BhG 11.28

analiza syntaktyczna

yathā (tak jak) nadīnām (rzek) bahavaḥ ambu-vegāḥ (liczne pędy wodne) samudram eva (właśnie ku oceanowi) abhimukhāḥ (zwrócone ku) dravanti (płyną),
tathā (tak też) amī nara-loka-vīrāḥ (ci bohaterowie świata ludzi) abhivijvalanti (płoną) tava vaktrāṇi (w twoje usta) viśanti (wchodzą).

analiza gramatyczna

yathā	–	av. – tak jak (korelatyw do: tathā);
nadīnām	–	nadī 6i.3 f. – rzek (od: √ nad – ryczeć, nada – ryczący, rzeka);
bahavaḥ	–	bahu 1i.3 m. – liczni;
ambu-vegāḥ	–	ambu-vega 1i.3 m. ; TP : ambūnāṃ vegā iti – pęd wody (od: ambu – woda; √ vij – spieszyć się, zawracać, vega – impuls, siła, pęd);
samudram	–	sam-udra 2i.1 m. – do zebrania wód, do oceanu (od: udra – woda);
eva	–	av. – z pewnością, właśnie, dokładnie, jedynie;
abhimukhāḥ	–	abhi-mukha 1i.3 m. – zwróceni ku, kierujący się do, przyjaźnie nastawieni (od: mukha – twarz);
dravanti	–	√ dru (biec, spieszyć się) Praes. P 1c.3 – spieszą się, płyną;
tathā	–	av. – tak, w ten sposób, podobnie;
tava	–	yuṣmat sn. 6i.1 – twojego;
amī	–	adas sn. 1i.3 m. – tamci (zaimek wskazujący na odległego, niedostępnego dla wzroku);
nara-loka-vīrāḥ	–	nara-loka-vīra 1i.3 m. ; TP : narāṇāṃ loke vīrā iti – bohaterowie w świecie ludzi (od: nṛ – człowiek, ludzkość, nara – człowiek; loka – świat; √ vīr – być potężnym, okazywać heroizm, vīra – mężny, bohater);
viśanti	–	√ viś (wchodzić) Praes. P 1c.3 – wchodzą;
vaktrāṇi	–	vaktra 2i.3 n. – w usta, w twarze (od: √ vac – mówić);
abhivijvalanti	–	abhi-vi- √ jval (palić, jaśnieć) Praes. P 1c.3 – palą się, płoną; lub abhi-vi-jvalant (abhi-vi- √ jval – palić, jaśnieć) PPr 1i.3 n. – spalające się, płonące [usta];

warianty tekstu

dravanti → viśaṃti / vrajaṃti (wchodzą / idą);
nara-loka-vīrā → nara-deva-lokā (światy bogów i ludzi);
abhivijvalanti → abhito jvalaṃti / abhito vrajaṃti / samṛddha-vegāḥ (w pobliżu płoną / w pobliżu idą / których pęd osiągnął dojrzałość);

Śāṃkara

kathaṃ praviśanti mukhāni ? ity āha—
yathā nadīnāṃ sravantīnāṃ bahavo’neke’mbūnāṃ vegā ambu-vegās tvarā-viśeṣāḥ samudram evābhimukhāḥ pratimukhā dravanti praviśanti | tathā tadvat tavāmī bhīṣmādayo nara-loka-vīrā manuṣya-loke śūrāḥ viśanti vaktrāṇy abhivijvalanti prakāśamānāni

Rāmānuja

komentarz wspólny przy BhG 11.29

Śrīdhara

praveśam eva dṛṣṭāntenāha yatheti | nadīnām aneka-mārga-pravṛttānāṃ bahavo 'mbūnāṃ vārīṇāṃ vegāḥ pravāhāḥ samudrābhimukhāḥ santo yathā samudram eva dravanti viśanti | tathāmī ye nara-loka-vīrās te viśanti tathaiva lokā ete janā api tava mukhāni praviśanti

Madhusūdana

rājñāṃ bhagavan-mukha-praveśane nidarśanam āha yatheti | yathā nadīnām aneka-mārga-pravṛttānāṃ bahavo 'mbūnāṃ jalānāṃ vegāḥ vegavantaḥ pravāhāḥ samudrābhimukhāḥ santaḥ samudram eva dravanti viśanti tathā tavāmī nara-loka-vīrā viśanti vaktrāṇy abhitaḥ sarvato jvalanti abhivijvalantīti vā pāṭhaḥ

Viśvanātha

brak komentarza do BhG 11.35

Baladeva

praveśe dṛṣṭāntāv āha yatheti dvyābhyām | tatra prathamo 'dhī-pūrvake praveśe | dvitīyas tu dhī-pūrvake bodhyaḥ

Michalski

Jak niezliczone odmęty rzeczne dążą na oślep ku morzu, – tak samo ci bohaterowie ludzkiego życia – spieszą do twych ust, – naokoło buchających płomieniem.

Olszewski

Jako strumienie niezliczone, które płyną wprost ku Oceanowi, tak ci bohaterzy porwani są pędem ku twojej twarzy płomienistej.

Dynowska

Jak wody rzek pędzą z szumem, by rzucić się w oceanu łono, tak płynie w pośpiechu tych ziemi władców potok nieskończony i w płomieniste usta Twoje wpada.

Sachse

Tak jak niezliczone strumienie rzek
wpływają wprost do oceanu,
tak ci oto najdzielniejsi z mężów
wpadają do twych ust płomiennych.

Kudelska

Jak rwące strumienie rzek do oceanu dążą, tak ci wszyscy
Świata bohaterowie pospiesznie wpadają w twe ziejące ogniem usta.

Rucińska

Jak niezliczonych rzek strumienie rwące
płyną w kierunku morza, tak też owi
Bohaterowie człowieczego świata
w twe usta wchodzą ze wszech stron płonące!

Szuwalska

Znikają jak rzeki
Stopione z oceanem, straceni na wieki.

Jurewicz

Jak bystre wody rzek rozlicznych płyną
głową do oceanu zwrócone,
tak samo owi herosi wśród śmiertelnych
wbiegają w Twoje płonące usta!

Babkiewicz

Jak rzek strumienie,
przeobfite w wody,
tylko ku morzu
płyną, doń zwrócone,
tak i ci oto
woje świata ludzi,
płoną i wchodzą
w twoje mnogie usta.