BhG 15.8

analiza syntaktyczna

īśvaraḥ (władca) yat śarīram (które ciało) avāpnoti (osiąga),
yat ca api (i też z którego) utkrāmati (wywędrowuje),
vāyuḥ iva (niczym wiatr) āśayāt (z podłoża) gandhān (zapach) [gṛhītvā] (pochwyciwszy),
[saḥ] (on) etāni [indriyāṇi] (te zmysły) gṛhītvā (pochwyciwszy) saṃyāti (idzie razem).

analiza gramatyczna

śarīram	–	śarīra 2i.1 n. – ciało (od: √ śri – spoczywać na, wspierać się na; lub od: √ śṝ – łamać, niszczyć, śarīra – łatwe do zniszczenia, ciało);
yat	–	yat sn. 2i.1 n. – które; lub av. – yat = yadā – kiedy;
avāpnoti	–	ava- √ āp (osiągać) Praes. P 1c.1 – osiąga, zdobywa;
yat	–	yat sn. 2i.1 n. – które;
ca	–	av. – i;
api	–	av. – chociaż, jak również, także, co więcej, nawet;
utkrāmati	–	ut- √ kram (wychodzić, umierać, przekraczać) Praes. P 1c.1 – wychodzi, wykracza;
īśvaraḥ	–	īśvara 1i.1 m. – władca (od: √ īś – posiadać, władać, īśa – pan, władca);
gṛhītvā	–	√ grah (chwytać) absol. – pochwyciwszy;
etāni	–	etat sn. 1i.3 n. – te;
saṃyāti	–	sam- √ yā (przychodzić, spotykać, osiągać) Praes. P 1c.1 – idzie wespół, osiąga;
vāyuḥ	–	vāyu 1i.1 m. – wiatr (od: √ vā – dmuchać);
gandhān	–	gandha 2i.3 m. – zapachy, woń;
iva	–	av. – jakby, w taki sam sposób, niczym, prawie, dokładnie;
āśayāt	–	āśaya 5i.1 m. – z miejsca spoczynku, z podłoża, z siedziby, z siedzenia, z umysły (od: ā- √ śī – kłaść się, spoczywać);

warianty tekstu

utkrāmatīśvaraḥ → utkramateśvaraḥ / utkramatīśvaraḥ (władca wywędrowuje);
gṛhītvaitāni → gṛhītvā tāni (je pochwyciwszy);
gandhān → gandham (zapach);

Śāṃkara

kasmin kāle ?—
yac cāpi yadā cāpi utkrāmatīśvaro dehādi-saṃghāta-svāmī jīvaḥ, tadā karṣati [15.8] iti ślokasya dvitīya-pādo’rtha-vaśāt prāthamyena saṃbadhyate | yadā ca pūrvasmāt śarīrāt śarīrāntaram avāpnoti tadā gṛhītvaitāni manaḥ-ṣaṣṭhānīndriyāṇi saṃyāti samyak yāti gacchati | kim iva ? ity āha—vāyuḥ pavano gandhān iva āśayāt puṣpādeḥ

Rāmānuja

yac śarīram avāpnoti, yamāc charīrād utkrāmati, tatrāyam indriyāṇām īśvaraḥ etāni indriyāṇi bhūtasūkṣmais saha gṛhītvā saṃyāti vāyur gandhān ivāśayāt / yathā vāyuḥ srakcandanakastūrikādyāśayāt tatsthānāt sūkṣmāvayavais saha gandhān gṛhītvānyatra saṃyāti, tadvad ityarthaḥ

Śrīdhara

tāny ākṛṣya kiṃ karotīti | atrāha śarīram iti | yad yadā śarīrāntaraṃ karma-vaśād avāpnoti yataś ca śarīrād utkrāmatīśvaro dehādīnāṃ svāmī tadā pūrvasmāt śarīrād etāni gṛhītvā tac-charīrāntaraṃ samyag yāti | śarīre saty api indriya-grahaṇe dṛṣṭāntaḥ | āśayāt sva-sthānāt kusumādeḥ sakāśāt gandhān gandhavataḥ sūkṣmān aṃśān gṛhītvā vāyur yathā gacchati tadvat

