BhG 2.50

analiza syntaktyczna

iha (tutaj) buddhi-yuktaḥ (zaprzężony dzięki roztropności) sukṛta-duṣkṛte (zasługi i przewiny) ubhe (obie) jahāti (porzuca).
tasmāt (dlatego) yogāya (do jogi) yujyasva (bądź gotowy).
[yat] (co) karmasu (w czynach) kauśalam (zręczność) [asti] (jest),
[tat] (to) yogaḥ(joga) [asti] (jest).

analiza gramatyczna

buddhi-yuktaḥ	–	buddhi-yukta 1i.1 m.; TP: buddhyā yukta iti – zaprzęgnięty dzięki roztropności / połączony z roztropnością (od: √budh – budzić, rozumieć, percepować, buddhi –– roztropność, rozum, myśl, rozsądek, intelekt, percepcja, poznanie, idea, pogląd; √yuj – zaprzęgać, łączyć, PP yukta – połączony, zaprzężony);
jahāti	–	√hā (zostawiać, porzucać) Praes. P 1c.1 – porzuca;
iha	–	av. – tutaj (często w znaczeniu: w tym świecie);
ubhe	–	ubha sn. 2i.2 n. – oba;
sukṛta-duṣkṛte	–	sukṛta-duṣkṛta 2i.2 n.; DV: sukṛtaṃ ca duṣkṛtaṃ ceti – zasługi i przewiny (od: √kṛ – robić, PP kṛta – uczyniony; prewerbia: su – prefiks: dobry, wspaniały, piękny, szlachetny; dur / dus – prefiks: trudny, zły, twardy; su-kṛta – dobrze uczynione, korzyść, zasługa, nagroda, pomyślność; duṣ-kṛta – źle uczynione, przewina, grzech);
tasmāt	–	av. – dlatego (od: tat sn. 5i.1 m. – z tego);
yogāya	–	yoga 4i.1 m. – do zaprzęgnięcia, do zastosowania, do jogi (od:√yuj – zaprzęgać, łączyć);
yujyasva	–	√yuj (zaprzęgać, łączyć) Imperat. pass. 2c.1 – bądź przyłączony, bądź zaprzężony (z dativusem – bądź gotowy do);
yogaḥ	–	yoga 1i.1 m. – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, joga jako jedna ze szkół filozofii indyjskiej (od:√yuj – zaprzęgać, łączyć);
karmasu	–	karman 7i.3 n. – w czynach, w działaniach (od: √kṛ – robić);
kauśalam	–	kauśala 1i.1 n. – zręczność, doświadczenie, pomyślność (od: kuśala – dobro, odpowiedniość, zdrowie, zręczność);

warianty tekstu

buddhi-yukto → buddhyā yukto (zaprzężony dzięki roztropnosci);
jahātīha → jahātīme (porzuca te dwie);
yogaḥ karmasu → yoga-karmasu (w czynach jogi);

Śāṃkara

Legenda:
fragmenty komentowanego wersetu
cytaty z różnych pism
wprowadzenie polemiki

A teraz posłuchaj, jaki rezultat osiąga [człowiek] o jednakim [nastawieniu] rozumu, który wypełnia swe powinności:		samatva-buddhi-yuktaḥ san svadharmam anutiṣṭhan yat phalaṃ prāpnoti tac chṛṇu –
Rozumny porzuca tutaj zasługi oraz przewiny, dlatego zajmij się jogą. Joga to sprawność w działaniu.		buddhi-yukto jahātīha ubhe sukṛta-duṣkṛte | tasmād yogāya yujyasva yogaḥ karmasu kauśalam ||2.50||
Rozumny, czyli ten, który posiada rozum [traktujący] jednako czyn, porzuca, wyrzeka się, tutaj – w tym świecie, zasługi oraz przewiny – pobożności i grzechy, [a osiąga to] dzięki wiedzy oczyszczającej jestestwo. Dlatego zajmij się, czyli praktykuj jogę będącą jednakim [nastawieniem] rozumu.		buddhi-yuktaḥ karma-samatva-viṣayayā buddhyā yukto buddhi-yuktaḥ saḥ jahāti parityajati iha asmin loke ubhe sukṛta-duṣkṛte puṇya-pāpe sattva-śuddhi-jñāna-prāpti-dvāreṇa yataḥ, tasmāt samatva-buddhi-yogāya yujyasva ghaṭāsva |
Joga to zaiste sprawność w działaniu – czyli jednakie [nastawienie] rozumu w sukcesie i porażce, we wzmiankowanych działaniach [polegających na] wypełnianiu swych powinności, a osiągana jest dzięki wielbieniu Boga. Sprawność to stan biegłości (kuśala-bhāva).		yogo hi karmasu kauśalaṃ sva-dharmākhyeṣu karmasu vartamānasya yā siddhy-asiddhyoḥ samatva-buddhir īśvarārpita-cetastayā tat kauśalaṃ kuśala-bhāvaḥ |
Zaiste owa sprawność, dzięki jednakiemu [nastawieniu] rozumu, pozbawia czyny ich przyrodzonej natury – bycia przyczyną więzów. Dlatego posiądź jednakie [nastawienie] rozumu!		tad dhi kauśalaṃ yad bandhana-svabhāvāny api karmāṇi samatva-buddhyā svabhāvān nivartante | tasmāt samatva-buddhi-yukto bhava tvam ||2.50||

Rāmānuja

buddhi-yoga-yuktaḥ tu karma kurvāṇa ubhe sukṛta-duṣkṛte anādi-kāla-sañcite’nante bandha-hetu-bhūte jahāti | tasmād uktāya buddhi-yogāya yujyasva | yogaḥ karmasu kauśalaṃ karmasu kriyamāṇeṣv ayaṃ buddhi-yogaḥ kauśalam, atisāmarthyam | atisāmarthya-sādhyaḥ ity arthaḥ

