BhG 11.16

analiza syntaktyczna

he viśveśvara (o Władco wszystkiego!) he viśva-rūpa (o postaci wszystkiego!),
[aham] (ja) aneka-bāhūdara-vaktra-netram (mającego liczne ramiona, brzuchy, usta, oczy) ananta-rūpam (mającego nieskończone postacie) tvā (ciebie) sarvataḥ (zewsząd) paśyāmi (widzę),
punaḥ (ponownie) [aham] (ja) tava (twojego) ādim (początku) madhyam (środka) antam (końca) na paśyāmi (nie widzę).

analiza gramatyczna

aneka-bāhūdara-vaktra-netram	–	an-eka-bāhu-udara-vaktra-netra 2i.1 m. ; BV : yasyānekāni bāhavaś codarāṇi ca vaktrāṇi ca netrāṇi ca santi tam – tego, który posiada liczne ramiona, brzuchy, usta, oczy (od: an-eka – nie jeden, liczny, wiele; √ baṃh – zwiększać, bāhu – ramię, przedramię; udara – brzuch; √ vac – mówić, vaktra – usta, twarz; √ nī – prowadzić, netra – prowadzący, przewodnik, oko);
paśyāmi	–	√ dṛś (patrzeć) Praes. P 3c.1 – widzę;
tvā	–	yuṣmat sn. 2i.1 – ciebie (skrócona forma od: tvām);
sarvataḥ	–	av. – zewsząd, całkowicie, wszędzie, ze wszystkich stron (od: sarva – wszystko; ablativus nieodmienny zakończony na -tas);
ananta-rūpam	–	ananta-rūpa 2i.1 m. ; BV : yasyānantāni rūpāṇi santi tam – tego, który ma nieskończone postacie (od: anta – koniec, limit, granica, śmierć, an-anta – nie mający końca, nieskończony; √ rūp – formować, rūpa – postać, kształt, piękno);
na	–	av. – nie;
antam	–	anta 2i.1 m. – koniec, limit, granica, konkluzja, wnętrze, natura;
na	–	av. – nie;
madhyam	–	madhya 2i.1 n. – środek, wnętrze;
na	–	av. – nie;
punaḥ	–	av. – ponownie, jeszcze raz, z powrotem;
tava	–	yuṣmat sn. 6i.1 – twoje;
ādim	–	ādi 2i.1 m. – początek, powstanie;
paśyāmi	–	√ dṛś (patrzeć) Praes. P 3c.1 – widzę;
viśveśvara	–	viśva-īśvara 8i.1 n. ; KD : viśvasyeśvareti – o Władco wszystkiego! (od: √ viś – wchodzić, viśva – wszystko, całość, świat; √ īś – posiadać, władać, īśa / īśvara – pan, władca);
viśva-rūpa	–	viśva-rūpa 8i.1 n. ; BV : yasya viśvaṃ rūpam asti saḥ – o mający postać wszystkiego! (od: √ viś – wchodzić, viśva – wszystko, całość, świat; √ rūp – formować, rūpa – postać, kształt, piękno);

warianty tekstu

tvā → tvām (ciebie);
tavādiṃ → tvādyaṃ (ciebie pierwszego);
viśveśvara → sarveśvara (o Władco wszystkiego);
viśva-rūpa → viśva-rūpaṃ ([widzę ciebie] mającego postać wszystkiego);

Śāṃkara

aneka-bāhūdara-vaktra-netram aneke bāhavar udarāṇi vaktrāṇi netrāṇi ca yasya tava sa tvam aneka-bāhūdara-vaktra-netras tam aneka-bāhūdara-vaktra-netram | paśyāmi tvā tvāṃ sarvataḥ sarvatrānanta-rūpam anantāni rūpāṇy asya ity ananta-rūpas tam ananta-rūpam | nāntam, anto’vasānam, na madhyam, madhyaṃ nāma dvayoḥ koṭyor antaram | na punas tavādiṃ—na devasyāntaṃ paśyāmi, na madhyaṃ paśyāmi, na punar ādiṃ paśyāmi | he viśveśvara viśva-rūpa

