BhG 11.43

analiza syntaktyczna

he apratima-prabhāva (o ty, który posiadasz niezmierzoną potęgę!),
tvam (ty) carācarasya lokasya (świata z ruchomym i nieruchomym [stworzeniem]) pitā asi (jesteś ojcem),
[tvam] (ty) pūjyaḥ ca (i godnym czci) guruḥ (ciężkim) garīyān (cięższym) [asi] (jesteś),
loka-traye api (nawet w trzech światach) tvat-samaḥ (równego tobie) na asti (nie ma),
abhyadhikaḥ anyaḥ (inny potężniejszy) kutaḥ [syāt] (skąd miałby być?).

analiza gramatyczna

pitā	–	pitṛ 1i.1 m. – ojciec, przodek;
asi	–	√ as (być) Praes. P 2c.1 – jesteś;
lokasya	–	loka 6i.1 m. – świata;
carācarasya	–	cara-acara 6i.1 m. ; DV / BV : yat caraiś cācaraiś ca sahāsti tasya – będącego wraz z ruchomym i nieruchomym [stworzeniem] (od: √ car –poruszać się, cara – poruszający się, ruchomy, żywy; a-cara – nie poruszający się, nieruchomy, nieżywy);
tvam	–	yuṣmat sn. 1i.1 – ty;
asya	–	idam sn. 6i.1 n. – tego;
pūjyaḥ	–	pūjya ( √ pūj – czcić, oddawać honor) PF 1i.1 m. – do uczczenia, godny czci;
ca	–	av. – i;
guruḥ	–	guru 1i.1 m. – potężny, mistrz, preceptor;
garīyān	–	garīyas 1i.1 m. – cięższy, lepszy (stopień wyższy od: guru – garīyas, gariṣṭha);
na	–	av. – nie;
tvat-samaḥ	–	tvat-sama 1i.1 m. – równy tobie (od: tvat – forma drugiej osoby l. pojedynczej używana głównie na początku złożeń; sama – równość, płaskość, jednakowość);
asti	–	√ as (być) Praes. P 1c.1 – jest;
abhyadhikaḥ	–	abhyadhika 1i.1 m. – przewyższający, potężniejszy, wspanialszy (od: abhi – prefiks: w kierunku, ponad; adhi – ponad, adhika – dodatkowy, następny, wyższy, doskonały);
kutaḥ	–	av. – skąd? (od: kim – co? ablativus nieodmienny zakończony na: -tas);
anyaḥ	–	anya sn. 1i.1 m. – inny;
loka-traye	–	loka-traya 7i.1 n. ; lokānāṃ traya iti – w trójce światów (od: loka – świat; tri – trzy; traya – potrójny);
api	–	av. – chociaż, jak również, także, co więcej, nawet;
apratima-prabhāva	–	apratima-prabhāva 8i.1 m. ; BV : yasya prabhāvo ‘pratimo ‘stīti – O ty, którego majestat nie ma sobie równych (od: prati- √ mā – imitować, kopiować, a-pratima – nie mający podobnego, niezrównany; pra- √ bhū – powstawać, wyłaniać się, prabhava – powstanie, źródło, prabhāva – moc, majestat, potęga);

warianty tekstu

pitāsi → pitāsya / pitā hi (ojciec tego / zaiste ojciec);
tvam asya→ tvam adya (ty dzisiaj);
pūjyaś ca → viśvasya (świata);
abhyadhikaḥ → adhikaḥ / apy adhikaḥ / abhyadikaṃ (wyższy / choć wyższy / przewyższającego);
kuto ‘nyo → kuto nu (zaiste skąd?);
apratima-prabhāva → apratima-prabhāvaḥ / apratima-svabhāva (którego majestat nie ma sobie równego / o ty, którego natura nie ma sobie równej!);

Śāṃkara

yatas tvaṃ—
pitāsi janayitāsi lokasya prāṇi-jātasya carācarasya sthāvara-jaṅgamasya | na kevalaṃ tvam asya jagataḥ pitā | pūjyaś ca pūjārhaḥ, yato gurur garīyān gurutaraḥ | kasmād gurutaras tvam ity āha—na tvat-samas tvat-tulyo’sti | na hīśvara-dvayaṃ saṃbhavati, aneke varatve vyavahārānupapatteḥ | tvat-sama eva tāvad anyo na saṃbhavati | kuta evānyo’bhyadhikaḥ syāt loka-traye’pi sarvasmin ? apratima-prabhāva ! pratimīyate yayā sā pratimā, na vidyate pratimā yasya tava prabhāvasya sa tvam apratima-prabhāvo he’pratima-prabhāva niratiśaya-prabhāva ity arthaḥ

Rāmānuja

apratimaprabhāva! tvam asya sarvasya carācarasya lokasya pitāsi / asya lokasya guruś cāsi; atas tvam asya carācarasya lokasya garīyān pūjyatamaḥ / na tvatsamo 'sty abhyadhikaḥ kuto 'nyaḥ lokatraye 'pi tvadanyaḥ kāruṇyādinā kenāpi guṇena na tvatsamo 'sti / kuto 'bhyadhikaḥ?