Śrīdhara

buddhi-yoga-yuktas tu śreṣṭha ity āha buddhi-yukta iti | sukṛtaṃ svargādi-prāpakaṃ duṣkṛtaṃ nirayādi-prāpakam | te ubhe ihaiva janmani parameśvara-prasādena tyajati | tasmād yogāya tad-arthāya karma-yogāya yujyasva ghaṭasva | yogo hi karmasu kauśalam | sva-dharmākhyeṣu karmasu vartamānasya yā siddhy-asiddhyoḥ samatva-buddhir īśvarārpita-cetastayā tat kauśalaṃ kuśala-bhāvaḥ | tad dhi kauśalaṃ yad bandha-svabhāvāny api karmāṇi samatva-buddhyā svabhāvān nivartante | tasmāt samatva-buddhi-yukto bhava tvam

Madhusūdana

evaṃ buddhi-yogābhāve doṣam uktvā tad-bhāve guṇam āha buddhīti | iha karmasu buddhi-yuktaḥ samatva-buddhyā yukto jahāti parityajati ubhe sukṛta-duṣkṛte puṇya-pāpe sattva-śuddhi-jñāna-prāpti-dvāreṇa | yasmād evaṃ tasmāt samatva-buddhi-yogāya tvaṃ yujyasva ghaṭasvodyukto bhava | yasmād īdṛśaḥ samatva-buddhi-yoga īśvarārpita-cetasaḥ karmasu pravartamānasya kauśalaṃ kuśala-bhāvo yad-bandha-hetūnām api karmaṇāṃ tad-abhāvo mokṣa-paryavasāyitvaṃ ca tan mahat kauśalam |
samatva-buddhi-yuktaḥ karma-yogaḥ karmātmāpi san duṣṭa-karma-kṣayaṃ karotīti mahā-kuśalaḥ | tvaṃ tu na kuśalo yataś cetano 'pi san sajātīya-duṣṭa-kṣayaṃ na karoṣīti vyatireko 'tra dhvanitaḥ | athavā iha samatva-buddhi-yukte karmaṇi kṛte sati sattva-śuddhi-dvāreṇa buddhi-yuktaḥ paramātma-sākṣātkāravān sañjahāty ubhe sukṛta-duṣkṛte | tasmāt samatva-buddhi-yuktāya karma-yogāya yujyasva | yasmāt karmasu madhye samatva-buddhi-yuktaḥ karma-yogaḥ kauśalaṃ kuśalo duṣṭa-karma-nivāraṇa-catura ity arthaḥ

Viśvanātha

yogāyokta-lakṣaṇāya yujyasva ghaṭasva | yataḥ karmasu sakāma-niṣkāmeṣu madhye yoga evodāsīnatvena karma-karaṇam eva | kauśalaṃ naipuṇyam ity arthaḥ

Baladeva

uktasya buddhi-yogasya prabhāvam āha buddhīti | iha karmasu yo buddhi-yuktaḥ pradhāna-phala-tyāga-viṣayānuṣaṅga-phala-siddhy-asiddhi-samatva-viṣayayā ca buddhyā yuktas tāni karoti, sa ubhe anādi-kāla-sañcite jñāna-pratibandhake sukṛta-duṣkṛte jahāti vināśayatīty arthaḥ | tasmād uktāya buddhi-yogāya yujyasva ghaṭasva | yasmāt karma-yogas tādṛśa-buddhi-sambandhaḥ | kauśalam cāturyaṃ bandhakānām eva buddhi-samparkād viśodhita-viṣa-pārada-nyāyena mocakatvena pariṇāmāt

Michalski

Kto się oddal poznaniu, ten odrzuca jedno i drugie: zły czyn i dobry. Dlatego idź drogą „oddania”. Oddanie znaczy zdolność do czynu.

Olszewski

Człowiek, który zostaje w Jedności z rozumem, wyzwala się na tym padole od złych i od dobrych czynów: przystąp więc do Jedności mistycznej; ona ubłogosławi dzieła twoje.

Dynowska

Kto w duchowym rozpoznawaniu skupiony trwa, ten wznosi się jeszcze tu, w świecie dwójni, zarówno ponad grzech, jak i ponad zasługę; więc tej jodze oddaj się Ardżuno, całkowicie. Joga jest sztuką działania.

Sachse

Ten, kto słucha głosu rozumu,
odrzuca zarówno zło, jak i dobro tego świata.
Wstąp więc na ścieżkę jogi,
albowiem joga zapewnia właściwe spełnienie czynu.

Kudelska

Kto odnalazł swą świadomość, ten porzuca na tym świecie dobro i zło,
A więc w jodze siebie szukaj, wszak joga jest sztuką działania.

Rucińska

Rozumny odrzuca tutaj zarówno czyn zły, jak dobry,
Dlatego oddaj się jodze – joga biegłością jest w czynach!

Szuwalska

Kto na ścieżce poznania trwa nieporuszony,
Wznosi się nad zasługi i grzech popełniony.
Dlatego dąż do jogi, doskonałej drogi.

Byrski

A zaś czyje przekonanie wyćwiczone,
Ten unika popełniania obu – dobrych i złych czynów.
A więc ćwicz się dla ćwiczenia; zręczność w dziełach to ćwiczenie.

Babkiewicz

Kto w rozumie trwa, ten tutaj
zło i dobro wraz porzuca.
Zatem w jogę się zaprzęgnij.
Joga jest zręcznością w czynach!