BhG 18.11

analiza syntaktyczna

deha-bhṛtā (przez nosiciela ciała) karmāṇi (czynów) aśeṣataḥ (bez reszty) tyaktum (porzucić) na hi śakyam (zaiste niemożliwe),
yaḥ tu (ale kto) karma-phala-tyāgī [asti] (jest porzucającym owoce działania),
saḥ tyāgī iti (on jest porzucającym) abhidhīyate (jest mówione).

analiza gramatyczna

na	–	av. – nie;
hi	–	av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością;
deha-bhṛtā	–	deha-bhṛt 3i.1 m. ; ye dehaṃ bibhrati teṣām – przez noszącego ciało (od: √ dih – namaszczać, kleić, deha – forma, kształt, ciało; √ bhṛ – nieść, trzymać, dzierżyć, bhṛt – na końcu złożeń: noszący, utrzymujący);
śakyam	–	śakya ( √ śak – być w stanie) PF 1i.1 n. – możliwe, wykonalne;
tyaktum	–	√ tyaj (porzucać) inf. – porzucić;
karmāṇi	–	karman 2i.3 n. – czyny, działania (od: √ kṛ – robić);
aśeṣataḥ	–	av. – całkowicie, bez reszty, kompletnie (od: √ śiṣ – pozostawiać, śeṣa – pozostałość, resztka, koniec; nieodmienny ablativus zakończony na –tas);
yaḥ	–	yat sn. 1i.1 m. – kto;
tu	–	av. – ale, wtedy, z drugiej strony, i;
karma-phala-tyāgī	–	karma-phala-parityāgin 1i.1 m. ; TP : karmaṇaḥ phalānāṃ parityāgīti – porzucający owoce działania (od: √ kṛ – robić, karman – czyn, działanie i jego skutki; √ phal – dojrzewać; phala – owoc, rezultat; √ tyaj – porzucać, tyāga – porzucenie, wyrzeczenie się; -in, -min, -vin – sufiksy tworzące przymiotniki posesywne);
saḥ	–	tat sn. 1i.1 m. – on;
tyāgī	–	tyāgin 1i.1 m. – porzucający, asceta (od: √ tyaj – porzucać, tyāga – porzucenie, wyrzeczenie się; -in, -min, -vin – sufiksy tworzące przymiotniki posesywne);
iti	–	av. – tak (zaznacza koniec wypowiedzi);
abhidhīyate	–	abhi- √ dhā (nazywać, mówić) Praes. pass. 1c.1 – jest mówione;

warianty tekstu

deha-bhṛtā → deha-bhṛtāṃ / deha-kṛtā (nosicieli ciała / przez twórcę ciała);
yas tu → yat tu (ale który);

Śāṃkara

yaḥ punar adhikṛtaḥ san dehātmābhimānitvena deha-bhṛd ajño’bādhitātma-kartṛtva-vijñānatayāhaṃ kartā iti niścita-buddhis tasyāśeṣa-karma-parityāgasyāśakyatvāt karma-phala-tyāgena codita-karmānuṣṭhāne evādhikāraḥ, na tat-tyāga ity etam, arthaṃ darśayitum āha—
na hi yasmād deha-bhṛtā, dehaṃ bibharti deha-bhṛt | dehātmābhimānavān deha-bhṛd ucyate, na vivekī | sa hi vedāvināśinaṃ [gītā 2.21] ity ādinā kartṛtvādhikārān nivartitaḥ | atas tena deha-bhṛtājñena na śakyaṃ tyaktuṃ saṃnyasituṃ karmāṇy aśeṣato niḥśeṣeṇa | tasmād yas tv ajño’dhikṛto nityāni karmāṇi kurvan karma-phala-tyāgī karma-phalābhisaṃdhi-mātra-saṃnyāsī sa tyāgī ity abhidhīyate karmy api sann iti stuty-abhiprāyeṇa | tasmāt paramārtha-darśitvenaivādeha-bhṛtā dehātma-bhāva-rahitenāśeṣa-karma-saṃnyāsaḥ śakyate kartum

