sahasra-yuga-paryantam ahar yad brahmaṇo viduḥ
rātriṃ yuga-sahasrāntāṃ te ‘ho-rātra-vido janāḥ
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
[ye] (którzy) brahmaṇaḥ (Brahmy) sahasra-yuga-paryantam (którego kresem jest tysiąc eonów) yat ahaḥ (który dzień) viduḥ (poznali),
[ye] (którzy) [brahmaṇaḥ] (Brahmy) yuga-sahasrāntām (której koniec jest po tysiącu eonów) [yat] rātrim (którą noc) [viduḥ] (poznali),
te (ci) janāḥ (ludzie) aho-rātra-vidaḥ (znawcami dnia i nocy) [santi] (są).
sahasra-yuga-paryantam |
– |
sahasra-yuga-paryanta 2i.1 m. ; BV : yasya sahasraṃ yugāni paryanto ‘sti tat – ten, którego kresem jest tysiąc eonów (od: sahasra – tysiąc; √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yuga – eon, wiek, cykl trwania świata; pary-anta – cykl, obwód, skraj, krawędź, granica, kraniec, koniec); |
ahaḥ |
– |
ahar / ahan 2i.1 n. – dzień; |
yat |
– |
yat sn. 2i.1 n. – który; |
brahmaṇaḥ |
– |
brahman 6i.1 m. – Brahmy (od: √ bṛh – zwiększać); |
viduḥ |
– |
√ vid (wiedzieć) Perf. P 1c.3 – dowiedzieli się, poznali; |
rātrim |
– |
rātri 2i.1 f. – noc (od: √ rā – obdarowywać lub √ ram – radować); |
yuga-sahasrāntām |
– |
yuga-sahasra-antā 2i.1 f. ; BV : yasyā yugānām sahasreṇānto ‘sti tām – ta, której koniec jest po tysiącu eonów (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yuga – eon, wiek, cykl trwania świata; sahasra – tysiąc; anta – koniec, limit, granica, śmierć); |
te |
– |
tat sn. 1i.3 m. – oni; |
aho-rātra-vidaḥ |
– |
aho-rātra-vit 1i.3 m. ; ye ahar ca rārtiṃ ca vetti te – znawcy dnia i nocy (od: ahar / ahan – dzień; √ rā – obdarowywać lub √ ram – radować, rātra = rātri – noc; √ vid – wiedzieć, rozumieć, -vit – sufiks: znający, znawca); |
janāḥ |
– |
jana 1i.3 m. – ludzie, rasy, rody (od: √ jan – rodzić, stwarzać); |
ahar yad → ahar ye (dzień, którzy);
rātriṃ → rātrir (noc);
yuga-sahasrāntāṃ → yuga-sahasrāṃte (w mającej koniec po tysiącu eonów);
te ‘ho-rātra-vido → te ‘ho-rātri-vido / aho-rātra-vido (oni są znawcami dnia i nocy / znawcy dnia i nocy);
brahma-loka-sahitā lokāḥ kasmāt punar-āvartinaḥ ? kāla-paricchinnatvāt | kathaṃ ?—
sahasra-yuga-paryantaṃ sahasrāṇi yugāni paryantaḥ paryavasānaṃ yasyāhnas tat ahaḥ sahasra-yuga-paryantam | brahmaṇaḥ prajāpater virājo viduḥ | rātrim api yuga-sahasrāntām ahaḥ-parimāṇām eva | ke vidur ity āha—te’ho-rātra-vidaḥ kāla-saṃkhyā-vido janā ity arthaḥ | yata evaṃ kāla-paricchinnās te, ataḥ punar-āvartino lokāḥ
komentarz wspólny przy wersecie BhG 8.19
nanu ca tapasvino dāna-śīlā vīta-rāgās titikṣavaḥ | trailokya-sopari-sthānaṃ labhante loka-varjitam | ity ādi purāṇa-vākyais trailokyasya sakāśān maharlokādīnām utkṛṣṭatvaṃ gamyate | vināśitve ca sarveṣām avaśiṣṭe katham asau viśeṣaḥ syād ity āśaṅkya bahv-alpa-kāla-sthāyitva-nimitto 'sau viśeṣa ity āśayena sva-mānena śata-varṣāyuṣo brahmaṇo 'hany ahani trilokya utpattiḥ niśi niśi ca pralayo bhavatīti darśayiṣyan brahmaṇo 'horātrayoḥ pramāṇam āha sahasreti |
sahasraṃ yugāni paryanto 'vasānaṃ ysya tad brahmaṇo yad ahas tad ye viduḥ yuga-sahasram anto yasyās tāṃ rātriṃ ca yoga-balena ye vidus ta eva sarvajñā janā aho-rātra-vidaḥ | yeṣāṃ tu kevalaṃ candrāditya-gatyaiva jñānaṃ te tathāhorātra-vido na bhavanti | alpa-darśitvāt | yuga-śabdena atra caturyugam abhipretaṃ caturyuga-sahasraṃ tu brahmaṇo dinam ucyate iti viṣṇu-purāṇokteḥ | brahmaṇa iti ca mahar-lokādi-vāsinām upalakṣaṇārtham | tatrāyaṃ kāla-gaṇanā-prakāraḥ | manuṣyāṇāṃ yad varṣaṃ tad devānām aho-rātram | tādṛśair aho-rātraiḥ pakṣa-māsādi-kalpanayā dvādaśabhir varṣa-sahasraiś catur-yugaṃ bhavati | catur-yuga-sahasraṃ tu brahmaṇo dinam | tāvat parimāṇaiva rātris tādṛśair aho-rātraiḥ pakṣa-māsādi-krameṇa varṣa-śataṃa brahmaṇaḥ paramāyur iti