Śrīdhara

acintya-prabhāvatvam evāha piteti | na vidyate pratimā upamā yasya so 'pratimaḥ | tathāvidhaḥ prabhāvo yasya tava he apratima-prabhāva | tvam asya carācarasya lokasya pitā janako 'si | ataeva pūjyaś ca guruś ca guror api garīyān gurutaraḥ | ato loka-traye 'pi na tvat-sama eva tāvad-anyo nāsti | parameśvarasyānyasyābhāvāt | tvatto 'bhyadhikaḥ punaḥ kutaḥ syāt ?

Madhusūdana

acintya-prabhāvatām eva prapañcayati pitāsīti | asya carācarasya lokasya pitā janakas tvam asi | pūjyaś cāsi sarveśvaratvāt | guruś cāsi śāstropadeṣṭā | ataḥ sarvaiḥ prakārair garīyān gurutaro 'si | ataeva na tvat-samo 'sty abhyadhikaḥ kuto 'nyo loka-traye 'pi | he apratima-prabhāva ! yasya samo 'pi nāsti dvitīyasya parameśvarasyābhāvāt tasyādhiko 'nyaḥ kutaḥ syāt sarvathā na sambhāvyata evety arthaḥ

Viśvanātha

brak komentarza do BhG 11.44

Baladeva

aprameyatām āha pitāsīti | asya lokasya pitā pūjyo guruḥ śāstropadeṣṭā ca tvam asi | ataḥ sarvaiḥ prakārair garīyān gurutaras tvam | he 'pratima-prabhāva ! ato 'smin loka-traye nikhile 'pi jagati tvat-sama eva nāsti | dvitīyasya pareśasyābhāvād eva tvad-adhiko 'nyaḥ kutaḥ syāt ? śrutiś caivam āha na tat-samaś cābhyadhikaś ca dṛśyate iti

Michalski

Ty jesteś ojcem tego świata, ruchomego i bezwładnego, – ty jesteś jego najczcigodniejszym mistrzem, któremu się cześć należy. – Nikt ci nic jest równym we wszystkich trzech światach, – cóż dopiero wyższy nad ciebie, ty mocy nieporównana!

Olszewski

Ty jesteś ojcem rzeczy ruchomych i nieruchomych; ty jesteś dostojniejszy niż mistrz duchowny. Nikt tobie nie jest rówien; któż w trzech światach mógłby cię przewyższyć, o ty, którego majestat niema granic?

Dynowska

Dziś wiem, iż Tyś jest Rodzic tego co nieruchome i co pchnięte w ruch, co w głębi i bezdeni i w świata przestworach, Ty – wszechrzeczy nieogarniony Pan. Ze wszystkich Guru czci Tyś najgodniejszy, Tobie równego nie masz nic pod słońcem. Majestatu Twego wielkość bezgraniczna wśród światów wszystkich jedyną świeci chwałą.

Sachse

Tyś jest ojcem świata ruchomego i nieruchomego,
tyś jego mistrzem czcigodnym i dostojnym.
W żadnym z trzech światów nie ma równego tobie,
więc któż mógłby być wyższy nad ciebie,
o Boże o niezrównanej mocy!

Kudelska

Tyś ojcem świata, tego co się porusza, i tego co nieruchomy, Tyś najczcigodniejszym nauczycielem, Tobie nikt nie jest równy,
Któż w trzech światach mógłby cię przewyższyć, Panie, Twój majestat jest niezrównany.

Rucińska

Tyś Ojcem świata ruchu i bezruchu,
Tyś jest czcigodnym, Mistrzem, pierwszym z mistrzów!
Nie masz równego sobie! Któż w trzech światach
przewyższa Ciebie, o Bezmiernej Mocy!?

Szuwalska

Ty jesteś Ojcem świata – stworzenia wszelkiego,
Zarówno ruchomego i nieruchomego.
Chwalebnym jesteś Panem, mistrzem uwielbianym.
Nikt Ciebie nie przewyższy. Nikt Ci nie dorówna.
Nikt – w żadnym z trzech wymiarów, o Niepokonany.

Jurewicz

Ty jesteś Ojcem świata chodzącego, bez ruchu,
jego mistrzem największym, którego czcić trzeba.
W trójświecie nie ma nikogo, kto jest Tobie równy –
więc któż przewyższyłby Ciebie o niezmiernej potędze!

Babkiewicz

Tyś ojcem świata
z ruchomym i biernym,
obiektem kultu,
najgodniejszym z mistrzów.
Nikt tobie równy,
gdzież w trójświecie inny
wyższy od ciebie?
Bez miary potężny.