BhG 18.35

analiza syntaktyczna

he pārtha (Prythowicu!),
durmedhāḥ (nierozumy) yayā [dhṛtyā] (wskutek której stanowczości) svapnam (snu) bhayam (strachu) śokam (rozpaczy) viṣādam (przygnębienia) madam eva ca (i zaiste szaleństwa) na vimuñcati (nie porzuca),
sā dhṛtiḥ (ta stanowczość) tāmasī [asti] (jest tamasowa).

analiza gramatyczna

yayā	–	yat sn. 3i.1 f. – dzięki której;
svapnam	–	svapna 2i.1 m. – sen (od: √ svap – spać);
bhayam	–	bhaya 2i.1 n. – strach (od: √ bhī – straszyć);
śokam	–	śoka 2i.1 m. – rozpacz, ogień (od: √ śuc – palić, rozpaczać);
viṣādam	–	viṣāda 2i.1 m. – rozpacz, smutek, przygnębienie, konsternację (od: vi- √ sad – rozpaczać);
madam	–	mada 2i.1 m. – upojenie, szaleństwo, zachwyt, dumę, arogancję (od: √ mad – bawić się, cieszyć się, być skonfundowanym);
eva	–	av. – z pewnością, właśnie, dokładnie, jedynie;
ca	–	av. – i;
na	–	av. – nie;
vimuñcati	–	vi- √ muc (wyzwalać, uwalniać) Praes. P 1c.1 – uwalnia, porzuca;
durmedhāḥ	–	dur-medhas 2i.1 m. – nierozumny, głupiec, ignorant (od: dur / dus – prefiks: trudny, zły, twardy; medhas = medhā – rozum, intelekt, zrozumienie, ofiara);
dhṛtiḥ	–	dhṛti 1i.1 f. – stanowczość, wola ( √ dhṛ – dzierżyć, PP dhṛta – trzymany, dzierżony);
sā	–	tat sn. 1i.1 f. – ona;
pārtha	–	pārtha 8i.1 m. – o synu Prythy (od: √ pṛth – rozszerzać, pṛthā – Kunti, matka Pandowiców);
tāmasī	–	tāmasī 1i.1 f. – związana z tamasem, tamasowa (od: √ tam – dławić się, mdleć, znikać, zatrzymywać; tamas – ciemność, mrok, tępota, bierność, jedna z trzech gun);

warianty tekstu

yayā → yathā (tak jak);
svapnaṃ → svāsthyaṃ / svapna- / svapnaḥ (dobrego stanu / snu / śpiący);
śokaṃ → krodhaṃ / śokaḥ (gniewu / rozpaczający);
madaṃ → moham / damam (omroczenia / samokontroli);
pārtha tāmasī → tāmasī matā / tāmasī smṛtā (za tamasową uważana / znana jako tamasowa);

Śāṃkara

yayā svapnaṃ nidrāṃ bhayaṃ trāsaṃ śokaṃ viṣādaṃ viṣaṇṇatāṃ madaṃ viṣaya-sevām ātmano bahu-manyamāno matta iva madam eva ca manasi nityam eva kartavya-rūpatayā kurvan na vimuñcayati dhārayaty eva durmedhāḥ kutsita-medhāḥ puruṣo yaḥ, tasya dhṛtir yā sā tāmasī matā

Rāmānuja

yayā dhṛtyā /svapnaṃ nidrām / madaṃ viṣayānubhavajanitaṃ madam / svapnamadav uddiśya pravṛttā manaḥprāṇādīnāṃ kriyāḥ durmedhā na vimuñcati dhārayati / bhayaśokaviṣādaśabdāś ca bhayaśokādidāyiviṣayaparāḥ; tatsādhanabhūtāś ca manaḥprāṇādikriyā yayā dhārayate, sā dhṛtis tāmasī

Śrīdhara

tāmasīṃ dhṛtim āha yayeti duṣṭāviveka-bahulā medhā yasya sa durmedhāḥ puruṣo yayā dhṛtyā svapnādīn na vimuñcati punaḥ punar āvartayati | svapno 'tra nidrā sā dhṛtis tāmasī

Viśvanātha

brak komentarza do BhG 18.37

Baladeva

yayā svapnādīn na vimuñcati durmedhās tān dhārayaty eva, sā dhṛtis tāmasī | svapno nidrā, mado viṣaya-bhoga-jo garvaḥ | svapnādi-śabdais tad-dhetu-bhūtā manaḥ-prāṇendriya-kriyā yayā dhārayate sā tāmasī dhṛtir ity arthaḥ

Michalski

Wytrwałość głupca, który nigdy nie wyrzeka się snu, obawy, troski, odrętwienia i pychy – taka wytrwałość, Partho, to tamas.

Olszewski

Wytrwałość niedorzeczna, która nie wyzwala człowieka z ospałości, trwogi, smutku, lęku i głupoty, jest wytrwałością ciemności.

Dynowska

A ta, co z uporem głupoty w ospałości trwa, w strachu, trosce, rozpaczy, a także w próżności i pysze, taka wytrwałość, Ardżuno, jest ciemnoty wyrazem.

Sachse

Wytrwałość pełna tamasu natomiast
to ta, o synu Prithy,
z powodu której głupcy nie mogą uwolnić się
od snu, strachu, troski, smutku i podniecenia.

Kudelska

Wytrwałość, poprzez którą głupiec nie może się otrząsnąć ze snu,
Strachu, bólu, posępności i omamienia, taka wytrwałość, Partho, mrocznej jest natury.

Rucińska

Wytrwałość, przez którą głupiec snu, strachu, smutku, słabości
l upojenia nie traci, jest tamasowa, o Partho!

Szuwalska

Wytrwałość, przez którą głupiec snu, strachu, smutku, słabości
l upojenia nie traci, jest tamasowa, o Partho!

Babkiewicz

A wytrwałość, skutkiem której
nierozumny nie porzuca
snu, rozpaczy, strachu, smutku
i szaleństwa – zwie się mroczną.