tasmāc chāstraṃ pramāṇaṃ te kāryākārya-vyavasthitau
jñātvā śāstra-vidhānoktaṃ karma kartum ihārhasi
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
tasmāt (dlatego) kāryākārya-vyavasthitau (w stanie właściwego i niewłaściwego działania) śāstram (pouczenie) te pramāṇam (twoim wzorem) [
asti]
(jest),
iha (tutaj) [
tvam]
(ty) śāstra-vidhānoktam (powiedziane dzięki zasadom zawartym w pouczeniu) jñātvā (poznawszy)
karma (czyn) kartum (robić) arhasi (powinieneś).
tasmāt |
– |
av. – dlatego (od: tat sn. 5i.1 m. – z tego); |
śāstram |
– |
śāstra 2i.1 n. – pouczenie, polecenie, nauka, podręcznik, nauka (od: √ śās – pouczać); |
pramāṇam |
– |
pramāṇa 2i.1 n. – rozmiar, wzorzec, standard, poziom, zasadę (od: pra- √ mā – odmierzać, przygotowywać); |
te |
– |
yuṣmat sn. 6i.1 – twój (skrócona forma od: tava); |
kāryākārya-vyavasthitau |
– |
kārya-akārya-vyavasthiti 7i.1 f. ; DV / TP : kāryasya cākāryasya ca vyavasthitav iti – w stanie obowiązku i niestosownego działania (od: √ kṛ – robić, PF kārya – do zrobienia, praca, obowiązek szczególnie religijny, skutek, akārya – niewłaściwe do wykonania, niestosowne, niedozwolone; vi-ava- √ sthā – rozstawiać, umieszczać, vi-ava-sthiti – stanie, utwierdzenie, stan, pozycja, pobyt, egzystencja); |
jñātvā |
– |
√ jñā (wiedzieć, rozumieć) absol. – zrozumiawszy; |
śāstra-vidhānoktam |
– |
śāstra-vidhāna-ukta 2i.1 n. ; TP : śāstrasya vidhānenoktam iti – powiedziane dzięki porządkowi pouczenia (od: √ śās – pouczać, śāstra – pouczenie, polecenie, nauka, podręcznik, nauka; vi- √ dhā – rozkładać, układać, dawać, vidhāna – porządek, ułożenie, zasada; √ vac – mówić, PP ukta – nazwane, powiedziane); |
karma |
– |
karman 2i.1 n. – czyn, działanie (od: √ kṛ – robić); |
kartum |
– |
√ kṛ (robić) inf. – zrobić; |
iha |
– |
av. – tutaj (często w znaczeniu: w tym świecie); |
arhasi |
– |
√ arh (być godnym, móc) Praes. P 2c.1 – powinieneś, godzi ci się; |
kāryākārya-vyavasthitau → kāryaṃ kārya-vyavasthitau (obowiązkiem w stanie obowiązku);
jñātvā → kṛtvā (wykonawszy);
tasmāt śāstraṃ pramāṇaṃ jñāna-sādhanaṃ te tava kāryākārya-vyavasthitau kartavyākartavya-vyavasthāyām | ato jñātvā buddhvā śāstra-vidhānoktaṃ —vidhir vidhānaṃ śāstram eva vidhānaṃ śāstra-vidhānaṃ kuryān na kuryād ity evaṃ-lakṣaṇam, tena uktaṃ sva-karma yat tat kartum ihārhasi | iheti karmādhikāra-bhūmi-pradarśanārtham iti
tasmāt kāryākāryavyvasthitau upādeyānupādeyavyavasthāyāṃ śāstram eva tava pramāṇam / dharmaśāstretihāsapurāṇādyupabṛṃhitā vedāḥ yad eva puruṣottamākhyaṃ paraṃ tattvaṃ tatprīṇanarūpaṃ tatprāptyupāyabhūtaṃ ca karmāvabodhayanti, tac śāstravidhānoktaṃ tattvaṃ karma ca jñātvā yathāvad anyūnātiriktaṃ vijñāya, kartuṃ tvam arhasi tad evopādātum arhasi
