BhG 2.61

analiza syntaktyczna

yuktaḥ (zaprzężony) tāni (te) sarvāṇi (wszystkie) [indriyāṇi] (zmysły) saṃyamya (powściągnąwszy),
mat-paraḥ (mi oddany) [san] (będący) āsīta (oby trwał).
yasya hi (zaiste kogo) indriyāṇi (zmysły) vaśe (pod kontrolą) [tiṣṭhanti] (znajdują się), tasya (jego) prajñā (mądrość) pratiṣṭhitā (stabilna) [asti] (jest).

analiza gramatyczna

tāni	–	tat sn. 2i.3 n. – te;
sarvāṇi	–	sarva sn. 2i.3 n. – wszystkie;
saṃyamya	–	sam-√yam (powściągać) absol. – powściągnąwszy;
yuktaḥ	–	yukta (√yuj – zaprzęgać, łączyć) PP 1i.1 m. – połączony, zaprzęgnięty, zajęty, właściwy, odpowiedni;
āsīta	–	√ās (siedzieć) Pot. Ā 1c.1 – oby siedział, oby trwał;
mat-paraḥ	–	mat-para 1i.1 m. – yasyāhaṃ paro ‘smi saḥ – ten, dla którego ja jestem najwyższy (od: mat – forma podstawowa zaimka osobowego ’ja’ w l.poj. używana głównie na początku złożeń; para – daleki, odległy, poza, wcześniejszy, późniejszy, starożytny, ostateczny, najlepszy; na końcu złożeń: para – oddany, poświęcony, mat-para – mi oddany);
vaśe	–	vaśa 7i.1 m. – pod kontrolą (od: √vaś – pragnąć, podporządkowywać, rozkazywać);
hi	–	av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością (nie występuje na początku zdania);
yasya	–	yat sn. 6i.1 m. – kogo, którego;
indriyāṇi	–	indriya 1i.3 n. – zmysły (od: √ind – posiadać moc);
tasya	–	tat sn. 6i.1 m. – jego;
prajñā	–	prajñā 1i.1 f. – rozeznanie, mądrość, orzeczenie, werdykt (od: pra-√jñā – wiedzieć, rozumieć, rozróżniać);
pratiṣṭhitā	–	pratiṣṭhita (prati-√sthā – stać stabilnie) PP 1i.1 f. – stała, stabilna, solidna;

warianty tekstu

saṃyamya → saṃgamya (połączywszy);
tāni sarvāṇi saṃyamya → tāni saṃyamya manasā (je umysłem powściągnąwszy);
yukta → yata (powściągnięty, kontrolujący się);
mat-paraḥ → tat-paraḥ (temu oddany);
tasya prajñā pratiṣṭhitā → sthita-prajñaḥ sa ucyate (ten nazywany jest mającym stałą mądrość);

Śāṃkara

Legenda:
fragmenty komentowanego wersetu
cytaty z różnych pism
wprowadzenie polemiki

Zatem:		yatas tasmāt –
Wszystkie je niechaj powściągnie, zdyscyplinowany, niechaj trwa w oddaniu do mnie. A kto zmysły opanował, ten ma mądrość niewzruszoną.		tāni sarvāṇi saṃyamya yukta āsīta mat-paraḥ | vaśe hi yasyendriyāṇi tasya prajñā pratiṣṭhitā ||2.61||
Wszystkie je niechaj powściągnie, czyli podda kontroli, zdyscyplinowany (yukta), czyli skoncentrowany. Niechaj trwa w oddaniu do mnie – [kto rozumie, że] jestem Wasudewą, wewnętrzną jaźnią wszystkich, dla kogo jestem najwyższym, ten jest mi oddany. [Powinien on myśleć]: „Nie jestem różny od niego”. Oto znaczenie terminu „niechaj trwa…”.		tāni sarvāṇi saṃyamya saṃyamanaṃ vaśīkaraṇaṃ kṛtvā yuktaḥ samāhitaḥ san āsīta mat-paro ’haṃ vāsudevaḥ sarva-pratyag-ātmā paro yasya sa mat-paraḥ, nānyo ’haṃ tasmāt ity āsīta ity arthaḥ |
Tak trwający asceta, który zmysły opanował dzięki sile praktyki, ten ma mądrość niewzruszoną.		evam āsīnasya yater vaśe hi yasyendriyāṇi vartante abhyāsa-balāt tasya prajñā pratiṣṭhitā ||2.61||

Rāmānuja

asya sarvasya doṣasya parijihīrṣayā viṣayānurāga-yuktatayā durjayāni indriyāṇi saṃyamya cetasaḥ śubhāśraya-bhūte mayi mano’vasthāpya samāhita āsīta | manasi mad-viṣaye sati nirdagdhāśeṣa-kalmaṣatayā nirmalīkṛtaṃ viṣayānurāga-rahitaṃ mana indriyāṇi sva-vaśāni karoti | tato vaśyendriyaṃ mana ātma-darśanāya prabhavati | uktaṃ ca—
yathāgnir uddhata-śikhaḥ kakṣaṃ dahati sānilaḥ |
tathā citta-sthito viṣṇur yogināṃ sarva-kilbiṣam || [vi.pu. 6.7.74] iti |
tad āha—vaśe hi yasyendriyāṇi tasya prajñā pratiṣṭhitā iti

