejszy, starożytny, ostateczny, parama – najdoskonalszy, najlepszy);
gatāḥ	–	gata ( √ gam – iść) PP 1i.3 m. – ci, którzy doszli;

Śāṃkara

tava saulabhyena kiṃ syāt ? ity ucyate | sṛṇu tan mama saulabhyena yad bhavati—

mām upetya mām īśvaram upetya mad-bhāvam āpadya punar janma punar utpattiṃ nāpnuvanti na prāpnuvanti | kiṃ-viśiṣṭaṃ punar-janma na prāpnuvanti ? iti, tad-viśeṣaṇam āha—duḥkhālayaṃ duḥkhānām ādhyātmikādīnām ālayam āśrayam | ālīyante yasmin duḥkhānīti duḥkhālayaṃ janma | na kevalaṃ duḥkhālayam, aśāśvatam anavasthita-svarūpaṃ ca | nāpnuvanti īdṛśaṃ punar-janma mahātmāno yatayaḥ saṃsiddhiṃ mokṣākhyāṃ paramāṃ prakṛṣṭāṃ gatāḥ prāptāḥ | ye punar māṃ na prāpnuvanti te punar āvartante

Rāmānuja

ataḥ param adhyāyaśeṣeṇa jñāninaḥ kaivalyārthinaś cāpunarāvṛttim aiśvaryārthinaḥ punarāvṛttiṃ cāha

māṃ prāpya punarnikhiladuḥkhālayam aśāśvatam asthiraṃ janma na prāpnuvanti / yata ete mahātmānaḥ mahāmanasaḥ, yathāvasthitamatsvarūpajñānānā atyarthamatpriyatvena mayā vinā ātmadhāraṇam alabhamānā mayy āsktamanaso madāśrayā mām upāsya paramasaṃsiddhirūpaṃ māṃ prāptāḥ

Śrīdhara

yady evaṃ tvaṃ sulabho 'si tataḥ kiṃ ? ata āha mām iti | ukta-lakṣaṇā mahātmāno mad-bhaktā māṃ prāpya punar duḥkhāśrayam antiyaṃ ca janma na prāpnuvanti | yatas te paramāṃ samyak siddhiṃ mokṣam eva prāptāḥ | punar janmano duḥkhānāṃ cālayaṃ sthānaṃ te mām upetya na prāpnuvantīti vā

Madhusūdana

bhagavantaṃ prāptāḥ punar āvartante na veti sandehe nāvartanta ity āha mām iti | mām īśvaraṃ prāpya punar janma manuṣyādi-deha-sambandhaṃ kīdṛśaṃ duḥkhālayaṃ garbha-vāsa-yoni-dvāra-nirgamanādy-aneka-duḥkha-sthānam | aśāśvatam asthiraṃ dṛṣṭa-naṣṭa-prāyaṃ nāpnuvanti punar nāvartanta ity arthaḥ | yato mahātmnāno rajas-tamo-mala-rahitāntaḥ-karaṇā śuddha-sattvāḥ samutpanna-samyag-darśanā mal-loka-bhogānte paramāṃ sarvotkṛṣṭāṃ saṃsiddhiṃ muktiṃ gatās te | atra māṃ prāpya siddhiṃ gatā iti vadatopāsakānāṃ krama-muktir darśitā

Viśvanātha

tvāṃ prāptavatas tasya kiṃ syād ity āha mām iti | duḥkhālayaṃ duḥkha-pūrṇam | aśāśvatam anityaṃ ca janma nāpnuvanti kintu sukha-pūrṇaṃ janma maj-janma-tulyaṃ prāpnuvanti | śāśvatas tu dhruvo nityaḥ sadānanaḥ sanātanaḥ ity amaraḥ | yadā vasudeva-gṛhe sukha-pūrṇaṃ nitya-bhūtam aprākṛtaṃ maj-janma bhavet tad eva teṣāṃ mad-bhaktānām api man-nitya-saṅgināṃ janma syān nānyadā iti bhāvaḥ | paramām iti anye bhaktāḥ saṃsiddhiṃ prāpnuvanti ananya-cetasas tu paramāṃ saṃsiddhiṃ mal-līlā-parikaratām ity arthaḥ | tenokta-lakṣaṇebhyaḥ sarva-bhaktebhyo dṛśya-śraiṣṭhyaṃ dyotitam

Baladeva

tāṃ labdhavataḥ kiṃ phalaṃ syād ity apekṣāyām āha mām iti | mām ukta-lakṣaṇam upetya prāpya punaḥ prapañce janma nāpnuvanti nāvartanta ity arthaḥ | kīdṛśaṃ janmety āha duḥkhālayaṃ garbha-vāsādi-bahu-kleśa-pūrṇam | aśāśvatam anityaṃ dṛṣṭa-naṣṭa-prāyam śāśvatas tu dhruvo nityaḥ ity amaraḥ | yatas te paramāṃ sarvotkṛṣṭāṃ saṃsiddhiṃ gatiṃ mām eva gatā labdhavantaḥ avyakto 'kṣara ity uktas tam āhuḥ paramāṃ gatim iti vakṣyati | kīdṛśās te mahātmāno 'tyudāra-mnanasaḥ vijñānānanda-nidhiṃ bhakta-prasādābhimukhaṃ bhaktāyatta-sarvasvaṃ māṃ vinānyat sārṣṭyādikam agaṇayanto made-eka-jīvātavo bhavanty atas te mām eva saṃsiddhiṃ gatāḥ | atrānanya-cetaso 'sya svaikāntinaḥ sva-niṣṭhebhyaḥ sva-bhaktebhyaḥ śraiṣṭhyaṃ ucyate

Michalski

A wielkoduszni, co już zdobyli najwyższą doskonałość i weszli we mnie, – nie osiągną więcej nowych narodzeń, – tych przemijających siedzib boleści.

Olszewski

Doszedłszy do mnie, te wielkie dusze, które osiągnęły doskonałość najwyższą, nie wracają już do tego życia znikomego, siedliska złego.

Dynowska

A gdy we Mnie wstąpi, ten wielki duszą człowiek, nie wraca już więcej na ten świat bólu znikomy, bowiem wzniosłą doskonałość osiąga.

Sachse

Ludzie wielkiego serca,
ci, którzy doszli do najwyższej doskonałości,
przybywszy do mnie
nie podlegają już ponownym narodzinom
w tym przemijalnym siedlisku nieszczęścia.

Kudelska

Ci, wielkiego ducha, którzy do mnie przyszli, nie rodzą się ponownie w miejscu pełnym nieszczęść i zmienności;
Oni już osiągnęli najwyższą doskonałość.

Rucińska

Gdy dotrą do mnie, narodzin – nietrwałych, pełnych cierpienia –
Już nigdy nie przyjmą święci, u szczytu będąc spełnienia.

Szuwalska

Kto Mnie poznał, już nigdy nie będzie się rodzić
W miejscu pełnym cierpienia, w świecie tymczasowym.
Nigdy więcej nie zdarzy się to wielkim duszom,
Co najwyższy już znają cel i przeznaczenie.

Babkiewicz

Wielcy duchem, mnie sięgnąwszy,
nie doznają już narodzin
pełnych cierpień, tymczasowych,
gdyż są w miejscu doskonałym.