BhG 2.9

analiza syntaktyczna

saṃjaya (Sandźaja) uvāca (rzekł):
he paraṃtapaḥ (o pogromco wrogów!),
guḍākeśaḥ (Gudakeśa) hṛṣīkeśam (do Hryszikeśi) evam (tak) uktvā (powiedziawszy),
[aham] (ja) na yotsye iti (nie będę walczyć) govindam (do Gowindy) uktvā (powiedziawszy),
tūṣṇīm babhūva ha (zaiste cichym się stał).

analiza gramatyczna

saṃjayaḥ	–	sam-jaya 1i.1 m. – podbój, całkowite zwycięstwo (od: sam-√ji – zwyciężać całkowicie);
uvāca	–	√vac (mówić) Perf. P 1c.1 – powiedział;
evam	–	av. – w ten sposób;
uktvā	–	√vac (mówić) absol. – rzekłszy;
hṛṣīkeśam	–	hṛṣīkeśa 2i.1 m. – do mającego wzniesione włosy (od: √hṛṣ – być podekscytowanym; hṛṣī – wzniesiony; keśa – włos) lub TP: hṛṣīkāṇām / indriyāṇām īśam iti – do pana zmysłów (od: hṛṣīka – zmysł; √īś – posiadać, władać, īśa – pan, władca);
guḍākeśaḥ	–	guḍākeśa 1i.1 m. – mający gęste włosy (od: guḍa – piłka, syrop cukrowy; keśa – włosy) lub TP: guḍākāyā īśa iti – pan lenistwa (od: guḍākā – lenistwo, gnuśność, sen; √īś – posiadać, władać, īśa – pan, władca);
paraṃtapa	–	param-tapa 8i.1 m.; yaḥ parān tāpayati saḥ – ten, który sprawia cierpienie innym (od: para – drugi, inny, obcy; √tap – topić, palić, tapas – gorąco, asceza);
na	–	av. – nie;
yotsye	–	√yudh (walczyć) Fut. Ā 3c.1 – będę walczyć;
iti	–	av. – tak (zaznacza koniec wypowiedzi);
govindam	–	govinda 2i.1 m.; BV: yo gā vindati tam – temu, który zdobywa krowy;
uktvā	–	√vac (mówić) absol. – rzekłszy;
tūṣṇīm	–	av. – cicho, spokojnie (od: √tuṣ – cichnąć, być zadowolonym);
babhūva	–	√bhū (być) Perf. P 1c.1 – stał się;
ha	–	av. – w rzeczywistości, zaiste, prawdziwie (wzmacnia poprzednie słowo);

warianty tekstu

paraṃtapa → paraṃtapaḥ (pogromca wrogów);
na yotsya iti → na yotsyāmīti (nie będę walczyć);
tūṣṇīm → tūṣṇī (cichy);

Śāṃkara

brak komentarza aż do wersu BhG 2.10

Rāmānuja

evaṃ asthāne samupasthita-sneha-kāruṇyābhyām aprakṛtiṅgataṃ kṣatriyāṇāṃ yuddhaṃ parama-dharmam apy adharmaṃ manvānaṃ dharma-bubhutsayā ca śaraṇāgataṃ pārtham uddiśya ātma-yāthātmya-jñānena yuddhasya phalābhisandhi-rahitasya svadharmasya ātma-yāthārthya-prāpty-upāyatā-jñānena ca vinā asya moho na śāmyatīti matvā bhagavatā parama-purṣeṇa adhyātma-śāstrāvataraṇaṃ kṛtam | tad uktam—
asthāna-sneha-kāruṇya-dharmādharma-dhiyākulam |
pārtha prapannam uddiśya śāstrāvataraṇaṃ kṛtam || [gītārtha-saṃgraha 5] iti

Madhva

brak komentarza aż do wersu BhG 2.11

Śrīdhara

evam uktvārjunaḥ kiṃ kṛtavān ity apekṣāyāṃ sañjaya uvāca evam ity ādi | spaṣṭārthaḥ

