utkrāmantaṃ sthitaṃ vāpi bhuñjānaṃ vā guṇānvitam
vimūḍhā nānupaśyanti paśyanti jñāna-cakṣuṣaḥ
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
vimūḍhāḥ (omroczeni) utkrāmantam (wykraczającego) sthitam vā api (lub też pozostającego) bhuñjānam vā (lub radującego się) guṇānvitam (połączonego z gunami) na anupaśyanti (nie widzą),
jñāna-cakṣuṣaḥ (ci, których okiem jest wiedza) [
tam]
(jego) paśyanti (widzą).
utkrāmantam |
– |
utkrāmant (ut- √ kram – wychodzić, umierać, przekraczać) PPr 2i.1 m. – wychodzącego, wykraczającego; |
sthitam |
– |
sthita ( √ sthā – stać) PP 2i.1 m. – stojącego, ustalonego, stałego; |
vā |
– |
av. – lub, i, z drugiej strony, nawet jeśli, jednakże; |
api |
– |
av. – chociaż, jak również, także, co więcej, nawet; |
bhuñjānam |
– |
bhuñjāna ( √ bhuj – jeść, cieszyć się) PPr 2i.1 m. – jedzącego, radującego się; |
vā |
– |
av. – lub, i, z drugiej strony, nawet jeśli, jednakże; |
guṇānvitam |
– |
guṇa-anvita 2i.1 m. ; TP : guṇair anvitam iti – wyposażonego w guny (od: √ grah – chwytać, guṇa – cecha, zaleta, sznur; anu- √ i – podążać, PP anv-ita – połączony, obdarzony, wyposażony: w co? – wymaga instrumentalisu); |
vimūḍhāḥ |
– |
vimūḍha (vi-√ muh – mylić się, być skonsternowanym, omroczonym, ogłupiałym) PP 1i.3 m. – omroczeni, skonfundowani (co do czego? – wymaga locativusu); |
na |
– |
av. – nie; |
anupaśyanti |
– |
anu- √ dṛś (widzieć po kolei) Praes. P 1c.3 – widzą; |
paśyanti |
– |
√ dṛś (patrzeć) Praes. P 1c.3 – widzą; |
jñāna-cakṣuṣaḥ |
– |
jñāna-cakṣuḥ 1i.3 m. ; BV : yeṣāṃ cakṣur jñānam asti te – ci, których okiem jest wiedza (od: √ jñā – wiedzieć, rozumieć, jñāna – wiedza, mądrość, inteligencja; √ cakṣ – widzieć, patrzeć, zauważać, cakṣuḥ – wzrok, spojrzenie, oko); |
utkrāmantaṃ sthitaṃ vāpi → tiṣṭhataṃ tam utkrāmaṃtaṃ vā / tiṣṭhatam utkrāmaṃtaṃ vā / utkrāmantaṃ sthitaṃ cāpi (jego stojącego lub wykraczającego / jego stojącego lub wykraczającego / wykraczającego i także stojącego);
vā → ca (i);
jñāna-cakṣuṣaḥ → jñāna-cakṣuṣā (dzięki oku wiedzy);
evaṃ deha-gataṃ dehāt—
utkrāmantaṃ dehaṃ pūrvopāttaṃ parityajantaṃ sthitaṃ vāpi dehe tiṣṭhantaṃ bhuñjānāṃ vā śabdādīṃś copalabhamānaṃ guṇānvitaṃ sukha-duḥkha-mohādyair guṇair anvitam anugataṃ saṃyuktam ity arthaḥ | evaṃ-bhūtam apy enam atyanta-darśana-gocara-prāptaṃ vimūḍhā dṛṣṭādṛṣṭa-viṣaya-bhoga-balākṛṣṭa-cetas tayānekadhā mūḍhā nānupaśyanti | aho kaṣṭaṃ vartate ity anukrośati ca bhagavān | ye tu punaḥ pramāṇa-janita-jñāna-cakṣuṣas ta enaṃ paśyanti jñāna-cakṣuṣo vivikta-dṛṣṭaya ity arthaḥ
evaṃ guṇānvitaṃ sattvādiguṇamayaprakṛtipariṇāmaviśeṣamanuṣyatvādisaṃsthānapiṇḍasaṃsṛṣṭam, piṇḍaviśeṣād utkrāmantaṃ piṇḍaviśeṣe 'vathitaṃ vā, guṇamayān viṣayān bhuñjānaṃ vā kadācid api prakṛtipariṇāmaviśeṣamanuṣyatvādipiṇḍād vilakṣaṇaṃ jñānaikākāraṃ vimūḍhā nānupaśyanti / vimūḍhāḥ manuṣyatvādipiṇḍātmatvābhimāninaḥ / jñānacakṣuṣas tu piṇḍātmavivekaviṣayajñānavantaḥ sarvāvastham apy enaṃ viviktākāram eva paśyanti
