BhG 18.54

analiza syntaktyczna

brahma-bhūtaḥ (będący brahmanem) prasannātmā (mający radosną jaźń) na śocati (nie rozpacza) na kāṅkṣati [ca] (i nie pragnie).
[saḥ] (on) sarveṣu bhūteṣu (względem wszystkich bytów) samaḥ (jednaki) parām mad-bhaktim (najwyższe uwielbienie dla mnie) labhate (osiąga).

analiza gramatyczna

brahma-bhūtaḥ	–	brahma-bhūta 1i.1 m. .; TP : brahmaṇi bhūta iti – będący w brahmanie / będący brahmanem (od: √ bṛh – zwiększać, brahman – duch, Weda; √ bhū – być, PP bhūta – będący, prawdziwy, istota, byt);
prasannātmā	–	prasanna-ātman 1i.1 m. ; BV : yasyātmā prasanno ‘sti saḥ – ten, którego jaźń jest zadowolona (od: pra- √ sad – osiąść, stać się zadowolonym, odnieść sukces, PP prasanna – klarowny, przejrzysty, zadowolony, ukojony; ātman – jaźń);
na	–	av. – nie;
śocati	–	√ śuc (rozpaczać, opłakiwać) Praes. P 1c.1 – opłakuje;
na	–	av. – nie;
kāṅkṣati	–	√ kāṅkṣ (pragnąć, oczekiwać) Praes. P 1c.1 – pragnie, tęskni;
samaḥ	–	sama sn. 1i.1 n. – taki sam, równy, jednakowy;
sarveṣu	–	sarva sn. 7i.3 m. loc.abs. – we wszystkich, w każdym;
bhūteṣu	–	bhūta ( √ bhū – być) PP 7i.3 m. loc.abs. – w istotach, w bytach;
mad-bhaktim	–	mad-bhakti 2i.1 f. ; TP : mama bhaktim iti – uwielbienie dla mnie (od: mat – forma podstawowa zaimka osobowego ’ja’ w l.poj. używana głównie na początku złożeń; √ bhaj – dzielić, dostarczać, radować się, oddawać cześć, bhakti – oddanie, miłość uwielbienie);
labhate	–	√ labh (zabierać, zdobywać) Praes. Ā 1c.1 – osiąga, zdobywa;
parām	–	para 2i.1 f. – daleką, ostateczną, najwyższą, najlepszą;

warianty tekstu

kāṅkṣati → hṛṣyati (podnieca się);
parām → naraḥ (człowiek);

Druga pada BhG 18.54 jest taka sama jak druga pada BhG 12.17;

Śāṃkara

anena krameṇa—
brahma-bhūto brahma-prāptaḥ prasannātmā labdhādhyātma-prasāda-svabhāvo na śocati, kiṃcit artha-vaikalyam, ātmano vaiguṇyaṃ vā uddiśya na śocati na santapyate | na kāṅkṣati, na hy aprāpta-viṣayākāṅkṣā brahma-vida upapadyate | ato brahma-bhūtasyāyaṃ svabhāvo’nūdyate—na śocati na kāṅkṣatīti | na hṛṣyatīti vā pāṭhāntaram | samaḥ sarveṣu bhūteṣu, ātmaupamyena sarva-bhūteṣu sukhaṃ duḥkhaṃ vā samam eva paśyatīty arthaḥ | nātma-sama-darśanam iha, tasya vakṣyamāṇatvāt bhaktyā mām abhijānāti [gītā 18.55] iti | evaṃ-bhūto jñāna-niṣṭhaḥ, mad-bhaktiṃ mayi parameśvare bhaktiṃ bhajanaṃ parām uttamāṃ jñāna-lakṣaṇāṃ catur thī labhate, caturvidhā bhajante mām [gītā 7.16] ity uktam

Rāmānuja

brahmabhūtaḥ āvirbhūtāparicchinnajñānaikākāramaccheṣataikasvabhāvātmasvarūpaḥ, „itas tv anyāṃ prakṛtiṃ viddhi me parām” iti hi svaśeṣatoktā / prasannātmā kleśakarmādibhir akaluṣasvarūpo madvyatiriktaṃ na kaṃcana bhūtaviśeṣaṃ prati śocati; na kiṃcana kāṅkṣati; api tu madvyatirikteṣu sarveṣu bhūteṣu anādaraṇīyatāyāṃ samo nikhilaṃ vastujātaṃ tṛṇavan manyamāno madbhaktiṃ labhate parām mayi sarveśvare nikhilajagadudbhavasthitipralayalīle nirastasamastaheyagandhe 'navadhikātiśayāsaṃkhyeyakalyāṇaguṇagaṇaikatāne lāvaṇyāmṛtasāgare śrīmati puṇḍarīkanayane svasvāmini atyarthapriyānubhavarūpāṃ parāṃ bhaktiṃ labhate