phalitam āha tasmād iti | idaṃ kāryam idam akāryam ity asyāṃ vyavasthāyāṃ te tava śāstraṃ śruti-smṛti-purāṇādikam eva pramāṇam | ataḥ śāstra-vidhānoktaṃ karma jñātvā iha karmādhikāre vartmāno yathā 'dhikāraṃ karma kartum arhasi tan-mūlatvāt sattva-śuddhi-samyag jñāna-muktīnām ity arthaḥ
yasmād evam tasmād iti | yasmāc chāstra-vimukhatayā kāmādhīna-pravṛttir aihika-pāratrika-sarva-puruṣārtha-yogyas tasmāt te tava śreyo 'rthinaḥ kāryākārya-vyavasthitau kiṃ kāryaṃ kim akāryam iti viṣaye śāstraṃ veda-tad-upajīvi-smṛti-purāṇādikam eva pramāṇaṃ bodhakaṃ nānyat svotprekṣā-buddha-vākyādīty abhiprāyaḥ | evaṃ ceha karmādhikāra-bhūmau śāstra-vidhānena kuryān na kuryād ity evaṃ-pravartanānivartanā-rūpeṇa vaidika-liṅ-ādi-padenoktaṃ karma-vihitaṃ pratiṣiddhaṃ ca jñātvā niṣiddhaṃ varjayan vihitaṃ kṣatriyasya yuddhādi-karma tvaṃ kartum arhasi sattva-śuddhi-paryantam ity arthaḥ | tad evam asminn adhyāye sarvasyā āsuryāḥ sampado mūla-bhūtān sarvāśreyaḥ-prāpakān sarva-śreyaḥ-pratibandhakān mahā-doṣān kāma-krodha-lobhān apahāya śreyo 'rthinā śraddadhānatayā śāstra-pravaṇena tad-upadiṣṭārthānuṣṭhāna-pareṇa bhavativyam iti saṃpad-dvaya-vibhāga-pradarśana-mukhena nirdhāritam
brak komentarza do BhG 17.1
yasmāc chāstra-vimukhatayā kāmādy-adhīnā pravṛttiḥ pumarthād vibhraṃśayati | tasmāt tava kāryākārya-vyavasthitau kiṃ kartavyaṃ kim akartavyam ity asmin viṣaye nirdoṣam apauruṣeyaṃ veda-rūpaṃ śāstram eva pramāṇam | na tu bhramādi-doṣavatā puruṣeṇotprekṣitaṃ vākyam | ataḥ śāstra-vidhānena kuryān na kuryād iti pravartanā-nivartanātmakena liṅ-tavyādi-padenoktam | karma vihitaṃ niṣiddhaṃ ca jñātvā niṣiddhaṃ tat parityajan iha karma-bhūmau vihita-karmāgni-hotrādi yuddhādi ca kartum arhasi loka-saṅgrahāya
Dlatego niechaj prawo będzie dla ciebie miarą, co należy czynić, a czego nie. l gdy rozpoznasz czyny, o których mówią przepisy prawa, racz je wypełniać!
Niechaj więc Prawo będzie twoją wyrocznią i uczy ciebie, co trzeba czynić, a czego nie należy. Wiedząc przeto, co nakazują przepisy Prawa, spełniaj je.
Niechże wiec Księgi święte służą ci wskazaniem co czynić należy, a czego unikać; znając Pism świętych nauki, działaj w tym świecie, Ardżuno.
Niech więc [moja] nauka
będzie dla ciebie wyrocznią,
jeśli trzeba rozstrzygnąć,
czy należy czegoś dokonać, czy też nie.
Poznawszy to,
o czym mówią wskazania [mej] nauki,
zechciej spełnić tu [twój] obowiązek.
Dlatego niech słowa ksiąg będą dla ciebie miarą tego, co należy czynić, a czego unikać,
Gdy poznasz zasady w księgach zapisane, powinieneś działać na tym świecie.
Przeto niech pisma ci wskażą, co czynić, czego nie czynić –
Czyn przepisany przez księgi gdy poznasz, wolno ci działać!
Niech więc pisma dla ciebie będą miarą tego,
Co powinieneś czynić, a unikać czego.
Poznawszy ich nakazy, czyń to, co należy.«
Niech ci księgi będą wzorem
złej i dobrej powinności,
a poznawszy pism nakazy,
czyn winieneś tutaj spełniać.