BhG 13.32

analiza syntaktyczna

yathā (tak jak) sarva-gatam ākāśam (wszędzie docierający przestwór) saukṣmyāt (z powodu subtelności) na upalipyate (nie jest plamiony),
tathā (tak też) sarvatra (wszędzie) dehe (w ciele) avasthitaḥ (znajdująca się) ātmā (jaźń) na upalipyate (nie jest plamiona).

analiza gramatyczna

yathā	–	av. – tak jak (korelatyw do: tathā);
sarva-gatam	–	sarva-gata 1i.1 n. ; TP : sarvatra gatam iti – znajdujące się wszędzie (od: sarva – wszystko; √ gam – iść, PP gata – poszły);
saukṣmyāt	–	saukṣmya 5i.1 m. – z powodu subtelności, z powodu małości, z powodu drobności (od: sūkṣma – mały, drobny, subtelny);
ākāśam	–	ākāśa 1i.1 n. – przestwór, eter, niebo;
na	–	av. – nie;
upalipyate	–	upa- √ lip (namaszczać, smarować, plamić, kleić, pokrywać) Praes. pass. 1c.1 – jest obsmarowany, jest plamiony;
sarvatra	–	av. – wszędzie, we wszystkim (od: sarva – wszędzie; locativus nieodmienny zakończony na –tra);
avasthitaḥ	–	avasthita (ava- √ sthā – znajdować się) PP 1i.1 m. – znajdujący się;
dehe	–	deha 7i.1 m. – w ciele (od: √ dih – namaszczać, kleić);
tathā	–	av. – tak, w ten sposób, podobnie;
ātmā	–	ātman 1i.1 m. – jaźń;
na	–	av. – nie;
upalipyate	–	upa- √ lip (namaszczać, smarować, plamić, kleić, pokrywać) Praes. pass. 1c.1 – jest obsmarowany, jest plamiony;

warianty tekstu

dehe → dehī (posiadacz ciała);

Śāṃkara

kim iva na karoti na lipyate ity atra dṛṣṭāntam āha—
yathā sarva-gataṃ vyāpy api sat saukṣmyāt sūkṣma-bhāvād ākāśaṃ khaṃ nopalipyate na saṃbadhyate, sarvatrāvasthito dehe tathātmā nopalipyate

Rāmānuja

yady api nirguṇatvān na karoti, nityasaṃyukto dehasvabhāvaiḥ kathaṃ na lipyata ity atrāha
yathā ākāśaṃ sarvagatam api sarvair vastubhis saṃyuktam api saukṣmyāt sarvavastusvabhāvair na lipyate, tathā ātmā atisaukṣmyāt sarvatra devamanuṣyādau dehe 'vasthito 'pi tattaddehasvabhāvair na lipy

Śrīdhara

tatra hetuṃ sa-dṛṣṭāntam āha yatheti | yathā sarva-gataṃ paṅkādiṣv api sthitam ākāśaṃ saukṣmyād asaṅgatvāt paṅkādibhir nopalipyate tathā sarvatra uttame madhyame adhame vā dehe 'vasthito 'pi ātmā nopalipyate

Madhusūdana

śarīra-stho 'pi tat-karmaṇā na lipyate svayam asaṅgatvād ity atra dṛṣṭāntam āha yatheti | saukṣmyād asaṅga-svabhāvatvād ākāśaṃ sarva-gatam api nopalipyate paṅkādibhir yatheti dṛṣṭāntārthaḥ | spaṣṭam itarat

Viśvanātha

atha dṛṣṭāntam āha yathā sarvatra paṅkādiṣv api sthitam apy ākāśaṃ saukṣmyād asaṅgatvāt paṅkādibhir na lipyate, tathaiva paramātmā daihikair guṇair doṣaiś ca na yujyata ity arthaḥ

Baladeva

nanu śarīre sthitas tad-dharmaiḥ kuto na lipyate ity atrāha yatheti | yathā sarvatra paṅkādau gataṃ praviṣṭam apy ākāśaṃ saukṣmyāt tat-tad-dharmair na lipyate, tathātmā jīvaḥ sarvatra deva-mānavādāv uccāvace dehe sthito 'pi tad-dharmair na lipyate saukṣmyād eva

Michalski

Jak dla swej lotności nie plami się wszędzieobecna osnowa, tak samo zamieszkały w każdym ciele Atman nie może być splamiony.

Olszewski

Jako powietrze, które jest rozpłynione na każdem miejscu, a dzięki jego subtelności nie ima go się żaden brud, tak i dusza pozostaje wszędy bez plamy w łączności swej z ciałem.

Dynowska

Jak lotny wszechprzenikający eter żadnym wpływom nie może podlegać, tak i Duch, który ciało przenika, wolny od wszelkich pozostaje wpływów.

Sachse

Tak jak przestrzeń, choć wszechobecna,
to jednak z powodu swój subtelności
nie doznaje zmazy,
tak samo atman,
chociaż znajduje się w każdym ciele,
nie doznaje żadnej zmazy.

Kudelska

Jak przestrzeń, przenikająca wszystko, jest tak subtelna, że dostrzec jej nie można,
Podobnie duch, choć przebywa w każdym ciele, niczym splamiony być nie może.

Rucińska

Jak przestrzeń, subtelną będąc, nie plami się, wszechobecna,
tak w każdym mieszkając ciele, Atman się niczym nie kala.

Szuwalska

Tak jak niebo w lotności swej przenika wszystko,
A jednak pozostaje nietknięte, tak życie
Przenikające ciało nie jest z nim tożsame.

Babkiewicz

Tak jak przestwór wszechobecny
się nie plami, gdyż subtelny,
tak też wszędzie rozpostarta
w ciele jaźń jest nieskalana.