Rāmānuja

tad āha
na hi dehabhṛtā dhriyamāṇaśarīreṇa karmāṇy aśeṣatas tyaktuṃ śakyam; dehadhāraṇārthānām aśanapānādīnāṃ tadanubandhināṃ ca karmaṇām avarjanīyatvāt / tad arthaṃ ca mahāyajñādyanuṣṭhānam avarjanīyam / yas tu teṣu mahāyajñādikarmasu phalatyāgī sa eva, „tyāgenaike amṛtatvam ānaśuḥ” ityādiśāstreṣu tyāgīty abhidhīyate / phalatyāgīti pradarśanārthaṃ phalakartṛtvakarmasaṅgānāṃ tyāgīti; „trividhaḥ saṃprakīrtitaḥ” iti prakramāt

Śrīdhara

nanv evambhutāt karma-phala-tyāgād varaṃ sarva-karma-tyāgaḥ | tathā sati karma-vikṣepābhāvena jñāna-niṣṭhā sukhaṃ sampadyate tatrāha na hīti | deha-bhṛtā dehātmābhimānavatā niḥśeṣeṇa sarvāṇi karmāṇi tyaktuṃ na hi cākyam | tad uktaṃ na hi kaścit kṣaṇam api jātu tiṣṭhaty akarma-kṛd ity ādinā | tasmād yas tu karmāṇi kurvann api karma-phala-tyāgī sa eva mukhas tyāgīty abhidhīyate

Viśvanātha

ito 'pi śāstrīyaṃ karma na tyājyam ity āha na hīti | tyaktuṃ na śakyaṃ na śakyāni | tad uktaṃ na hi kaścit kṣaṇam api jātu tiṣṭhaty akarma-kṛd iti

Baladeva

nanv īdṛśāt phala-tyāgāt svarūpataḥ karma-tyāgo varīyān vikṣepābhāvena jñāna-niṣṭhā sādhakatvād iti cet tatrāha na hīti | deha-bhṛtā karmāṇy aśeṣatas tyaktuṃ na hi śakyaṃ na śakyāni | yad uktaṃ na hi kaścit kṣaṇam apītyādi | tasmād yaḥ karmāṇi kurvann eva tat-phala-tyāgo, sa eva tyāgīty ucyate | tathā ca saniṣṭho 'dhikārī kartṛtvābhiniveśa-phalecchā-śūnyo yathā-śakti sarvāṇi karmāṇi jñānārthī san kuryād iti pārtha-sārather matam

Michalski

Żadna ucieleśniona istota nie może w zupełności wyrzec się czynu, ale ten, kto wyrzekł się owoców czynu, ten jest prawdziwym wyrzeczeńcem.

Olszewski

Albowiem niepobobna, aby człowiek, obdarzony ciałem, powstrzymywał się zupełnie od wszelkiego uczynku: lecz z chwilą, kiedy oderwał się od owocu swoich czynów, odtąd uprawia zaparcie się siebie.

Dynowska

Zaprawdę nikt z istot wcielonych nie może całkowicie działania zaniechać; ten się wyrzeka prawdziwie, kto żadnych owoców swych czynów nie pragnie.

Sachse

Albowiem istota cielesna
nie może całkiem zaniechać [czynu].
Toteż za człowieka, który zaniechał [czynu]
uważa się tego, kto zaniechał owocu uczynków.

Kudelska

Istota cielesna nie może zupełnie działania się wyrzec,
Ten, kto owoców czynu się wyrzeka, wyrzeczenie spełnia właściwie.

Rucińska

Bo całkiem wyrzec się czynu nie mogą noszący ciało –
Lecz kto się plonu wyrzeka, ten wyrzeczeńcem się mieni!

Szuwalska

Żaden byt wcielony nie może
Całkiem czynu się wyrzec. Wyrzec się prawdziwie
Znaczy porzucić tylko pragnienie korzyści.

Babkiewicz

Ten, kto ciało ma, nie może
zupełnie zaniechać czynu,
kto owocu więc zaniechał,
ten ascetą jest nazwany.