Rāmānuja

anekabāhūdaravaktranetram anantarūpaṃ tvāṃ sarvataḥ paśyāmi; viśveśvara viśvasya niyantaḥ, viśvarūpa viśvaśarīra! yatas tvam anantaḥ, atas tava nāntaṃ na madhyaṃ na punas tavādiṃ ca paśyāmi

Śrīdhara

kiṃ ca aneketi | anekāni bāhv-ādīni yasya tādṛśaṃ tvāṃ paśyāmi | anantāni rūpāṇi yasya taṃ tvāṃ sarvataḥ paśyāmi | tava tvaṃ taṃ madhyamādiṃ ca na paśyāmi

Madhusūdana

yatra bhagavad-dehe sarvam idaṃ dṛṣṭavān, tam eva viśinaṣṭi aneketi | bāhava udarāṇi vaktrāṇi netrāṇi cānekāni yasya tam aneka-bāhūdara-vaktra-netraṃ paśyāmi | tvā tvāṃ sarvataḥ sarvatrānantāni rūpāṇi yasyeti taṃ | tava tu punar nāntam avasānaṃ na madhyaṃ nāpy ādiṃ paśyāmi sarva-gatatvāt | he viśveśvara ! he viśva-rūpa ! sambodhana-dvayam atisambhramāt

Viśvanātha

he viśveśvara ādi-puruṣa

Baladeva

yatra dehe devādīn dṛṣṭavāṃs taṃ viśinaṣṭi aneketi | he viśvarūpa prathama-puruṣa!

Michalski

Z wieloma rękami, piersiami, ustami, oczami – widzę ciebie, z każdej strony nieskończonego. – Nie widzę w tobie ani końca, ani środka, ani początku, – ty wielokształtny władco wszystkiego!

Olszewski

Widzę ciebie z ramionami, piersiami, twarzami i oczami niezliczonemi, w postaci bezgranicznie nieskończonej. Bez początku, bez środka, bez końca, takim cię widzę, Władco wszechświata, kształcie wszechświata.

Dynowska

Wielousty, wielooki o łonach, ramionach i licach tysięcznych, wszędy stawasz przede mną gdziekolwiek się zwrócę, wszechpotężny Pan. Nieogarniona Twa postać początku nie masz ni końca, ni środka, ni źródła żadnego; niezmierny, bezkresny, w nieskończoność rozszerza się Twój kosmiczny kształt.

Sachse

widzę też ciebie o postaci bezkresnej,
z mnóstwem ramion, piersi, ust i oczu.
Nie widzę ani twego końca,
ani środka, ani początku,
o Wszechkształtny Władco Wszechrzeczy!

Kudelska

Kształty twe widzę niezliczone we wszelkie strony, ileż tu ramion, tułowi, twarzy, oczu, dojrzeć nie mogę,
Gdzie tu początek, koniec, a gdzie środek; Tyś Panem wszystkiego, postać twa nieograniczona.

Rucińska

Widzę Cię – zewsząd nieskończoną postać
z mnóstwem rąk, brzuchów, z mnóstwem ust i oczu…
Nie widzę końca Twego ani środka,
ani początku, Wszechwładco, Wszechkształtny!

Szuwalska

Niezliczone ramiona, brzuchy, usta, oczy.
Ze wszystkich stron Twych oblicz bezmiar mnie otoczył.
Nie widzę ich początku, nie dostrzegam końca.

Jurewicz

I ze wszech stron Ciebie widzę o nieskończonej postaci,
o niezliczonych ramionach, brzuchach, obliczach i oczach.
Nie dostrzegam początku Twego, ni środka, ni końca,
o Władco Wszechrzeczy, o Postaci Wszystkiego!

Babkiewicz

Wszędzie cię widzę
w bezkresnej postaci,
usta, ramiona,
oczy, brzuchy liczne.
Ni końca, środka,
początku nie widzę,
o władco świata
w postaci wszechświata.