hato vā prāpsyasi svargaṃ jitvā vā bhokṣyase mahīm
tasmād uttiṣṭha kaunteya yuddhāya kṛta-niścayaḥ
he kaunteya (Kuntjowicu!),
[tvam yuddhe] (ty w walce) hataḥ vā (lub zabity) svargam (niebiosa) prāpsyasi (osiągniesz).
[śatrūn] (wrogów) jitvā vā(lub zwyciężywszy) mahīm (ziemią) bhokṣyase (będziesz się radować).
tasmāt (dlatego) yuddhāya (dla walki) kṛta-niścayaḥ (ten, który postanowił) uttiṣṭha (powstań).
hataḥ | – | hata (√han – zabijać) PP 1i.1 m. – zabity; |
vā | – | av. – lub, i, z drugiej strony, nawet jeśli, jednakże; |
prāpsyasi | – | pra-√āp (osiągać) Fut. P 2c.1 – osiągniesz; |
svargam | – | svarga 2i.1 m. – niebiosa (od: √sūr – ranić, być stabilny, sūra – słońce, mędrzec, svar – niebo, svar-ga – wiodący do nieba); |
jitvā | – | √ji (zwyciężać) absol. – zwyciężywszy; |
vā | – | av. – lub, i, z drugiej strony, nawet jeśli, jednakże; |
bhokṣyase | – | √bhuj (radować się) Fut. Ā 2c.1 – będziesz się cieszyć; |
mahīm | – | mahī 2i.1 f. – ziemią, potężną; |
tasmāt | – | av. – dlatego (od: tat sn. 5i.1 m. – z tego); |
uttiṣṭha | – | ut-√sthā (powstawać) Imperat. P 2c.1 – powstań; |
kaunteya | – | kaunteya 8i.1 m. – o syny Kunti (od: kunti – lud Kuntiów, kuntī – Kunti, matka Pandowiców); |
yuddhāya | – | yuddha 4i.1 n. – dla walki (od: √yudh – walczyć); |
kṛta-niścayaḥ | – | kṛta-niścaya 1i.1 m.; BV: yena niścayaḥ kṛto ‘sti saḥ – ten, przez którego pewność jest zyskana, ten który zadecydował (od: √kṛ – robić, PP kṛta – uczyniony; niś-√ci – decydować się, upewniać, niś-caya – pewność, przekonanie, pewna opinia); |
prāpsyasi →prāpsyase (osiągniesz);
mahīm → bhuvam (przestwór);
kṛta-niścayaḥ → kṛta-niścayam (pewność);
Legenda:
fragmenty komentowanego wersetu
cytaty z różnych pism
wprowadzenie polemiki
Ponadto, gdy będziesz walczyć z Karną i innymi: |
yuddhe punaḥ kriyamāṇe karṇādibhiḥ – | |
Zabity niebiosa osiągniesz, a zwyciężywszy ziemią zawładniesz. |
hato vā prāpsyasi svargaṃ jitvā vā bhokṣyase mahīm | |
|
Zabity niebiosa osiągniesz, czyli gdy polegniesz, udasz się do niebios. A zwyciężywszy takich bohaterów jak Karna, zawładniesz ziemią. A więc w obydwu przypadkach tylko zyskasz. Gdy tak jest, zatem powstań Kuntjowicu, do walki gotowy: „Albo pokonam wrogów, albo umrę” – takie postanowienie [podejmij]. Oto znaczenie. |
hato vā prāpsyasi svargam, hataḥ san svargaṃ prāpsyasi | jitvā vā karṇādīn śūrān bhokṣyase mahīm | ubhayathāpi tava lābha evety abhiprāyaḥ | yata evaṃ tasmāt uttiṣṭha kaunteya yuddhāya kṛta-niścayo jeṣyāmi śatrūn, mariṣyāmi vā iti niścayaṃ kṛtvety arthaḥ ||2.37|| |
ataḥ śūrasyātmanā pareṣāṃ hananam ātmano vā parair hananam ubhayam api śreyase bhavati ity āha—hato vā iti | dharma-yuddhe parair hataś cet tata eva parama-niḥśreyasaṃ prāpsyasi | parān vā hatvā akaṇṭakaṃ rajyaṃ bhokṣyase | anabhisaṃhita-phalasya yuddhākhyasya dharmasya parama-niḥśreyasopāyatvāt, tac ca parama-niḥśreyasaṃ prāpsyasi | tasmād yuddhāyodyogaḥ parama-puruṣārtha-lakṣaṇa-mokṣa-sādhanam iti niścitya tad-artham uttiṣṭha | kuntī-putrasya tavaitad eva yuktam ity abhiprāyaḥ
yad uktaṃ na caitad vidmaḥ [Gītā 2.6] iti tatrāha hato vety ādi | pakṣa-dvaye 'pi tava lābha evety arthaḥ
nanu tarhi yuddhe gurv-ādi-vadha-vaśān madhyastha-kṛtā nindā tato nivṛttau tu śatru-kṛtā nindety ubhayataḥ pāśā rajjur ity āśaṅkya jaye parājaye ca lābha-dhrauvyād yuddhārtham evotthānam āvaśyakam ity āha hato veti | spaṣṭaṃ pūrvārdham | yasmād ubhayathāpi te lābhas tasmāj jeṣyāmi śatrūn mariṣyāmi veti kṛta-niścayaḥ san yuddhāyottiṣṭha | nayatara-phala-sandehe 'pi yuddha-kartavyatāyā niścitatvāt | etena na caitad vidmaḥ kataran no garīyaḥ [Gītā 2.6] ity ādi parihṛtam
nanu yuddhe mama jaya eva bhāvīty api nāsti niścayaḥ | tataś ca kathaṃ yuddhe pravartitavyam ity ata āha hata iti
nanu yuddhe vijaya eva me syād iti niścayābhāvāt tato 'haṃ nivṛtto 'smīti cet tatrāha hato veti | pakṣa-dvaye 'pi te lābha eveti bhāvaḥ
Albo zabity osiągniesz niebo, albo zwyciężysz i ziemia będzie twoją, — powstań więc, Kauntejo, postanów walczyć!
Zabity, zyszczesz niebo; zwycięzca, posiądziesz ziemię. Powstań więc, synu Kunti, ze szczerem postanowieniem walki.
Poległy – osiągniesz niebo; zwycięzcą – posiądziesz radość ziemi. Więc powstań, o synu Kunti, i idź w bój!
Gdy zginiesz, osiągniesz niebo. Zwyciężysz – posiądziesz ziemię.
Dlatego powstań, Kauntejo, tę walkę podjąć gotowy!
Jeżeli zginiesz w walce, udasz się do nieba.
Jeśli jednak zwyciężysz, będziesz panem ziemi.
Walcz, więc, o synu Kunti!
Zabity osiągniesz niebo. Zwyciężywszy – ziemię weźmiesz.
A więc powstań, Synu Kunti, pewien już, że walczyć będziesz.
Zginiesz, a osiągniesz niebo,
wygrasz – ziemią będziesz władać.
Zatem powstań, synu Kunti,
i do walki wzbudź gotowość.