Madhusūdana

asmin kāle karṣatīty ucyate śarīram iti | yad yadotkrāmati bahir nirgacchatīśvaro dehendriya-saṃghātasya svāmī jīvas tadā yato dehād utkrāmati tato manaḥ-ṣaṣṭhānīndriyāṇi karṣatīti dvitīya-pādasya prathamam anvaya utkramaṇottara-bhāvitvād gamanasya | na kevalaṃ karṣaty eva, kintu yad yadā ca pūrvasmāc charīrāntaram avāpnoti tadaitāni manaḥ-ṣaṣṭhāīndriyāṇi gṛhītvā saṃyāty api samyak punar āgamana-rāhityena gacchaty api | śarīre saty evendriya-grahaṇe dṛṣṭāntaḥ – āśayāt kusumādeḥ sthānād gandhān gandhātmakān sūkṣmān aṃśān gṛhītvā yathā vāyur vāti tadvat

Viśvanātha

tāny akṛṣya kiṃ karotīty apekṣāyām āha śarīram iti | yat sthūla-śarīraṃ karma-vaśād avāpnoti, yac ca yasmāc ca śarīrād utkrāmati niṣkrāmati, īśvaro dehendriyādi-svāmī jīvaḥ tasmāt tatra etānīndriyāṇi bhūta-sūkṣmaiḥ saha gṛhītvaiva saṃyāti vāyur gandhāni iveti vāyur yathāśayād gandhāśrayāt srak-candanādeḥ sakāśāt sūkṣmāvayavaiḥ saha gandhān gṛhītvānyatra yāti tadvad ity arthaḥ

Baladeva

jīva-loke sthita indriyāṇi karṣati ity uktam | tat pratipādayati śarīram iti | īśvaraḥ śarīrendriyāṇaṃ svāmī jīvo yad yadā pūrva-śarīrād anyac charīram avāpnoti, yadā cāptāc charīrād utkrāmati, tadaitānīndriyāṇi bhūta-sūkṣmaiḥ saha gṛhṭivā yāty āśayāt puṣpa-kośād gandhān gṛhītvā vāyur iva sa yathānyatra yāti tadvat

Michalski

Gdy władca obejmuje ciało w posiadanie lub je opuszcza, zabiera z sobą te zmysły, niczym. wiatr, który porywa zapachy z ich siedzib.

Olszewski

Kiedy ten pan wszechwładny zabiera jakie ciało lub je zostawia, ma je zawsze z sobą w swoim pochodzie, podobny do wiatru, który unosi wonie.

Dynowska

Gdy Duch – ów Władca ciała – przyobleka ciało i gdy je porzuca, zgarnia te zmysłów subtelne władze i unosi ze sobą, jak wiatr co zapach wonnego unosi kwiecia.

Sachse

Za każdym razem, gdy władca
zajmuje lub opuszcza dane ciało,
uchodzi wraz z nimi
tak jak wiatr unoszący zapach z jego źródła.

Kudelska

Kiedy Pan przybiera ciało i kiedy je porzuca,
Wówczas zbiera sześć zmysłów i unosi je, niby wiatr woń z kwiatów.

Rucińska

Gdy jakieś ciało przyjmuje albo opuszcza pan ciała,
Unosi je wszystkie z sobą, jak wiatr zapachy z ich źródła.

Szuwalska

Przechodząc z ciała w ciało ten, kto je posiada,
Niesie z sobą to wszystko, jak wiatr wonie różne.

Babkiewicz

Gdy osiąga władca ciało
oraz kiedy je opuszcza,
niczym wiatr zapachy z ziemi,
tak on, łapiąc je, wędruje.