Śrīdhara

yasmād evaṃ tasmāt tānīti | yukto yogī tāni indriyāṇi saṃyamya mat-paraḥ sann āsīta | yasya vaśe vaśavartinīndriyāṇi | etena ca katham āsīteti praśnasya vaśīkṛtendriyaḥ sann āsīteti

Madhusūdana

evaṃ tarhi tatra kaḥ pratīkāra ity ata āha tānīti | tānīndriyāṇi sarvāṇi jñāna-karma-sādhana-bhūtāni saṃyamya vaśīkṛtya yuktaḥ samāhito nigṛhīta-manāḥ sann āsīta nirvāpāras tiṣṭhet | pramāthināṃ kathaṃ sva-vaśīkaraṇam iti cet tatrāha mat-para iti | ahaṃ sarvātmā vāsudeva eva para utkṛṣṭa upādeyo yasya sa mat-para ekānta-mad-bhakta ity arthaḥ | tathā coktam na vāsudeva-bhaktānām aśubhaṃ vidyate kvacit iti | yathā hi loke balavantaṃ rājānam āśritya dasyavo nigṛhyante rājāśrito 'yam iti jñātvā ca svayam eva tad-vaśyā bhavanti tathaiva bhagavantaṃ sarvāntaryāminam āśritya tat-prabhāveṇaiva duṣṭānīndriyāṇi nigrāhyāṇi punaś ca bhagavad-āśrito 'yam iti matvā tāni tad-vaśyāny eva bhavantīti bhāvaḥ | yathā ca bhagavad-bhakter mahā-prabhāvatvaṃ tathā vistareṇāgre vyākhyāsyāmaḥ | indriya-vaśīkāre phalam āha vaśe hīti | spaṣṭam | tad etad vaśīkṛtendriyaḥ sann āsīteti kim āsīteti praśnasyottaram uktaṃ bhavati

Viśvanātha

mat-paro mad-bhakta iti | mad-bhaktiṃ vinā naivendriya-jaya ity agrima-granthe 'pi sarvatra draṣṭavyam | yad uktam uddhavena –
prāyaśaḥ puṇḍarīkākṣa yuñjanto yogino manaḥ |
viṣīdanty asamādhānān mano-nigraha-karśitāḥ |
athāta ānanda-dughaṃ padāmbujaṃ haṃsāḥ śrayeran || [BhP 11.29.1-2] iti |
vaśe hīti sthita-prajñasyendriyāṇi vaśībhūtāni bhavantīti sādhakād viśeṣa uktaḥ

Baladeva

nanu nirjitendriyāṇām apy ātmānubhavo na pratītas tatra ko 'bhyupāya iti cet tatrāha tānīti | tāni sarvāṇi saṃyamya mat-paro man-niṣṭhaḥ san yuktaḥ kṛtāma-samādhir āsīta tiṣṭheta | mad-bhakti-prabhāvena sarvendriya-vijaya-pūrvikā svātma-dṛṣṭiḥ sulabheti bhāvaḥ | evaṃ smaranti –
yathāgnir uddhata-śikhaḥ kakṣaṃ dahati sānilaḥ |
tathā citta-sthito viṣṇur yogināṃ sarva-kilbiṣam || [ViP 6.7.74] ity ādi |
vaśe hīti spaṣṭam | itthaṃ ca vaśīkṛtendriyatayāvasthitiḥ kim āsītety asyottaram uktam

Michalski

Niech więc je wszystkie powściągnie i siądzie oddany, mnie mając przed sobą jako cel najwyższy, — kto bowiem zmysłami zawładnął, tego mądrość jest trwała.

Olszewski

Niechaj, opanowawszy je, pozostaje w skupieniu, we Mnie utkwiwszy ducha; albowiem, kiedy jest panem swoich zmysłów, mądrość w nim jest umocniona.

Dynowska

Niech więc powściągnie wszystkie swe zmysły i niewzruszony usiądzie, oddając się Jodze. Mnie mając za jedyny swój cel; bowiem myśl tych co w pełni opanowali swe zmysły trwa w równowadze harmonii.

Sachse

Niech je więc trzyma na wodzy,
i niech trwa, pogrążony w jodze,
mnie uważając za najwyższe dobro.
Bo tylko tego rozum
zastygł [dotarłszy do prawdy],
kto zapanował nad swymi zmysłami.

Kudelska

A gdy zmysły wszelkie powściągnął, ów, który trwa w pełnej harmonii, niech usiądzie, we mnie jedynie wpatrzony;
Albowiem ten, który stał się władcą swoich zmysłów, myśl ma niewzruszoną.

Rucińska

Niech powściągnąwszy je wszystkie, trwa w jodze, we mnie oparty –
Kto zmysły ma w swojej władzy, ten się umocnił w mądrości!

Szuwalska

Należy je powstrzymać, skupiając się na Mnie.
Bez wątpienia świadomość tego, kogo żądze
Są tak opanowane, jest zrównoważona.

Byrski

Wszystkie je opanowawszy, obyś siedział wyćwiczony,
Mnie oddany. Władca zmysłów ma poznanie ustalone.

Babkiewicz

Niechaj wszystkie je powściągnie,
zaprzęgnięty, mnie oddany,
kto okiełznał swoje zmysły,
ten jest w wiedzy umocniony.