Madhusūdana

tad-anantaram arjunaḥ kiṃ kṛtavān iti dhṛtarāṣṭrākāṅkṣāyāṃ sañjaya uvāca evam ity ādi | guḍākeśo jitālasyaḥ parantapaḥ śatru-tāpano 'rjuno hṛṣīkeśaṃ sarvendriya-pravartakatvenāntaryāmiṇaṃ govindaṃ gāṃ veda-lakṣaṇāṃ vāṇīṃ vindatīti vyutpattyā sarva-vedopādānatvena sarvajñam ādāv evaṃ kathaṃ bhīṣmam ahaṃ saṅkhya ity ādinā yuddha-svarūpāyogyatām uktvā tad-anantaraṃ na yotsya iti yuddha-phalābhāvaṃ coktvā tūṣṇīṃ babhūva bāhyendriya-vyāpārasya yuddhārthaṃ pūrvaṃ kṛtasya nivṛttyā nirvyāpāro jāta ity arthaḥ | svabhāvato jitālasye sarva-śatru-tāpane ca tasminn āgantukam ālasyam atāpakatvaṃ ca nāspadam ādhāsyatīti dyotayituṃ ha-śabdaḥ | govinda-hṛṣīkeśa-padābhyāṃ sarvajñatva-sarva-śaktitva-sūcakābhyāṃ bhagavatas tan-mohāpanodanam anāyāsa-sādhyam iti sūcitam

Viśvanātha

brak komentarza aż do wersu 2.10

Baladeva

tato 'rjunaḥ kim akarod ity apekṣāyāṃ sañjaya uvāca evam uktvety ādi | guḍākeśo hṛṣīkeśaṃ prati evaṃ na hi prapaśyāmīty ādinā yuddhasya śokānivartakatvam uktvā parantapo 'pi govindaṃ sarva-vedajñaṃ prati na yotsye iti coktveti yojyam | tatra hṛṣīkeśatvād buddhiṃ yuddhe pravartayiṣyati | sarva-veda-vittvād yuddhe sva-dharmatvaṃ grāhayiṣyatīti vyajya dhṛtarāṣṭra-hṛdi saṃjātā sva-putra-rājyāśā nirasyate

Michalski

Sandżaja rzekł:
Po tych słowach zwróconych do Hriszikeśi, krów zdobywcy, ciemięzca wrogów, Bujnowłosy, powiedział jeszcze: „Nie będę walczył” i trwał w milczeniu.

Olszewski

Sandżaja.
Zwróciwszy się z temi słowy do Krszny i rzekłszy mu: »nie będę walczył«, wojownik Ardżuna pogrążył się w milczeniu.

Dynowska

Sandżaja rzekł:
Ardżuna, wrogów zwycięzca, po tych słowach do Kriszny zwróconych, dodał jeszcze: „nie będę walczył”. I umilkł.

Sachse

Sandżaja rzekł:
Tak przemówił Pan Snu do Pana Zmysłów,
Ciemiężco Wroga,
po czym, zwracając się do Pasterza, dodał:
„Nie będę walczył”. I zamilkł.

Kudelska

Sandżaja powiada;
Tak właśnie Ardżuna, który dla wrogów postrachem, do Kriszny powiedział:
„nie będę walczył, Gowindo” i zamilkł.

Rucińska

Rzekł Sandżaja:
Tak mówił do Pana Zmysłów Snu Władca, Ciemięzca Wrogów.
A potem rzekł do Gowindy: „Nie będę walczył!”. I zamilkł.

Szuwalska

Po tych słowach znów dodał: »Nie, nie będę walczył.«
I zamilkł. Wtedy Kryszna z uśmiechem przemówił:

Byrski

Sańdźaja rzekł:
„Tak rzekłszy do Zmysłów Pana, Ardźuna, Wrogów Pogromco –
‘Nie będę walczył’ – powiedział Gowindzie i zamilkł już on.

Babkiewicz

Sańdźaja rzekł:
Gdy Pan Snu do Władcy Zmysłów
tak powiedział, gromco wrogów,
odrzekł jeszcze Pasterzowi:
„Rzucam walkę!”, potem zamilkł.