Śrīdhara

brahmāham iti naiścalyenāvasthānasya phalam āha brahmeti | brahma-bhūto brahmaṇy avasthitaḥ prasanna-cittaḥ naṣṭaṃ na śocati na cāprāptaṃ kāṅkṣati dehādya-abhimānābhāvāt | ataeva sarveṣv api bhūteṣu samaḥ san rāga-dveṣam ādikṛta-vikṣepābhāvāt sarva-bhūteṣu mad-bhāvanā-lakṣaṇṃṃ parāṃ bhaktiṃ labhate

Viśvanātha

tataś copādhy-apagame sati brahma-bhūto 'nāvṛtta-caitanyatvena brahma-rūpa ity arthaḥ | guṇa-mālinyāpagamāt | prasannaś cāsāv ātmā ceti saḥ | tataś ca pūrva-daśāyām iva naṣṭaṃ na śocati na cāprāptaṃ kāṅkṣati dehādy-abhimānābhāvād iti bhāvaḥ | sarveṣu bhūteṣu bhadrābhadreṣu bālaka iva samaḥ bāhyānusandhānābhāvād iti bhāvaḥ |

tataś ca nirindhanāgnāv iva jñāne śānte 'py anaśvarāṃ jñānāntarbhūtāṃ mad-bhaktiṃ śravaṇa-kīrtanādi-rūpāṃ labhate | tasyā mat-svarūpa-śakti-vṛttitvena māyā-śakti-bhinnatvād avidyāvidyayor apagame 'py anapagamāt | ataeva parāṃ jñānād anyāṃ śreṣṭhāṃ niṣkāma-karma-jñānādy-urvaritatvena kevalām ity arthaḥ | labhata iti pūrvaṃ jñāna-vairāgyādiṣu mokṣa-siddhy-arthaṃ kalayā vartamānāyā api sarva-bhūteṣv antaryāmina iva tasyāḥ spaṣṭopalabdhir nāsīd iti bhāvaḥ | ataeva kuruta ity anuktvā labhata iti prayuktam | māṣam udgādiṣu militāṃ teṣu naṣṭeṣv apy anaśvarāṃ kāñcana-maṇikām iva tebhyaḥ pṛthaktayā kevalāṃ labhata itivat | sampūrṇāyāḥ prema-bhaktes tu prāyas tadānīṃ lābha-sambhavo 'sti nāpi tasyāḥ phalaṃ sāyujyam ity ataḥ parā-śabdena prema-lakṣaṇeti vyākhyeyam

Baladeva

tasya brahma-bhūyottara-bhāvinaṃ lābham āha brahmeti | brahma-bhūtaḥ sākṣāt-kṛtāṣṭa-guṇaka-sva-svarūpaḥ | prasannātmā kleśa-karma-vipākāśayānāṃ vigamād atisvacchaḥ – nadyaḥ prasanna-salilāḥ ity ādāv ativaimalyaṃ prasnna-śabdārthaḥ | sa evambhūto mad-anyāt kāṃścit prati na śocati na ca tān kāṅkṣati | sarveṣu mad-anyeṣūccāvaceṣu bhūteṣu samaḥ heyatvāviśeṣālloṣṭra-kāṣṭhavattvāni manyamānaḥ īdṛśaḥ san parāṃ mad-bhaktiṃ niṣṭhāṃ jñānasya yā parā ity (Gītā 18.50) uktāṃ mad-anubhava-lakṣaṇāṃ mad-vīkṣaṇa-samānākārāṃ sādhyāṃ bhaktiṃ vindatīty arthaḥ

Michalski

Stawszy się Brahmaneni, radosny, nie odczuwa on ani smutku ani żądzy, – wobec wszystkich stworzeń jednaki, przejmuje się najwyższą miłością do mnie.

Olszewski

Złączony z bogiem, z jasnością w duszy, już więcej nie cierpi i więcej nie pożąda. Jednaki względem wszystkich istot, otrzymuje odemnie hołd najwyższy.

Dynowska

A gdy się z Wieczystym zjednoczy i w Duchu Radosny trwa, nie smuci się już ani pragnie, dla wszystkich istot jednaki, miłość ku Mnie najwyższą i najgłębsze osiąga samooddanie.

Sachse

A kiedy jako człowiek czystego serca
stanie się już brahmanem,
nie odczuwa ani bólu, ani pożądania;
jednaki w stosunku do wszystkich istot
doświadcza największej miłości ku mnie.

Kudelska

Umysł człowieka zjednoczonego z brahmanem staje się życzliwy, nic go nie zasmuca, ani niczego nie pożąda,
Taki sam dla każdego, taki człowiek osiąga stan najwyższego mi oddania.

Rucińska

Brahmanem będący, czysty, nie smuci się i nie pragnie,
Jednaki dla wszystkich istot, mą miłość znajdzie najwyższą.

Szuwalska

Kto osiągnął tę Światłość, raduje się w sobie
I nigdy nie rozpacza, niczego nie pragnie,
Jednakowo traktuje wszystko to, co żyje,
A dla Mnie najwznioślejsze rozwija oddanie,

Babkiewicz

Jest brahmanem, jest radosny,
nie rozpacza i nie tęskni,
jeden względem wszystkich istot –
ten mą miłość pierwszą zyska.