brahma-loka-sahitāḥ sarve lokāḥ punar āvartinaḥ | kasmāt ? kāla-paricchinnatvād ity āha sahasreti | manuṣya-parimāṇena sahasra-yuga-paryantaṃ sahasraṃ yugāni catur-yugāni paryanto 'vasānaṃ yasya tat | caturyuga-sahasraṃ tu brahmaṇo dinam ucyate iti hi paurāṇikaṃ vacanam | tādṛśaṃ brahmaṇaḥ prajāpater ahar-dinaṃ yad ye viduḥ tathā rātriṃ yuga-sahasrāntāṃ caturyuga-sahasra-paryantāṃ ye vidur ity anuvartate te 'horātra-vidas ta evāho-rātra-vido yogino janāḥ | ye tu candrārka-gatyaiva vidus te nāhorātra-vidaḥ svalpa-darśitvād ity abhiprāyaḥ
nanu amṛtaṃ kṣemam abhayaṃ trimūrdhno 'dhāyi mūrdhasu (BhP 2.6.19) iti dvitīya-skandhoktyā keṣāṃcin mate brahma-lokasya abhayatva-śravaṇāt | sannyāsibhir api jagamiṣitatvāt tatratyānāṃ pāto na sambhāvyate ? maivaṃ | tal-loka-svāmino brahmaṇo 'pi pātaḥ syāt kim utānyeṣām iti vyañjayann āha sahasra iti | sahasraṃ yugāni paryanto 'vasānaṃ yasya tad brahmaṇo 'har dinaṃ yad ye śāstrābhijñā vidur jānanti te 'ho-rātra-vido janā rātrim api tasya yuga-sahasrāntāṃ viduḥ | tena tādṛśāho-rātraiḥ pakṣam āsādi-krameṇa varṣa-śataṃ brahmaṇaḥ paramāyur iti | etad-ante tasyāpi pāto na kasyacid vaiṣṇavasya tasya brahmaṇo mokṣaś ceti vyañjitam
svargādayaḥ satyāntāḥ sarve lokāḥ kāla-paricchinnatvād vinaśyantīti bhāvenāha sahasreti | yad ye brahmaṇaś caturmukhasyāhar dinaṃ nṛ-māṇena sahasra-yuga-paryantaṃ viduḥ catur-yuga-sahasraṃ tu brahmaṇo dinam ucyate iti smṛteḥ | sahasraṃ caturyugāni paryanto 'vasānaṃ yasya tat | tasya rātriṃ ca caturyuga-sahasrāntāṃ vidus ta eva yogino janā aho-rātra-vido bhavanti | na tv anye candrārka-gati-vido mahar-lokādi-sthitānām upalakṣaṇam etat | ayam arthaḥ nṝṇāṃ varṣaṃ devānām aho-rātraṃ tādṛśair aho-rātraiḥ pakṣam āsādi-gaṇanayā dvādaśabhri varṣa-sahasraiś catur-yugaṃ catur-yugānāṃ sahasraṃ tu brahmaṇo dinaṃ rātriś ca tāvaty eva tādṛśaiś cāho-rātraiḥ pakṣādi-gaṇanayā varṣa-śataṃ tasya paramāyur iti | tad-ante tal-lokasya tad-vartināṃ ca vināśād āvṛttiḥ siddheti
Ci, którzy wiedzą, że dzień Brahmana zawiera tysiąc kosmicznych wyłonów, i że noc trwa również tysiąc wyłonów, ci wiedzą rzeczywiście, co jest dzień, a co noc.
Ci, którzy wiedzą, że jeden dzień Brahmy kończy się w tysiąc okresów, i że jego noc zawiera także tysiąc okresów, znają dzień i noc.
Kto wie, iż „Dzień Brahmy” tysiąc epok trwa, a drugi tysiąc mija nim „Noc Brahmy” się skończy, ten zaprawdę wie, czy jest dzień i noc.
Ludzie, którzy wiedzą,
że jeden dzień Brahmy obejmuje tysiąc er
i że jedna noc kończy się po tysiącu er,
są tymi, którzy wiedzą, czym jest dzień i noc.
Ci, którzy wiedzą, iż dzień Brahmy z tysiąca wieków się składa,
A noc się kończy, gdy tysiące wieków minie, są znawcami dnia i nocy.
Ci, co dzień Brahmy poznali gasnący po jug tysiącu
I noc trwającą jug tysiąc, ci znają sens dnia i nocy.
Tysiąc epok dzień Brahmy trwa i tysiąc mija,
Nim się noc jego skończy, według ludzkiej miary.
Ludzie, co dzień Brahmy znają
jako jeden tysiąc epok,
i noc jako epok tysiąc –
oni dzień i noc poznali.