yat tu praty-upakārārthaṃ phalam uddiśya vā punaḥ
dīyate ca parikliṣṭaṃ tad dānaṃ rājasaṃ smṛtam
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
yat tu (ale który) praty-upakārārtham (licząc na odwzajemnienie się) phalam uddiśya vā (lub mając na celu owoc)
punaḥ ca (i co więcej) parikliṣṭam (z niechęcią) dīyate (jest dawany),
tat dānam (ten dar) rājasam (radźasowym) smṛtam (jest znany).
yat |
– |
yat sn. 1i.1 n. – które; |
tu |
– |
av. – ale, wtedy, z drugiej strony, i; |
praty-upakāra-artham |
– |
av. praty-upakārasyārtham iti – licząc na odwzajemnienie się (od: prati- – prepozycja: naprzeciw, w opozycji; upa- √ kṛ – pomagać, służyć, upakāra – przysługa, pomoc, służba; √ arth – pragnąć, prosić, artha – korzyść, zdobycz, cel, zamiar, sprawa, kwestia, rzecz, użycie, na końcu złożeń: w celu, z powodu); |
phalam |
– |
phala 2i.1 n. – owoc, rezultat (od: √ phal – dojrzewać); |
uddiśya |
– |
ut- √ diś (mieć na celu) absol. – mając na celu; |
vā |
– |
av. – lub, i, z drugiej strony, nawet jeśli, jednakże; |
punaḥ |
– |
av. – ponownie, jeszcze raz, z powrotem, co więcej, ponad to; |
dīyate |
– |
√ dā (dawać) Praes. pass. 1c.1 – jest dawany; |
ca |
– |
av. – i; |
parikliṣṭam |
– |
av. – z niechęcią, bez woli (od: pari- √ kliś – cierpieć, PP pari-kliṣṭa – dręczony, zakłopotany, cierpiący); |
tat |
– |
tat sn. 1i.1 n. – to; |
dānam |
– |
dāna 1i.1 n. – dar, jałmużna, dobroczynność (od: √ dā – dawać); |
rājasam |
– |
rājasa 1i.1 n. – związane z radźasem, radźasowe (od: √ rañj – być pokolorowanym, podnieconym, zachwyconym, rajas – pokolorowany, kurz, namiętność, jedna z trzech gun); |
smṛtam |
– |
smṛta ( √ smṛ – myśleć, pamiętać) PP 1i.1 n. – pamiętane, znane; |
parikliṣṭaṃ → parikruṣṭaṃ (opłakiwany);
tad dānaṃ rājasaṃ smṛtam → tad rājasam iti smṛtam / tad rājasam udāhṛtam (ten jako radźasowy jest znany / ten nazywany jest radźasowym);
yat tu dānaṃ pratyupakārārthaṃ kāle tv ayaṃ māṃ pratyupakariṣyatīty evam artham, phalaṃ vāsya dānasya me bhaviṣyaty adṛṣṭam iti | tad uddiśya punar dīyate ca parikliṣṭaṃ kheda-saṃyuktam, tad dānaṃ rājasaṃ smṛtam
pratyupakārakaṭākṣagarbhaṃ phalam uddiśya ca, parikliṣṭam akalyāṇadravyakaṃ yad dānaṃ dīyate, tad rājasam udāhṛtam
rājasaṃ dānam āha yad iti | kālāntare 'yaṃ māṃ pratyupakariṣyatīty evam arthaṃ phalaṃ vā svargādikam uddiśya yat punar dānaṃ dīyate parikliṣṭaṃ citta-kleśa-yuktaṃ yathā bhavati evambhūtaṃ tad dānaṃ rājasam udāhṛtam
pratyupakārārthaṃ kālāntare mām ayaṃ upakariṣyatīty evam dṛṣṭārthaṃ phalaṃ vā svargādikam uddiśya yat punar dānaṃ sāttvika-vilakṣaṇaṃ dīyate parikliṣṭaṃ ca katham etāvad vyayitam iti paścāt tāpa-yuktaṃ yathā bhavaty evaṃ ca yad dīyate tad dānaṃ rājasam udāhṛtam
para-kliṣṭaṃ katham etāvad vyayitam iti paścāt-tāpa-yuktam | yad vā ditsāyāṃ abhāve 'pi gurv-ādyājñānrodha-vaśād eva dattam | parikliṣṭam akalyāṇa-dravya-karmakam
yat tu pratupakārārthaṃ dṛṣṭa-phalārthaṃ phalaṃ vā svargādikam adṛṣṭam uddiśyānusandhāya dīyate tad dānaṃ rājasam | parikliṣṭaṃ katham etāvad vyayitavyam iti paścāt-tāpa-yuktaṃ yathā syāt tathā guru-vākyānurodhād vā yad dīyate tad rājasam
Dar ofiarowany w oczekiwaniu wywzajemnienia się albo zapłaty, jak również dar dany niechętnie – uważany jest za radżas.
Podarunek, ofiarowany w nadziei wzajemności lub nagrody i jakby wbrew woli, pochodzi z żądzy.
Lecz dar, co się wdzięczności spodziewa lub na wzajemność liczy, dany niechętnie z wahaniem, jest interesowny i namiętnością skalany;
Dar ofiarowany w nadziei na odwzajemnienie go
lub w oczekiwaniu na przyszłą korzyść,
bądź też ofiarowany niechętnie,
uważany jest za [dar] pełen radżasu.
Dar ofiarowany w oczekiwaniu wdzięczności, z myślą o spodziewanej nagrodzie i darowany niechętnie,
Jest uznany za dar ludzi o namiętnej naturze.
Zaś ten z nadzieją na wdzięczność albo ze względu na owoc
Ofiarowany niechętnie, ten dar się zwie radżasowym.
To, co dane jest tylko, by coś zyskać w zamian,
Przekazane niechętnie – zwie się dynamiką.
Dar, co liczy na wzajemność
albo owoc ma na względzie,
lub z niechęcią jest dawany –
taki dar zwie się aktywnym.