nanu kārya-kāraṇa-saṅghāta-vyatirekeṇa evambhūtam ātmānaṃ sarve 'pi kiṃ na paśyanti | tatrāha utkrāmantam iti | utkrāmantaṃ dehād dehāntaraṃ gacchantaṃ tasminn eva dehe sthitaṃ vā viṣayān bhuñjānaṃ vā guṇānvitam indriyādi-yuktaṃ jīvaṃ vimūḍhā nānupaśyanti nālokayanti | jñānam eva cakṣur yeṣāṃ te vivekinaḥ paśyanti
evaṃ deha-gataṃ darśana-yogayam api dehāt utkrāmantam iti | utkrāmantaṃ dehāntaraṃ gacchantaṃ pūrvasmāt, sthitaṃ vāpi tasminn eva dehe, bhuñjānaṃ vā śabdādīn viṣayān | guṇānvitam sukha-duḥkha-mohātmakair guṇair anvitam | evaṃ sarvāsv avasthāsu darśana-yogyam apy enaṃ vimūḍhā dṛṣṭādṛṣṭa-viṣaya-bhoga-vāsanākṛṣṭa-cetastayātmānātma-vivekāyogyā nānupaśyanti | aho kaṣṭaṃ vartata ity ajñān anukrośati bhagavān | ye tu pramāṇa-janita-jñāna-cakṣuṣo vivekinas ta eva paśyanti
nanu yamād dehān niṣkrāmati yasmin dehe vā tiṣṭhati tatra sthitvā vā yathā bhogān bhuṅkte ity evaṃ viśeṣaṃ nopalabhāmahe | tatrāha utkrāmantaṃ dehānn niṣkrāmantaṃ, sthitaṃ dehāntare vartamānaṃ ca viṣayān bhuñjānaṃ ca guṇānvitam indiryādi-sahitaṃ vimūḍhā avivekinaḥ jñāna-cakṣuṣo vivekinaḥ
evaṃ śarīrasthatvenānubhavayogyam avivekinas tam ātmānaṃ nānubhavantīty āha ud iti | śarīrād utkrāmantaṃ tatraiva sthitaṃ vā sthitvā viṣayān bhuñjānaṃ vā guṇānvitaṃ sukha-duḥkha-mohair indiryādibhir vānvitaṃ yuktam anubhava-yogyam apy ātmānaṃ vimūḍhāś cirantana-jñāna-cakṣuṣo viveka-jñāna-netrās tu taṃ paśyanti | śarīrādi-viviktam anubhavanti
Głupcy nie widzą, że to on ciało opuszcza, że trwa w nim, że wyczuwa przedmioty zewnętrzne, że jest w żywioły zasnuty, – tylko wzrokiem wiedzy patrzący to widzą!
Przy jego odejściu, w czasie jego pobytu a nawet w czynnościach jego umysły skłócone nie spostrzegają go pod własnościami; lecz ludzie mądrzy widzą go.
Ludzie zaślepieni nie widzą GO, gdy w ciele trwa, lub gdy odchodzi, czy też doświadczenia zbiera, energiami Przyrody porwany, lecz ci co wzrok mądrości mają widzą GO jasno.
Zaślepieni nie widzą,
że to on umyka lub pozostaje [w ciele]
i — sprzymierzony z gunami —
doświadcza świata podpadającego pod zmysły.
Widzą natomiast ci, których wzrokiem jest wiedza.
I czy on z ciała odchodzi, czy w ciele przebywa, czy wrażeń doświadcza i pod wpływem jest sił natury,
Nie postrzegają tego ludzie omamieni, postrzegają go ci, którzy patrzą oczyma mądrości.
Odchodzi on czy trwa, czy też doznaje, w guny spowity –
Nie widzą go zaślepieni, lecz okiem wiedzy patrzący.
Głupcy nie pojmują,
Jak porzuca się ciało; jak w nim przebywając,
Cieszą się, żywiołami owładnięci będąc.
Jedynie wzrokiem wiedzy można to zobaczyć.
Kiedy on spowity w cechy:
stoi, kroczy lub doświadcza,
głupcy go nie dostrzegają,
widzą go ci z okiem wiedzy.