śrotraṃ cakṣuḥ sparśanaṃ ca rasanaṃ ghrāṇam eva ca
adhiṣṭhāya manaś cāyaṃ viṣayān upasevate
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
ayam [
īśvaraḥ]
(ten władca) śrotram (słuchem) cakṣuḥ (wzrokiem) sparśanam ca (i dotykiem) rasanam (i smakiem) ghrāṇam eva ca (i zaiste węchem) manaḥ ca (i umysłem) adhiṣṭhāya (pokierowawszy)
viṣayān (przedmioty) upasevate (odwiedza).
| śrotram |
– |
śrotra 2i.1 n. – ucho, słuchanie (od: √ śru – słuchać); |
| cakṣuḥ |
– |
cakṣuḥ 2i.1 n. – wzrok, spojrzenie, oko (od: √ cakṣ – widzieć, patrzeć, zauważać); |
| sparśanam |
– |
sparśana 2i.1 n. – dotyk, zmysł dotyku (od: √ spṛś – dotykać); |
| ca |
– |
av. – i; |
| rasanam |
– |
rasana 2i.1 n. – smak, język (od: √ ras – smakować, delektować się, kochać); |
| ghrāṇam |
– |
ghrāṇa 2i.1 n. – węch, nos (od: √ ghā – wąchać); |
| eva |
– |
av. – z pewnością, właśnie, dokładnie, jedynie; |
| ca |
– |
av. – i; |
| adhiṣṭhāya |
– |
adhi- √ sthā (stać na, nadzorować) absol. – pokierowawszy; |
| manaḥ |
– |
manas 1i.1 n. – umysł (od: √ man – myśleć); |
| ca |
– |
av. – i; |
| ayam |
– |
idam sn. 1i.1 m. – on; |
| viṣayān |
– |
viṣaya 2i.3 m. – sfery, terytoria, zasięgi, obiekty zmysłów, przedmioty (od: √ viṣ – być aktywnym, działać); |
| upasevate |
– |
upa- √ sev (odwiedzać, służyć) Praes. Ā 1c.1 – odwiedza, służy; |
śrotraṃ i
cakṣuḥ wymieniają się wzajemnie;
sparśanaṃ ca → sparśanaś ca (i dotyk);
rasanaṃ → rasanāṃ (zmysł smaku);
manaś cāyaṃ → manaś caiva / manaś cainyaṃ (i zaiste umysł / i ten umysł);
kāni punas tāni—
śrotraṃ cakṣuḥ sparśanaṃ ca tvag-indriyaṃ rasanaṃ ghrāṇam eva ca manaś ca ṣaṣṭhaṃ pratyekam indriyeṇa saha, adhiṣṭhāya deha-stho viṣayān śabdādīn upasevate
kāni punas tānīndriyāṇīty atrāha
etāni manaṣṣaṣṭhānīndriyāṇi adhiṣṭhāya svasvaviṣayavṛttyanuguṇāni kṛtvā, tān śabdādīn viṣayān upasevate upabhuṅkte
tāny evendriyāṇi darśayan yad arthaṃ gṛhītvā gacchati tad āha śrotram iti | śrotrādīni bāhyendriyāṇi manaś cāntaḥkaraṇaṃ, tāny adhiṣṭāyāśritya śabdādīn viṣayān ayaṃ jīva upabhuṅkte
tāny evendriyāṇi darśayan yad arthaṃ gṛhītvā gacchati tad āha śrotram iti | śrotraṃ cakṣuḥ sparśanaṃ ca rasanaṃ ghrāṇam eva ca | ca-kārāt karmendriyāṇi prāṇaṃ ca manaś ca ṣaṣṭham adhiṣṭhāyaivāśrityaiva viṣayān śabdādīn ayaṃ jīva upasevate bhuṅkte
tatra gatvā kiṃ karotīty ata āha śrotram iti | śrotrādīnīndriyāṇi manaś cādhiṣṭhāyāśritya viṣayān śabdādīn upabhuṅkte
tāni gṛhītvā kim arthaṃ yāti | tatrāha śrotram iti | śrotrādīni samanaskāny adhiṣṭhāyāśrityāyaṃ jīvo viṣayān śabdādīn upabhuṅkte | tad arthaṃ tad-grahaṇam ity arthaḥ | ca-śabdāt karmendriyāṇi ca pañca prāṇāṃś cādhiṣṭhāye ty avagamyam
Panując nad słuchem, wzrokiem, dotykiem, smakiem, węchem, wreszcie nad sercem, wyczuwa on z ich pomocą przedmioty zewnętrzne.
Owładnąwszy słuchem, wzrokiem, dotykiem, smakiem, zapachem i zmysłem wewnętrznym, wchodzi w styczność z rzeczami świata zewnętrznego.
Ukryty w oku, uchu, dotyku, smaku, węchu i umyśle, poprzez nie z przedmiotami zewnętrznego świata się styka i wrażenia odbiera.
Za pośrednictwem słuchu, wzroku, dotyku,
smaku, węchu i umysłu
doświadcza świata podpadającego pod zmysły.
A gdy w ciele się zadomowi, raduje się przedmiotami zmysłów,
Używając uszu, oczu, dotyku, smaku, węchu oraz umysłu.
Na słuchu, wzroku, dotyku, na smaku i powonieniu
I na umyśle się wsparłszy, zażywa przedmiotów zmysłów.
Odbierając wrażenia słuchowe, wzrokowe,
Smakowe, dotykowe, węchowe – w umyśle
Osadzone, doświadcza.
Słuchem, wzrokiem oraz smakiem,
węchem i dotyku zmysłem,
i umysłem zawładnąwszy,
on przedmioty wizytuje.
